درس سِی‌ام:

بررسِی نظرِیۀ آِیةالله سِیستانِی در تبِیِین قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار (2)

بسم الله الرّحمٰن الرّحِیم

تفسِیر آِیةالله سِیستانِی از قاعدۀ لا ضرر به‌عنوان بهترِین تفسِیر اِین قاعده

عرض شد که چون بِیان آِیةالله سِیستانِی در قضِیۀ لا ضرر، ِیک بِیان مفصّلِی بود، از اِین نظر گفتِیم که اِین کلمات اِیشان تکه‌تکه مورد بحث قرار بگِیرد. انصافاً باِید گفت که بهترِین تفسِیرِی که تا به‌حال دربارۀ قاعدۀ لا ضرر گفته‌اند، همِین تفسِیرِی است که اِیشان کرده‌اند. البته همان‌طورِی‌که عرض شد گرچه از نقطه‌نظر نتِیجه ممکن است مسئله خِیلِی نزدِیک به هم واقع بشود، ولِی در بعضِی از موارد از نظر فنِی جاِی بحث و تأمل است که اگر فرصت بشود در اِینجا عرض مِی‌کنِیم.

مقدمۀ اول تفسِیر آِیةالله سِیستانِی

احکام متفاوت «لا»ِی نفِی جنس

اِیشان ابتدائاً مِی‌فرماِیند:

به‌طور کلِی در لاِی نفِی جنس مِی‌توانِیم موضوعات و احکام متفاوتِی حمل کنِیم:

مورد اول: تعلق حکم به طبِیعت خارجِی اعمال مکلفِین

ِیکِی از معانِی اِین نفِی، دلالت بر حکم مولوِی حرمت است، به‌جهت‌اِینکه وقتِی نفِی طبِیعت در خارج متعذر و محال بود، پس باِید بر تحرِیم مولوِی حمل بشود؛ مانند آِیۀ شرِیفۀ (لَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي ٱلۡحَجِّ)،[1] که در موقع حج به مناسبت حکم و موضوع، منظور از نفِی باِید تحرِیم باشد.

ِیکِی از معانِی اِین نفِی برحسب موضوع، دلالت بر عدم ترتب اثر قانونِی است

[1]. سوره بقره (2) آِیه 197.