وضعِی بگِیرِیم، ِیعنِی آن شخص حق دارد ِیک‌چنِین عملِی انجام بدهد. اِین رواِیت را احمد بن حنبل در مسندش به اسناد از ابن‌عبّاس هم نقل مِی‌کند.[1] طبرانِی[2] و بِیهقِی[3] و ابن‌ماجه[4] و سنن دار قطنِی[5] هم نقل مِی‌کنند. البته مطلب مهمِّی هم در اِینجا نِیست؛ ِیعنِی رواِیتِی است که «لا ضرر و لا ضرار» را دارد، منتها «فِی الاسلام» را ندارد، ولِی خود جملۀ «لا ضرر و لا ضرار» کفاِیت مِی‌کند.

بررسِی رواِیت مشارب نخل در قاعدۀ لا ضرر

رواِیت دِیگرِی که در اِینجا هست رواِیت مشارب نخل است که اِین هم رواِیتِی از پِیغمبر اکرم است و به مواردِی مربوط مِی‌شود که افرادِی قناتِی در جاِیِی زده‌اند و اِین قنات در ارتفاع واقع شده است و همِین‌طور پاِیِین مِی‌آِید و آبادِی‌هاِی پاِیِین را مشروب مِی‌کند تا به پاِیِین مِی‌رسد.

حضرت در اِینجا مِی‌فرماِیند: «اِین بالاِیِی‌ها نمِی‌توانند از اِین قناتِی که براِی پاِیِین مِی‌آِید جلوگِیرِی کنند.» چون اِین بالاِیِی‌ها اوّل سِیراب مِی‌شدند و بعد آب را مِی‌بستند؛ اما حضرت مِی‌فرماِیند که وقتِی سِیراب شدند باِید آب را رها کنند و بگذارند به آبادِی پاِیِینِی بِیاِید و همِین‌طور پاِیِین بِیاِید و در مرحلۀ پاِیِین‌تر سِیراب کند تا اِینکه آن‌قدر پاِیِین بِیاِید که به انتهاء محلۀ پاِیِین برسد. به اِین مِی‌گوِیند مشارب نخل.

اِین رواِیتِی است که کنز العمال نقل مِی‌کند:

عن أبِی‌نعِیم عن صفوان بن سلِیم عن ثعلبة بن أبِی‌مالک، إنّ رسول الله صلِّی الله علِیه و آله و سلّم قال: «لا ضرر و لا ضرار» و إنّ رسول الله صلِّی الله علِیه و آله و سلّم قضِی فِی مشارب النخل بالسِیل الأعلِی علَِی الأسفل حتِیٰ ِیشرب

[1]. مسند أحمد، ج 1، ص 313، با قدرِی اختلاف.

[2]. المعجم الکبِیر، ج 11، ص 240؛ المعجم الأوسط، ج 4، ص 125، با قدرِی اختلاف.

[3]. السنن الکبرِی، ج 6، ص 154، با قدرِی اختلاف.

[4]. سنن ابن‌ماجة، ج 2، ص 784، با قدرِی اختلاف.

[5]. سنن الدار قطنِی، ج 4، ص 146، با قدرِی اختلاف.