قاعده لاضرر - حسينى طهرانى، سید محمد محسن

نام کتاب : قاعده لاضرر نویسنده : حسينى طهرانى، سید محمد محسن جلد : 1 صفحه : 526

درس اول:	33
مقدمات بحث	33
مقدمۀ اول: عدم صحت اخذ به رواِیت به‌صرف درج آن در کلام قدما	33
مقدمۀ دوم: جاِیگاه قواعد فقهِیه	34
ضابطۀ اصولِی بودن ِیک قاعده	34
عدم صحت دخول اصل برائت و احتِیاط و استصحاب در علم اصول	35
فرق مسائل اصولِیه با قواعد فقهِیه	36
تفاوت قواعد فقهِیه و مسائل فقهِیه	38
مقدمۀ بحث از قاعدۀ لا ضررَ و لا ضِرارَ	39
خلاصه‌اِی از بحث عقلِی قاعدۀ لا ضرر	39
درس دوّم:	43
دلِیل عقلِی بر قاعدۀ لا ضرر	43
حکم مستقل عقل بر قاعدۀ لا ضَرر	43
حکاِیِی بودن ادلّۀ شرعِی قاعدۀ لا ضرر	45
ثمرات عقلائِی دانستن قاعدۀ لا ضرر	45
درس سوّم:	51
بررسِی سندِی دستۀ اول رواِیات قاعدۀ لا ضرر	51
رواِیات قاعدۀ لا ضرر	51
دستۀ اوّل رواِیات قاعدۀ لا ضرر: قضِیّۀ سَمُرَة بن جُندَب	52
ادّعاِی تواتر فخر المحقّقِین در اثبات قاعدۀ لا ضرر به‌واسطۀ انضمام رواِیات امامِیه و عامه	52
کِیفِیت نظارت رواِیات امامِیّه بر رواِیات عامّه	53
قبول رواِیات ثقات عامّه	56
تصحِیح رواِیات عامّه به‌واسطۀ رواِیت صحِیح شِیعه	56
ثبوت تواتر به‌واسطۀ انضمام رواِیات عامّه به رواِیات صحِیح شِیعه	57
اعتبار وثاقت راوِی	57
درس چهارم:	61
رواِیات مشتمل بر عبارت «لا ضرر» (1)	61
رواِیت اوّل از کافِی به نقل از عبدالله بن بکِیر	61
بررسِی سند رواِیت اوّل کافِی	62
رواِیت دوم از کافِی به نقل از عبدالله بن مسکان	64
عدم تأثِیر تفاوت نقل عبدالله بن مُسکان و عبدالله بن بکِیر در اثبات اصل قاعدۀ لاضرر	64
بررسِی دلاِیل مفصل‌تر بودن رواِیت ابن‌مسکان نسبت به رواِیت ابن‌بکِیر	66
رواِیت سوم از من لا ِیحضره الفقِیه به نقل از أبِی‌عبَِیدة الحذّاء	67
عدم وجود قِید «فِی الاسلام» در ذِیل احادِیث لا ضرر در مجامع حدِیثِی معتبر خاصه و عامه	69
رواِیت چهارم از من لا ِیحضره الفقِیه به نقل از عبدالله بن بکِیر	70
مقاِیسه رواِیت عبدالله بن بکِیر در کافِی و فقِیه	70
ثبوت عبارت «لا ضرر و لا ضرار» با طرِیق صحِیح	71
درس پنجم:	73
بررسِی رواِیات قضِیّۀ سَمُرَة بن جُندَب	73
بررسِی رواِیت عبدالله بن بکِیر در طرِیق شِیخ صدوق	73
بررسِی رواِیت عبدالله بن بکِیر در طرِیق کافِی	74
بررسِی رواِیت عبدالله بن بکِیر در تهذِیب و مقاِیسۀ آن با نقل کافِی	75
تصحِیف عبارت کافِی در نسخۀ تهذِیب	75
وحدت رواِیت کافِی و تهذِیب	76
بررسِی رواِیت عبدالله بن مسکان	77
تأِیِید اخبار مرسل به‌واسطۀ وجود خبر صحِیح	78
بررسِی رواِیت شِیخ صدوق در لاضرر	79
اثبات عبارت «مُضارّ» به‌وسِیلۀ ضمِیمۀ رواِیات به ِیکدِیگر	80
نتِیجۀ بحث در اثبات قضِیّۀ سمره	81
درس ششم:	83
رواِیات مشتمل بر عبارت «لا ضرر» (2)	83
رواِیات عامه در قضِیّۀ سمرة بن جندب	83
ساِیر رواِیات شامل عبارت «لا ضرر و لا ضرار»	83
رواِیت لا ضرر در حق شفعه	83
رواِیت لا ضرر در نهِی از منع فضل ماء	85
رواِیت لا ضرر در أقضِیة النبِی صلِّی الله علِیه و آله و سلّم از طرِیق عامه	86
رواِیت لا ضرر در أقضِیة النبِی صلِّی الله علِیه و آله و سلّم از طرِیق شِیعه	87
بررسِی نظر شِیخ‌الشرِیعۀ اصفهانِی دربارۀ عبارت «لا ضرر» در أقضِیة النبِی	89
نقد کلام شِیخ‌الشرِیعه	96
درس هفتم:	99
بررسِی «لا ضرر» در حدِیث شفعه و منع فضل ماء (1)	99
بررسِی قائل عبارت «لا ضرر و لا ضرار» در رواِیت حقّ شفعه و رواِیت منع فضل ماء	99
نظر شِیخ‌الشرِیعه مبنِی بر افزودن «لا ضرر» در ذِیل رواِیت شفعه و منع فضل ماء، از جانب راوِی	100
نقد کلام شِیخ‌الشرِیعۀ اصفهانِی	101
هدف اصلِی شِیخ‌الشرِیعه از مخالفت با تذِیِیل رواِیت حق شفعه و منع فضل ماء به «لا ضرر»	104
بررسِی وثاقت محمّد بن عبدالله بن هلال در سند رواِیت شفعه و منع فضل ماء	104
دلالت إکثار رواِیات اجلاّء از فردِی بر توثِیق آن فرد	105
بررسِی وثاقت عقبة بن خالد در سند رواِیت شفعه و منع فضل ماء	107
درس هشتم:	109
بررسِی «لا ضرر» در حدِیث شفعه و منع فضل ماء (2)	109
ادعاِی بِی‌اعتبارِی رواِیت شفعه به‌جهت تنافِی با عمل اصحاب	109
عدم تنافِی مدلول رواِیت شفعه با فتواِی اصحاب	110
اشکال اول مرحوم نائِینِی بر حدِیث شفعه	111
نقد بعضِی بر اشکال اول مرحوم نائِینِی	112
اشکال دوم مرحوم نائِینِی بر حدِیث شفعه	113
درس نهم:	117
بررسِی «لا ضرر» در حدِیث شفعه و منع فضل ماء (3)	117
اشکال دوّم مرحوم نائِینِی بر تذِیِیل حدِیث شفعه به «لا ضررَ و لا ضِرارَ»	117
نقد اشکال دوم مرحوم نائِینِی	118
اشکال سوم مرحوم نائِینِی بر تذِیِیل حدِیث شفعه به «لا ضررَ و لا ضِرارَ»	120
نقد اشکال سوم مرحوم نائِینِی	122
ماحصل رابطۀ حقّ شفعه و لا ضرر	122
درس دهم:	125
بررسِی «لا ضرر» در حدِیث شفعه و منع فضل ماء (4)	125
نحوۀ ملاحظۀ حکمت در انشاء حکم	125
عدم امکان تعمِیم اعتبارِی علت حکم	127
جواب برخِی به اشکال مرحوم نائِینِی، به‌وسِیلۀ اخذ «لا ضرر» به‌عنوان حکمت جعل شفعه	129
نقد مؤلف بر اخذ «لا ضرر» به‌عنوان حکمت جعل شفعه	131
نقد اشکال مرحوم نائِینِی، با استناد به دلالت «لا ضرر» بر رفع حکم ضررِی و جعل حکم رافع ضرر	133
دلالت «لا ضِرار» بر رفع حکم إضرارِی و جعل حکم رافع إضرار	135
عدم امکان رفع حکم ضررِی و إضرارِی بدون جعل حکم رافع ضرر و إضرار	136
تذِیِیل حدِیث شفعه و حدِیث منع فضل ماء به‌عنوان دو دلِیل دِیگر بر قاعدۀ لاضرر	138
اهمِّیت لحاظ حالت تخاطب با شارع در استنتاج احکام	139
درس ِیازدهم:	143
بررسِی «لا ضرر» در حدِیث منع فضل ماء	143
اشکال اول مبنِی بر تنافِی رواِیت منع فضل ماء با تذِیِیل به «لا ضررَ و لا ضِرارَ»	143
نقد اشکال اول	143
حکم فقهِی تخرِیب منازل مردم براِی توسعۀ خِیابان‌ها	144
اشکال دوّم بر رواِیت منع فضل ماء مبنِی بر عدم حقّ غِیر بر ماء مملَّک	145
اقوال فقها در مسئلۀ منع فضل ماء	146
تمسک برخِی فقها به اطلاقات رواِیت «تساوِی مردم در آب و آتش و چراگاه» و رواِیات طهورِیّت ماء	147
نقد بر اِین نحوه اطلاق‌گِیرِی	148
استدلال بعضِی فقها به سِیرۀ متشرعه در عدم منع مِیاه	149
عدم حجِّیت سِیرۀ متشرعه بدون حکاِیت از سِیرۀ عقلائِیه	149
تحلِیل سِیرۀ عقلاء در استفادۀ ساِیر مردم از مِیاه و اموال مملَّک	150
رابطۀ سِیرۀ عقلائِیه و حکم شرعِی	154
نظارت ادلۀ منع فضل ماء و کلاء به سِیرۀ عقلائِیه	156
قول به اخلاقِی و تنزِیهِی بودن «لا ضرر» در رواِیت منع فضل ماء	156
درس دوازدهم:	159
بررسِی «لا ضرر» در حدِیث هدم بناء	159
بررسِی رواِیت دعائم الاسلام در قاعدۀ لاضرر	159
بررسِی سند رواِیت دعائم الاسلام	162
بررسِی و نقد جواز تصرف غِیر عقلائِی در اموال خود	162
عدم وجود ملکِیت مطلقه و تصرّف طلق	164
حکم تصرفات در ملک خود در صورت اضرار به غِیر	164
حکم توسعۀ مسجدالحرام و تخرِیب منازل اطراف آن	167
حکم توسعۀ ساِیر اماکن مقدّسه براساس حقّ مدنِیّت و حقّ جوار	169
حکم توسعۀ شهرِی و تخرِیب موقوفات و مساجد به‌واسطۀ حقّ مدنِیّت	170
درس سِیزدهم:	173
بررسِی ساِیر رواِیات «لا ضرر»	173
ادامۀ بررسِی رواِیت هدم جدار در قاعدۀ لا ضرر	173
حکومت حکم عقلاء بر «الناس مسلّطون علِیٰ أموالهم»	173
نقد نظرِیۀ صاحب جواهر دربارۀ رواِیت هدم جدار	175
بررسِی رواِیت کنز العمال در قاعدۀ لا ضرر	175
بررسِی رواِیت دِیگرِی از کافِی در قاعدۀ لا ضرر	176
بررسِی رواِیت عذق أبِی‌لبابه در قاعدۀ لا ضرر	180
بررسِی رواِیت مصنف عبدالرزاق صنعانِی در قاعدۀ لا ضرر	181
بررسِی رواِیت مشارب نخل در قاعدۀ لا ضرر	183
ارزش متفاوت مراسِیل شِیخ صدوق در مندوبات و الزامات	186
درس چهاردهم:	189
بررسِی قِیود رواِیات لاضرر (1)	189
بررسِی مفاد قِید «علِیٰ مؤمن» در رواِیات لاضرر	189
نقد قول به تقدم اصل عدم زِیاده بر اصل عدم نقِیصه به‌واسطۀ علم به اضافه	191
نقد قول به تقدم اصل عدم زِیاده بر اصل عدم نقِیصه به‌واسطۀ عدم تعمد بر کذب در نقل اضافه	192
اهتمام روات در انتقال معناِی رواِیت و بِی‌توجهِی به تحفظ بر الفاظ آن	193
نقل گزِینشِی رواِیت براساس خصوصِیت مورد	194
سِیرۀ عقلائِیه در تعارض بِین اصل عدم زِیاده و اصل عدم نقِیصه	194
تبِیِین موضع تعارض بِین اصل عدم زِیاده و اصل عدم نقِیصه	194
رفع تناقض بِین دلِیل زِیاده و دلِیل نقِیصه به‌واسطۀ مرجحات باب تعارض	199
درس پانزدهم:	201
بررسِی قِیود رواِیات لاضرر (2)	201
استدلال برخِی بر تقدم اصل عدم زِیاده بر عدم نقِیصه با استناد به تقدم صرِیح بر ظاهر	201
نقد برخِی بر استدلال فوق به‌واسطۀ مناقشه در مجراِی قاعدۀ تقدم صرِیح بر ظاهر	201
بررسِی مجراِی قاعدۀ تقدم صرِیح بر ظاهر، در ترجِیح اصل عدم زِیاده بر عدم نقِیصه	203
نقد قول به تقدم اصل عدم زِیاده بر عدم نقِیصه بر اساس استناد به تقدم نص بر ظاهر	207
اقتضاء مقام نسبت به عدم ذکر قِید واضح	209
عدم وجود هِیچ‌گونه مدرک شرعِی و عرفِی بر تقدم اصل عدم زِیاده بر عدم نقِیصه	211
نقد کلام مرحوم نائِینِی در تقدم اصل عدم نقِیصه بر عدم زِیاده در خصوص رواِیات لا ضرر	211
جمع‌بندِی بحث در اعتبار قِید «فِی الاسلام» در رواِیات لا ضرر	212
جمع‌بندِی بحث در اعتبار قِید «علِیٰ مؤمن» در رواِیات لا ضرر	212
درس شانزدهم:	217
معنا و مفاد ضرر	217
عرفِی بودن مسئلۀ ضرر	217
مِیزان اعتبار کلام اهل لغت در بِیان معنا و مصداق الفاظ	219
تفاوت عرف و بناء عقلا	220
تفاوت عرف‌ها در مسئلۀ ضرر	221
درس هفدهم:	223
معناِی لفظِی ضرر و ضرار (1)	223
اهمِّیت تعِیِین مرجع تشخِیص ضرر	223
معانِی ضرر و ضرار در لغت	224
بررسِی معانِی باب مفاعله جهت تبِیِین معناِی لغوِی ضرار	225
مبدأ اشتقاق باب مفاعله	227
نکتۀ اخلاقِی: مِیزان اهمِّیت دادن به زن و فرزند	231
مِیزان تأثِیر عرف و لغت در تلبّس فعل به مبدأ اشتقاق خود	231
نحوۀ دلالت فعل بر زمان	234
درس هجدهم:	237
معناِی لفظِی ضرر و ضرار (2)	237
ساِیر معانِی باب مفاعله	237
بررسِی قول به ترادف معناِی ضرر و ضرار	238
بررسِی تفسِیر ضرار به تلافِی ضرر	239
معناِی نهاِیِی ضرر و ضرار	240
مفاد قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار براساس معناِی فوق	241
درس نوزدهم:	245
بررسِی معانِی قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار در کلام صاحب کفاِیه (1)	245
معناِی اول قاعدۀ لا ضرر: نهِی به لسان نفِی	245
نقد معناِی اول	246
معناِی دوم قاعدۀ لا ضرر: نفِی حکم به لسان نفِی موضوع	246
رابطۀ قاعدۀ لا ضرر و لزوم احتِیاط در اطراف علم اجمالِی در باب انسداد	248
لزوم احتِیاط در دماء، فروج، أعراض و اموال	250
معناِی سوم قاعدۀ لا ضرر: نفِی ضرر غِیر متدارَک	251
اشکال مرحوم نائِینِی بر معناِی سوم	252
نقد اشکال مرحوم نائِینِی و بررسِی معناِی ضرر در احکام شرِیعت	253
معناِی چهارم قاعدۀ لا ضرر: نفِی مطلق ضرر و حکم ضررِی در اسلام	254
درس بِیستم:	257
بررسِی معانِی قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار در کلام صاحب کفاِیه (2)	257
قول دِیگر: ضرر به معناِی ِیک ماهِیت خارجِی دالّ بر اضرار	257
اشکالات اِین تفسِیر	258
اشکال اول	258
اشکال دوم	259
اشکال سوم	260
اشکال چهارم	260
کلام مشهور دربارۀ عدم دلالت لاضرر بر جعل حکم	262
بناء قاعدۀ لاضرر براساس حکم عقل به انزجار از ضرر	262
بررسِی دلالت لاضرر بر نفِی ضرر ِیا نهِی از ضرر	264
درس بِیست و ِیکم:	267
نقد و بررسِی کلام شِیخ‌الشرِیعۀ اصفهانِی در معناِی قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (1)	267
احکام شخصِی و اجتماعِی	267
کلام شِیخ‌الشرِیعۀ اصفهانِی در تحلِیل مراد از لاضرر	270
نقد کلام شِیخ‌الشرِیعه	274
عدم اخلال ندرت ِیک حکم به اصل آن حکم	275
نقد و بررسِی اشکال مرحوم آخوند بر شِیخ‌الشرِیعه و جواب برخِی به اشکال اِیشان	276
درس بِیست و دوّم:	279
نقد و بررسِی کلام شِیخ‌الشرِیعۀ اصفهانِی در معناِی قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (2)	279
کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه در «لا»ِی نفِی جنس در حدِیث لاضرر	279
تفاوت حکومت، تخصِیص و تخصص	280
نقد بخش اول کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه	282
اشکال اول کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه	282
اشکال دوم کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه	283
کلام شِیخ‌الشرِیعه در ناهِیه بودن «لا» در حدِیث لاضرر	284
نقد بخش دوم کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه	286
اشکال اول کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه	286
اشکال دوم کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه	286
اشکال سوم کلام مرحوم شِیخ‌الشرِیعه	288
تفاوت تخصص و ورود	290
تفاوت حکومت و ورود	291
درس بِیست و سوّم:	293
نقد و بررسِی کلام شِیخ‌الشرِیعه اصفهانِی در معناِی قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (3)	293
استدلال شِیخ‌الشرِیعه به تبادر براِی اثبات دلالت لاضرر بر تحرِیم	293
نقد استدلال شِیخ‌الشرِیعه	293
استدلال شِیخ‌الشرِیعه به کلام اهل‌لغت در دلالت لاضرر بر تحرِیم	294
نقد استدلال شِیخ‌الشرِیعه	294
استدلال شِیخ‌الشرِیعه به دلالت «لا ضرر و لاضرار علِیٰ مؤمن» بر معناِی تحرِیم	295
نقد استدلال شِیخ‌الشرِیعه	295
استدلال شِیخ‌الشرِیعه به «إنّک رجلٌ مضار» بر معناِی تحرِیم	296
نقد استدلال شِیخ‌الشرِیعه	297
کلام صاحب عناوِین در تأِیِید معناِی نهِی توسط سِیاق رواِیت	298
نقد استدلال صاحب عناوِین	298
جلسۀ بِیست و چهارم:	301
نقد و بررسِی کلام شِیخ‌الشرِیعه اصفهانِی در معناِی قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (4)	301
اشکال مطرح شده بر شِیخ‌الشرِیعه در فقرۀ «لا ضرر»	301
نقد اشکال بر شِیخ‌الشرِیعه در فقرۀ «لا ضرر»	303
اشکال مطرح شده بر شِیخ‌الشرِیعه در فقرۀ «لاضرار»	306
نقد اشکال بر شِیخ‌الشرِیعه در فقرۀ «لاضرار»	306
وحدت سِیاق لا ضرر و لا ضرار	307
کِیفِیت دلالت «لاضرار» بر نهِی از إضرار به غِیر	309
درس بِیست و پنجم:	313
نقد و بررسِی مسلک شِیخ انصارِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	313
اشکال مرحوم خوئِی بر شِیخ‌الشرِیعه اصفهانِی	313
نقد آِیةالله سِیستانِی بر اشکال مرحوم خوئِی	313
پاسخ به نقد آِیةالله سِیستانِی	314
معناِی دوم قاعدۀ لا ضرر: دلالت توأماً بر نهِی مولوِی و فساد وضعِی ارشادِی	315
نقد اول بر معناِی دوم قاعدۀ لا ضرر	316
پاسخ به نقد اول	316
نقد دوم بر معناِی دوم قاعدۀ لا ضرر	319
پاسخ به نقد دوم	319
عدم تنافِی بِین احکام تکلِیفِی و وضعِی	321
درس بِیست و ششم:	323
نقد و بررسِی مسلک نهِی سلطانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	323
معناِی سوم قاعدۀ لا ضرر: نهِی سلطانِی و ولائِی	323
بررسِی مِیزان تأثِیر عدالت حاکم مسلمِین بر لزوم شرعِی قوانِین اجتماعِی حکومت	323
تقسِیم احکام براساس مسلک تفسِیر «لا ضرر و لا ضرار» به نهِی سلطانِی	325
بررسِی ادلۀ قول به ولائِی بودن قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	327
دلِیل اول قول به ولائِی بودن قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	327
نقد دلِیل اول	328
ادعاِی عدم وجود حکم کلِی الهِی به‌واسطۀ عدم وجود شبهۀ حکمِیه در موارد جعل لا ضرر	330
نقد مدعاِی مذکور	330
دلِیل دوم قول به ولائِی بودن قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	331
نقد دلِیل دوم	331
دلِیل سوم قول به ولائِی بودن قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	332
نقد دلِیل سوم	333
اشکالات وارد بر اصل مسلک قائلِین به حکم ولائِی بودن قاعدۀ لاضرر	336
درس بِیست و هفتم:	339
نقد و بررسِی مسلک مختار صاحب کفاِیه و شِیخ صدوق در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	339
معناِی چهارم لاضرر: نفِی حکم به لسان نفِی موضوع	339
کلام مرحوم آخوند در تفسِیر قاعدۀ «لا ضرر» از باب نفِی حکم به لسان نفِی موضوع	340
نقد کلام مرحوم آخوند	342
بطلان قول به نفِی حکم به لسان نفِی موضوع در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر	348
معناِی پنجم قاعده لاضرر با توجه به قِید «فِی الاسلام»	349
استدلال مرحوم صدوق بر ارث بردن مؤمن از کافر با استناد به قاعدۀ لا ضرر	349
نقد و بررسِی استدلال مرحوم صدوق	350
بطلان معناِی پنجم به علت عدم وجود قِید «فِی الاسلام» در رواِیات معتبر لاضرر	350
درس بِیست و هشتم:	353
نقد و بررسِی نظرِیۀ فاضل تونِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	353
معناِی ششم قاعدۀ لا ضرر: کلام فاضل تونِی در تفسِیر لا ضرر به ضرر غِیر متدارک	353
اشکال اول تفسِیر فاضل تونِی	354
مثال‌هاِیِی از حقوق متدارک و غِیر متدارک	356
اشکال دوم تفسِیر فاضل تونِی	358
اشکال سوم تفسِیر فاضل تونِی	359
اشکال چهارم تفسِیر فاضل تونِی	360
درس بِیست و نهم:	363
بررسِی نظرِیۀ آِیةالله سِیستانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (1)	363
معناِی هفتم قاعدۀ لا ضرر: تفسِیر آِیةالله سِیستانِی راجع به قاعدۀ لا ضرر	363
تفسِیر «لا ضرر» به نفِی تسبِیب و تفسِیر «لا ضرار» به تسبِیب به نفِی	366
درس سِی‌ام:	371
بررسِی نظرِیۀ آِیةالله سِیستانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (2)	371
تفسِیر آِیةالله سِیستانِی از قاعدۀ لا ضرر به‌عنوان بهترِین تفسِیر اِین قاعده	371
مقدمۀ اول تفسِیر آِیةالله سِیستانِی	371
احکام متفاوت «لا»ِی نفِی جنس	371
مورد اول: تعلق حکم به طبِیعت خارجِی اعمال مکلفِین	371
رابطۀ معناِی مطابقِی و مراد جدِی	373
مدلول امر	376
دلالت امر بر وجوب به دلالت اقتضاء	379
اصل در دوران امر بِین مولوِیت و ارشادِیت	380
نظر آِیةالله سِیستانِی در دوران امر بِین مولوِی و ارشادِی	381
درس سِی و ِیکم:	383
بررسِی نظرِیۀ آِیةالله سِیستانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (3)	383
قاعدۀ اولِیه در نفِی ِیک حکم از طبِیعت خارجِی	383
اشکال اول استدلال آِیةالله سِیستانِی	385
اشکال دوم استدلال آِیةالله سِیستانِی	388
اشکال سوم استدلال آِیةالله سِیستانِی	394
درس سِی و دوّم:	399
بررسِی نظرِیۀ آِیةالله سِیستانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (4)	399
مورد دوم: حکم موضوعات اعتبارِیۀ داراِی آثار وضعِیۀ عقلائِیه	399
مورد سوم: حکم موضوعات خارجِی غِیر مرغوبٌ‌إلِیها	403
مورد چهارم: نفِی حکم جهت تخصِیص به مأمورٌبه خاص	404
مورد پنجم: نفِی حکم جهت تخصِیص به منهِیٌّ‌عنه خاص	405
مورد ششم: أمر عقِیب‌الحظر	406
تفسِیر آِیةالله سِیستانِی از قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار براساس تطبِیق قاعده بر حکم مورد ششم	408
نقد تفسِیر آِیةالله سِیستانِی	408
جمع‌بندِی موارد شش‌گانۀ مقدمۀ اول	410
درس سِی و سوّم:	413
بررسِی نظرِیۀ آِیةالله سِیستانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (5)	413
مقدمۀ دوم تفسِیر آِیةالله سِیستانِی از قاعدۀ لا ضرر	413
تبِیِین معناِی «لا ضرر» براساس موارد شش‌گانۀ مقدمۀ اول	413
احتمال اول: لحاظ ضرر به‌عنوان ماهِیت مرغوبٌ‌إلِیها	416
احتمال دوم: لحاظ ضرر به‌عنوان ماهِیت مرغوب‌عنها	417
بطلان احتمال اول	419
تبِیِین معناِی «لا ضرر» براساس احتمال دوم	421
استدلال آِیةالله سِیستانِی بر رجحان احتمال دوم	422
محصّل کلام آِیةالله سِیستانِی در تفسِیر معناِی لا ضرر	423
درس سِی و چهارم:	425
بررسِی نظرِیۀ آِیةالله سِیستانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (6)	425
تبِیِین معناِی «لا ضرار» براساس موارد شش‌گانۀ مقدمۀ اول	425
مبتنِی بودن تفسِیر آِیةالله سِیستانِی از قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار بر مسئلۀ حفظ نظام	426
علت اهمِیت اکِید حفظ نظام و حکومت اسلامِی به‌عنوان مهم‌ترِین تکلِیف هر مسلمان	427
نحوۀ تضمِین شرِیعت از اجراِی قوانِین شرعِی	428
محصّل کلام آِیةالله سِیستانِی در تفسِیر معناِی لا ضرار	430
ماحصل مفاد قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار	431
درس سِی و پنجم:	439
کِیفِیت تطبِیق قاعده بر قلع نخلۀ سمره (1)	439
مسلک مختار در معناِی لا ضرر	439
مسلک مختار در معناِی لا ضرار	444
مِیزان مبسوط الِید بودن ولِیّ مسلمِین در اجراِی احکام	446
حکمت قضاوت پِیامبر بر قلع نخلۀ سمره براِی رفع ضرر از انصارِی	447
نقد و بررسِی جواب شِیخ صدوق نسبت به حکمت قضاوت پِیامبر در قضِیۀ سمره	447
نقد و بررسِی جواب مرحوم نائِینِی نسبت به حکمت قضاوت پِیامبر در قضِیۀ سمره	451
سعۀ ولاِیتِ ولِیّ مسلمِین براساس مِیزان تطابق مقام اثبات با ثبوت	451
درس سِی و ششم:	455
کِیفِیت تطبِیق قاعده بر قلع نخلۀ سمره (2)	455
منافات قضاوت پِیامبر به قلع نخلۀ سمره با تعلِیل به لا ضرر و لا ضرار	455
نقد و بررسِی جواب شِیخ انصارِی در رفع منافات مذکور	456
نقد و بررسِی جواب مرحوم نائِینِی در رفع منافات مذکور	459
نقد و بررسِی برخِی اقوال دِیگر در رفع منافات مذکور	466
نقد و بررسِی جواب آِیةالله سِیستانِی در رفع منافات مذکور	468
جواب منافات مذکور طبق مسلک مختار	468
فهرست آِیات	473
فهرست رواِیات	479
فهرست اشعار	483
کلمات مشهوره و ضرب المثل‌ها	483
فهرست اشخاص	485
فهرست کتب	489
فهرست اماکن، قباِیل و فرق	493
فهرست اصطلاحات و موضوعات	495
فهرست منابع و مصادر	513

نام کتاب : قاعده لاضرر نویسنده : حسينى طهرانى، سید محمد محسن جلد : 1 صفحه : 526

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست