ترجمه تفسیر المیزان - علامه طباطبایی

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 17 صفحه : 617

(35) سوره فاطر مكى است و چهل و پنج آيه دارد(45)	3
[سوره فاطر(35): آيه 1]	3
ترجمه آيه	3
بيان آيه	3
معناى فطر و مراد از فاطر السماوات و الأرض	4
اشاره به اينكه همه ملائكه واسطه‌هاى بين خدا و خلق هستند، و مراد از اينكه ملائكه داراى بال‌ها(أولي أجنحة) هستند	5
بحث روايتى رواياتى در باره ملائكه و وصف ايشان، در ذيل آيه: جاعل الملائكة رسلا أولي أجنحة	6
گفتارى در باره ملائكه(اوصاف چهار گانه ملائكه در قرآن و حديث)	12
بيان اينكه وجود ملائكه مادى و جسمانى نيست و توضيحى در مورد تمثل ملائكه به اشكال و تهيات جسمانى و رد اينكه گفته شده ملك جسمى است لطيف	13
[سوره فاطر(35): آيات 2 تا 8]	15
ترجمه آيات	15
بيان آيات عطاء رزق و نعمت و منع از آن فقط با اراده خداى تعالى است	16
استدلال بر يگانگى خدا در ربوبيت، با بيان اينكه فقط او خالق است	18
معناى جمله: و لا يغرنكم بالله الغرور	20
كافر بد را خوب مى‌بيند و خدا او را مجازات نموده اضلال مى‌كند. پس بر ضلالت او اندوه مخور	22
[سوره فاطر(35): آيات 9 تا 14]	24
ترجمه آيات	24
بيان آيات	25
معناى عزت و مفاد آيه: من كان يريد العزة فلله العزة جميعا	27
مراد از كلم طيب و صعود آن به سوى خدا و مقصود از اينكه عمل صالح آن را بلند مى‌كند(إليه يصعد الكلم الطيب...)	28
مراد از مكر سيئات و اينكه فرمود: و مكر أولئك هو يبور	31
وجوه مختلف در باره خلقت انسان از خاك در آيه: و الله خلقكم من تراب ثم من نطفة	32
تمثيل حال مؤمن و كافر به درياى شيرين و درياى شور	34
اشكال و شبهه‌اى در ذيل جمله: و تستخرجون حلية تلبسونها و جواب‌هايى كه بدان داده شده است	35
وجه تفاوت تعبير در آيه: و ترى الفلك فيه مواخر... و آيه: و ترى الفلك مواخر فيه	37
معناى اينكه فرمود آلهه مشركين دعايشان را نمى‌شنوند	40
بحث روايتى(رواياتى در باره تشبيه رستاخيز به احياء زمين با باران، و در ذيل آيه: إليه يصعد الكلم الطيب... )	41
[سوره فاطر(35): آيات 15 تا 26]	43
ترجمه آيات	43
بيان آيات	44
توضيح اينكه فقر و نياز منحصر در انسان و غنا و بى نيازى منحصر در خداى تعالى است(أنتم الفقراء إلى الله و الله هو الغني الحميد)	45
معناى آيه: و لا تزر وازرة وزر أخرى	48
تمثيل‌هايى براى بيان حال و اعمال مؤمن و كافر	50
گفتارى پيرامون معناى عموم انذار سخنى پيرامون عموم انذار و اينكه هيچ امتى كه در آن پيغمبرى ظهور نكرده باشد نبوده است(و إن من أمة إلا خلا فيها نذير)	52
بحث روايتى(رواياتى در ذيل جمله: و لا تزر وازرة وزر أخرى... و آيه: و ما أنت بمسمع من في القبور )	53
[سوره فاطر(35): آيات 27 تا 38]	55
ترجمه آيات	56
بيان آيات	57
توضيح دلالت اختلاف الوان ثمرات و... بر توحيد	57
مراد از كتاب و وراثت آن در آيه: ثم أورثنا الكتاب الذين اصطفينا من عبادنا	61
مقصود از بندگان خاص(الذين اصطفينا) كه خداوند كتاب را به ايشان به ارث رساند	63
اقوال مختلف مفسرين در تفسير آيه فوق	65
بحث روايتى چند روايت در ذيل جمله إنما يخشى الله من عباده العلماء و در باره مراد از ظالم لنفسه ، مقتصد و سابق بالخيرات در آيه: ثم أورثنا الكتاب الذين اصطفينا	68
چند روايت در باره مقدار عمرى كه سپرى شدن آن جاى عذرى براى آدمى نمى‌ماند(أ و لم نعمركم ما يتذكر فيه من تذكر)	71
[سوره فاطر(35): آيات 39 تا 45]	73
ترجمه آيات	73
بيان آيات	74
استدلال و احتجاج عليه مشركين و در رد ارباب و آلهه موهوم آنان	76
استدلال بر توحيد با استناد به ابقاء موجودات و اينكه ابقاء عبارتست از ايجاد و تدبير متوالى	78
معناى اين كلام قريش كه پيش از بعثت پيامبر6 قسم مى‌خوردند كه اگر نذيرى به سويشان بيايد أهدى من إحدى الأمم خواهند شد	81
اشاره به معناى اينكه فرمود مكر سيئ جز به اهل آن نمى‌رسد	83
وجه اينكه فرمود اگر خدا مردم را براى گناهانشان مؤاخذه كند جنبنده‌اى بر زمين نمى‌ماند	85
بحث روايتى(روايتى در ذيل آيه: و لو يؤاخذ الله الناس بما كسبوا... )	86
(36) سوره يس مكى است و هشتاد و سه آيه دارد(83)	88
[سوره يس(36): آيات 1 تا 12]	88
ترجمه آيات	88
بيان آيات غرض و محتواى سوره مباركه يس و شان و فضيلت آن	89
توضيح و تفسير آيات: يس و القرآن الحكيم... فهم غافلون	90
معناى آيه: لقد حق القول على أكثرهم	91
تمثيلى كه حال كفار را در راه نيافتن و هدايت نشدنشان بيان مى‌كند(إنا جعلنا في أعناقهم أغلالا...)	93
معناى جمله: نكتب ما قدموا و آثارهم و بيان اينكه نامه اعمال كتابى غير از لوح محفوظ(امام مبين) مى‌باشد	96
بحث روايتى رواياتى در باره نزول آيه: و جعلنا من بين أيديهم سدا... در ماجراى سوء قصد ابو جهل و يارانش به پيامبر6	98
بيان عدم انطباق سياق آيات اول سوره يس با اين روايات	100
چند روايت در باره عمل، در ذيل جمله: و نكتب ما قدموا و آثارهم ، و در باره اينكه امام مبين على 7 است	101
[سوره يس(36): آيات 13 تا 32]	103
ترجمه آيات	104
بيان آيات انذار و تبشير كسانى كه سواء عليهم أ أنذرتهم ام لم تنذرهم به منظور اتمام حجت و رسيدن آنان به كمال شقاوت است	105
وجه اينكه در نقل تكذيب پيامبران توسط مشركين فرمود: قالوا ما أنتم إلا بشر مثلنا و ما أنزل الرحمن من شي‌ء	106
معناى جمله: طائركم معكم كه رسولان(ع) به مكذبان خود گفتند	109
در حجت و برهان عليه مشركين، در سخن مردى كه از اقصاى مدينه آمد: و ما لي لا أعبد الذي فطرني	112
توضيحى راجع به جنت در آيه قيل ادخل الجنة و اينكه خطاب كننده كيست	115
مراد استعمال وصف مكرم - اكرام شده در آيات قرآن	116
هلاك شدن قوم مكذب با صيحه‌اى واحده	117
بحث روايتى(رواياتى در باره داستان فرستادگان عيسى(ع) و مؤمنى كه مردم را به پيروى آن رسولان دعوت كرد و...)	119
[سوره يس(36): آيات 33 تا 47]	123
ترجمه آيات	123
بيان آيات	124
توضيح مفردات و مفاد آيات شريفه‌اى كه آيات مربوط به تدبير امر رزق مردم را بيان مى‌كنند	125
توضيح جمله: و ما عملته أيديهم در آيه: ليأكلوا من ثمره و ما عملته أيديهم	127
بيان مفاد آيه: سبحان الذي خلق الأزواج كلها مما تنبت الأرض	128
مراد از بيرون كشيدن روز از شب(و آية لهم الليل نسلخ منه النهار)	130
معناى آيه: و الشمس تجري لمستقر لها	131
مقصود از اينكه فرمود: و القمر قدرناه منازل حتى عاد كالعرجون القديم	132
شمس و قمر تابع تدبير خدا و ملازم مسير خود هستند و خورشيد به ماه نمى‌رسد و شب از روز جلو نمى‌افتد	134
معناى جمله اتقوا ما بين أيديكم و ما خلفكم و جواب كفار به دعوت به تقوى(پرواز از خالق)	137
عكس العمل كفار در برابر دعوت به انفاق(شفقت و خدمت به خلق)	138
بحث روايتى رواياتى در ذيل آيه: و الشمس تجري لمستقر لها... و رد سخنى از آلوسى در باره روايتى از امام رضا(ع) راجع به تقدم روز بر شب	139
[سوره يس(36): آيات 48 تا 65]	143
ترجمه آيات	143
بيان آيات	144
تحليل سخن كفار بعد از رستاخيز(قالوا يا ويلنا من بعثنا من مرقدنا هذا ما وعد الرحمن و صدق المرسلون)	146
توضيحى در مورد اينكه فرمود: لا تجزون إلا ما كنتم تعملون - جز آنچه مى‌كرديد جزا داده نمى‌شويد	149
وصف و حال اصحاب الجنة در بهشت برين	150
مراد از عهد خدا با بنى آدم در آيه: أ لم أعهد إليكم يا بني آدم أن لا تعبدوا الشيطان	152
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به قيام قيامت و احوال دوزخيان و بهشتيان و...)	154
[سوره يس(36): آيات 66 تا 83]	157
ترجمه آيات	158
بيان آيات تهديد كفار به گرفتن چشمان و دگرگون ساختن خلقتشان	159
توضيح اينكه فرمود: ما به پيامبر شعر نياموختيم و شاعرى شايسته او نيست(و ما علمناه الشعر و ما ينبغي له)	161
مقصود از اينكه فرمود: انسان مالك چهار پايان است	162
معناى جمله: و هم لهم جند محضرون كه در باره احضار مشركين و آلهه شان در قيامت است	164
استبعاد معاد توسط مشركين و جواب خداى تعالى به اين استبعاد	166
اقوال مختلف در باره خلقت مثل در آيه: أ و ليس الذي خلق السماوات و الأرض بقادر على أن يخلق مثلهم	168
بيان اينكه منظور از خلقت مثل انسان‌ها در قيامت، اعاده آنها است، با توضيحى در مورد تغير و تبدل متوالى بدن و عدم تغير و تبدل نفس و روح	169
توضيح مفاد آيه شريفه: إنما أمره إذا أراد شيئا أن يقول له كن فيكون... و بيان مراد از امر و قول در آن	170
معناى ملكوت و اينكه ملكوت هر چيزى به دست خدا است	173
بحث روايتى(رواياتى در باره بيگانه بودن پيامبر6 از شعر و شاعرى، اعاده و احياء اموات، و اراده قول خداوند)	174
(37) سوره صافات مكى است و صد و هشتاد و دو آيه دارد.(182)	178
[سوره الصافات(37): آيات 1 تا 11]	178
ترجمه آيات	178
بيان آيات	179
وجوه مختلف در باره مراد از سه طايفه: صافات ، زاجرات و تاليات كه خداوند بدانها سوگند ياد كرده است	179
بيان اينكه مراد، سه طائفه از ملائكه كه مامور نزول وحى بوده‌اند مى‌باشد	180
توضيح اينكه سوگند به صافات، زاجرات و تاليات، متضمن استدلال براى إن إلهكم لواحد است	182
بيان آيات راجع به تزيين آسمان دنيا به زيور كواكب و حفظ آن از شياطين مارد و	184
گفتارى در معناى شهاب گفتارى در معناى شهاب(در ذيل آيه: إلا من خطف الخطفة فأتبعه شهاب ثاقب )	186
بحث روايتى(چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته)	188
[سوره الصافات(37): آيات 12 تا 70]	190
ترجمه آيات	191
بيان آيات حكايت استهزاء مشركين آيات خدا و دعوت پيامبر را و استبعادشان رستاخيز خود و پدرانشان را	193
اشاره به وجه تسميه قيامت به يوم الفصل	196
مراد از الذين ظلموا ، ازواج و ما كانوا يعبدون من دون الله در آيه: احشروا الذين ظلموا	197
وجه تعبير به هدايت در فاهدوهم إلى صراط الجحيم	198
مراد از سؤال در و قفوهم إنهم مسؤلون سؤال از چيست؟	199
اعتراض كفار به بزرگان و رهبران خود در قيامت كه شما باعث گمراهى ما بوديد و جواب رؤساى كفر به پيروان خود	200
تابع و متبوع در عذاب مشتركند	202
مقصود از عباد الله المخلصين و اينكه رزق معلوم دارند و	204
گفتگوى اهل بهشت با يكديگر	207
وصف شجره زقوم	211
بحث روايتى(رواياتى در باره مسئول بودن انسان، و در ذيل برخى آيات گذشته)	213
[سوره الصافات(37): آيات 71 تا 113]	216
ترجمه آيات	217
بيان آيات	219
بيان آيات مربوط به منزلت نوح 7 و اجابت دعاى او	219
نكته‌اى در باره اينكه فرمود: سلام على نوح في العالمين	221
نكته‌اى در باره اينكه فرمود: سلام على نوح في العالمين	222
مراد از قلب سليم داشتن ابراهيم7 عدم تعلق او به غير خدا است	223
وجه اينكه ابراهيم7 به ستارگان نظر افكند و سپس از بيمارى خود خبر داد(فنظر نظرة في النجوم فقال إني سقيم)	224
سخنان ابراهيم7 بابت‌ها! و احتجاج او بابت پرستان	225
معنى و وجه اينكه فرمود خدا اعمال شما را خلق كرده(و الله خلقكم و ما تعملون)	227
مراد ابراهيم7 از اينكه فرمود: إني ذاهب إلى ربي سيهدين	228
گفتگوى ابراهيم و اسماعيل8 در باره رؤياى ذبح و	230
بحث روايتى رواياتى در باره مراد از قلب سليم و اينكه ابراهيم7 فرمود: إني سقيم و اينكه خدا را دو اراده و مشيت است	233
چند روايت در باره داستان ذبح اسماعيل و اينكه ذبيح اسماعيل بوده نه اسحاق	235
[سوره الصافات(37): آيات 114 تا 132]	237
ترجمه آيات	237
بيان آيات بيان آيات متضمن خلاصه‌اى از داستان موسى و هارون8 و داستان الياس و دعوت او7	238
حجتى بر توحيد كه در سخن الياس7 به قوم خود، با استناد به خالق بودن خدا اقامه شده است	240
بحث روايتى(دو روايت در باره مراد از بعل در: أ تدعون بعلا... و ال ياسين	241
سخنى پيرامون داستان الياس(ع)	241
[سوره الصافات(37): آيات 133 تا 148]	245
ترجمه آيات	245
بيان آيات	246
مراد از اينكه فرمود: يونس به سوى كشتى فرار كرد(إذ أبق إلى الفلك المشحون)	247
معناى اينكه فرمود: اگر نبود اينكه يونس از سجين بود تا روز بعث در شكم ماهى مى‌ماند	248
گفتارى در چند فصل پيرامون داستان يونس(ع)	251
1 - داستان آن جناب در قرآن كريم	251
2 - داستان او از ديدگاه اهل كتاب	254
موارد اختلاف داستان يونس7 نزد اهل كتاب، با ظواهر آيات قرآن كريم	256
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيات مربوط به داستان يونس7)	257
[سوره الصافات(37): آيات 149 تا 182]	259
ترجمه آيات	260
بيان آيات رد اعتقاد مشركين به دختر داشتن خدا و خويشاوندى بين او و جن	261
توضيحى در باره استثناى عباد مخلصين در آيه: سبحان الله عما يصفون إلا عباد الله المخلصين و اينكه چرا خدا از وصف واصفان(جز وصف عباد مخلصين) منزه است	264
بيان مفاد آيه: فإنكم و ما تعبدون ما أنتم عليه بفاتنين إلا من هو صال الجحيم	266
رد و ابطال پندار مشركين در باره اينكه ملائكه دختران خدايند، با بيان موقف و موقعيت ملائكه در عالم خلقت و اعمال صادره از ايشان	267
مقصود از اينكه انبياء: منصور هستند و جند خدا غالبند	269
بحث روايتى(چند روايت در ذيل آيه: و إنا لنحن الصافون... )	273
(38) سوره ص مكى است و هشتاد و هشت آيه دارد(88)	274
[سوره ص(38): آيات 1 تا 16]	274
ترجمه آيات	274
بيان آيات محتواى كلى سوره مباركه ص	275
توضيح معناى آيه: و القرآن ذي الذكر بل الذين كفروا في عزة و شقاق	276
بيان سخنان اشراف و بزرگان كفار در رد دعوت پيامبر اكرم6 و سفارش به ادامه پرستش آلهه	278
اعراض از سخنان آنان و تهديد و تحقيرشان	280
بحث روايتى(رواياتى در باره شان نزول آيات: و عجبوا أن جاءهم منذر منهم و قال الكافرون... و در باره ص )	283
[سوره ص(38): آيات 17 تا 29]	286
ترجمه آيات	287
بيان آيات	288
بيان آيات مربوط به اوصاف و اقوال داوود7: تسبيح كوه‌ها و پرندگان با او و	288
مراد از حكمت ، فصل الخطاب كه به داوود7 داده شده بود	290
معناى خشيت ، خوف و فزع و توضيحى در باره فزع داوود7 در ماجراى مراجعه دو خصم نزد او براى داورى	291
قضاوت و حكم داوود7 و سپس استغفار و انابه او	293
بيان اينكه مراجعه كنندگان نزد داوود ملائكه بوده‌اند و داستان مرافعه تمثل بوده و حكم ناصواب در عالم غير واقعى گناه محسوب نمى‌شود	294
مقصود از اينكه خداوند داوود7 را خليفه در زمين قرار داد	296
عصمت باعث سلب اختيار نيست و توجه خطاب لا تتبع الهوى به داوود7 بلا اشكال است	297
احتجاج بر مساله معاد با بيان اينكه خلق سماء و ارض باطل نيست	298
احتجاج ديگرى بر معاد با بيان اينكه خداوند متقين و فجار را در يك رديف قرار نمى‌دهد	299
بحث روايتى(داستان مراجعه دو طائفه متخاصم نزد داوود7 و...)	300
گفتارى در چند فصل پيرامون سرگذشت داوود(ع)	305
[سوره ص(38): آيات 30 تا 40]	306
ترجمه آيات	306
بيان آيات	307
چند وجه در معناى سخن سليمان7: إني أحببت حب الخير عن ذكر ربي... و توضيحى در باره علاقه آن جناب به اسب‌ها و باز ماندنش از عبادت خدا	308
جسدى كه بر تخت سليمان7 افكنده شد جنازه فرزند او بوده كه براى آزمايش و تنبيه او ميرانده شده و	310
معناى اينكه فرمود: فسخرنا له الريح تجري بأمره رخاء	311
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيه! فقال إني أحببت حب الخير عن ذكر ربي... و در باره افتادن جسدى بر تخت او)	312
[سوره ص(38): آيات 41 تا 48]	316
ترجمه آيات	316
بيان آيات	317
مقصود از بنصب و عذاب كه ايوب7 بدان مبتلا بود و وجه اينكه ابتلاء خود به آن دو را به شيطان نسبت داد(أني مسني الشيطان بنصب و عذاب)	317
بيان امكان مداخله شيطان در ابدان و اموال و ديگر متعلقات مادى معصومين:	319
استجابت دعاى ايوب7 با شفاى امراضش و باز گردان اهل او به او	320
وجه اينكه ابراهيم و اسحاق و يعقوب: را به داشتن دست و چشم مدح فرمود	321
معناى اينكه در تعليل مدح ايشان فرمود: إنا أخلصناهم بخالصة ذكرى الدار	322
گفتارى در سرگذشت ايوب(ع)(در قرآن و حديث) در چند فصل	323
رواياتى در ذيل داستان ايوب7 و ابتلائات او	327
خبرى از يسع و ذو الكفل(ع)	329
[سوره ص(38): آيات 49 تا 64]	330
ترجمه آيات	330
بيان آيات وصف حال متقيان در بهشت	331
وصف حال طاغيان در جهنم و حكايت تخاصم و مشاجره متبوعان و تابعان در دوزخ	333
[سوره ص(38): آيات 65 تا 88]	336
ترجمه آيات	336
بيان آيات	338
تقرير احتجاجات متعدد بر وحدانيت خداى تعالى كه آيه: قل إنما أنا منذر و ما من إله إلا الله... متضمن است	338
توضيح در باره ارتباط آيه: إذ قال ربك للملائكة إني خالق بشرا من طين با قبل	341
وجه اينكه فرمود آدم را با دو دستم آفريدم	343
معناى جمله: أستكبرت أم كنت من العالين كه استفهام توبيخى از ابليس در باره سجده نكردنش براى آدم است	344
مبدء ارتكاب معاصى، انكار مالكيت مطلقه خدا و حكمت او است	345
اشاره به اينكه عين خواسته ابليس(فأنظرني إلى يوم يبعثون) اجابت نشده و او الى وقت اليوم المعلوم مهلت داده شده	345
بحث روايتى(رواياتى در باره مخاصمه ملأ اعلى، استكبار ابليس و اباء او از سجده بر آدم، و اوصاف متكلفين)	348
(39) سوره زمر در مكه نازل شده و هفتاد و پنج آيه دارد(75)	351
[سوره الزمر(39): آيات 1 تا 10]	351
ترجمه آيات	352
بيان آيات محتواى كلى سوره مباركه زمر و زمينه نزول آن	353
معناى اينكه دين خالص براى خداست و بيان مبناى اعتقادى بت پرستان در باره عبادت ارباب و آلهه و مقصود از اينكه آنان غير خدا را اولياء اتخاذ كرده‌اند	355
تقرير احتجاج بر رد و نفى فرزند گرفتن خدا براى خود(چه فرزندى حقيقى و چه اعتبارى) در آيه: لو أراد الله أن يتخذ ولدا لاصطفى مما يخلق ما يشاء	360
احتجاج بر وحدت خداوند در الوهيت و ربوبيت، با بيان انحصار خلق و تدبير در او عز و جل	361
تفسير آيه: إن تكفروا فإن الله غني عنكم و لا يرضى لعباده الكفر و إن تشكروا يرضه لكم... كه راجع به كفران نعمت و شكر آن است	364
گفتارى در معناى خشم و رضاى خدا	366
انسان بالفطره خدا شناس است و در حال اضطرار به اوست ولى در حال تنعم و خوشى، غافل از او	368
برابر نبودن انسان متنعم غافل از خدا با مؤمن متهجد، و عدم تساوى عالم به خدا با جاهل به او	370
بحث روايتى(رواياتى در باره اخلاص، الذين يعلمون ، و شان نزول آيه: أمن هو قانت... و اجر صابران)	372
[سوره الزمر(39): آيات 11 تا 20]	374
ترجمه آيات	374
بيان آيات	375
بيان جمله أمرت لأن أكون أول المسلمين و اينكه پيامبر6 نيز پيشاپيش ديگران مكلف و مامور به اسلام و عبادت مخلصانه است	376
مقصود از خسران نفس و اهل، و اينكه چنين زيانى خسران مبين است	378
مفاد جمله الذين يستمعون القول فيتبعون أحسنه كه در وصف بندگان خود فرموده است	380
بحث روايتى(چند روايت در باره خسران نفس و اهل، اطاعت جباران، و...)	382
[سوره الزمر(39): آيات 21 تا 37]	384
ترجمه آيات	385
بيان آيات	386
لازمه هدايت، شرح صدر براى اسلام، و لازمه ضلالت، قساوت قلب از ياد خداست	387
مراد از اينكه قرآن احسن الحديث ، كتابا متشابها و مثانى است و	388
هدايت فقط كار خداست، بدون واسطه يا به واسطه انبياء و اولياء	390
معنى و مراد از أ فمن يتقي بوجهه سوء العذاب يوم القيامة	391
مثلى براى بيان حال موحد و مشرك(ضرب الله مثلا رجلا فيه شركاء...)	392
مراد از كذب بر خدا و اينكه چرا مرتكب آن اظلم ستمگرترين است	394
معناى اينكه در باره متقين كه در اعتقاد و در عمل، دين حق را تصديق كردند فرمود خدا از آنان أسوأ الذي عملوا را مى‌پوشاند و بأحسن الذي كانوا يعملون پاداش مى‌دهد	395
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيه: أ فمن شرح الله صدره للإسلام... ، عند ربكم تختصمون و مراد از الذي جاء بالصدق... و...)	397
[سوره الزمر(39): آيات 38 تا 52]	401
ترجمه آيات	402
بيان آيات احتجاج عليه مشركين بر وحدانيت خداى تعالى در خلقت و ربوبيت	403
معناى توفى انفس و وجه اسناد آن به خداوند در جايى، و به ملك الموت و رسل در جاهاى ديگر	407
اشاره به تغاير نفس و بدن و اينكه مردن و خواب هر دو توفى و قبض روح است	408
توضيح اينكه شفاعت كننده بايد، مالك باشد، پس همه شفاعت‌ها از آن خدا و منتهى به اوست كه مالك همه چيز است	409
وصف عذابى كه ظالمان(منكران معاد) در قيامت مى‌بينند	412
ناسپاس بودن آدمى، كه چون خدا نعمتى به او داد مى‌گويد: أوتيته على علم	414
دو جواب به انسان ناسپاس متنعمى كه برخوردارى مستند به خود مى‌داند	416
بحث روايتى(رواياتى در باره توفى انفس، خواب و رؤيا)	418
[سوره الزمر(39): آيات 53 تا 61]	421
ترجمه آيات	421
بيان آيات	422
مقصود از عبادى و رحمت الله در آيه قل يا عبادي الذين أسرفوا على أنفسهم لا تقنطوا من رحمة الله	422
توضيحاتى در ذيل جمله: إن الله يغفر الذنوب جميعا و اينكه مفاد آن آمرزش همه گناهان حتى شرك است، به سبب توبه	424
مراد از پيروى بهترين چيزى خدا نازل كرده(و اتبعوا أحسن ما أنزل إليكم من ربكم)	426
زنهار از فوت وقت و دچار حسرت قيامت شدن	428
بحث روايتى(رواياتى در باره مغفرت الهى و شان نزول آيه: يا عبادي الذين أسرفوا على أنفسهم... )	431
[سوره الزمر(39): آيات 62 تا 75]	434
ترجمه آيات	435
بيان آيات	436
اشاره به وحدانيت خدا در ربوبيت با بيان اينكه او خالق همه چيز و وكيل بر همه چيز است	437
اشاره به عدم منافات عصمت با اختيار و بيان اينكه نهى پيامبر6 از شرك ورزيدن، نهى حقيقى است	440
معناى اينكه در باره مشركين فرمود: و ما قدروا الله حق قدره	442
توضيحى در باره نفخه صور و صعقه آسمانيان و زمينيان و مقصود از استثناء إلا من شاء الله در آيه و نفخ في الصور	443
مراد از اشراق زمين به نور پروردگار در قيامت، و وجوهى كه در اين باره گفته شده است	445
سخن بهشتيان بعد از ورود به بهشت	451
بحث روايتى(رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته)	454
دو روايت در باره اينكه بهشت و جهنم را درب‌هايى است	456
(40) سوره مؤمن در مكه نازل شده و هشتاد و پنج آيه دارد(85)	457
[سوره غافر(40): آيات 1 تا 6]	457
ترجمه آيات	457
بيان آيات اشاره به مطالبى كه سوره مباركه مؤمن متضمن است	458
بيان اينكه اساس تنزيل كتاب، علم محيط خدا به خلق خود مى‌باشد و تنزيل كتاب مقتضاى غافر الذنب ، قابل التوب ، شديد العقاب و ذى الطول بودن خداى تعالى است	461
حال كفارى كه با جدال به باطل در صدد مقابله با حجت‌هاى حق بر آمدند و خدا آنان را بگرفت	463
[سوره غافر(40): آيات 7 تا 12]	466
ترجمه آيات	466
بيان آيات	467
توضيح استغفار و دعاى ملائكه حامل عرش و پيرامونيان عرش براى مؤمنان و پدران و همسران و فرزندان ايشان	468
مراد از سيئات در دعاى ملائكه براى تائبين و صالحين: و قهم السيئات	470
توضيحى در مورد عدم منافات در خواست مغفرت و بهشت براى تائبين و مؤمنين، با اينكه بر خدا واجبست تائبين و مؤمنين را ببخشد و مؤمنان را داخل بهشت كند	472
حكايت اعتراف بى حاصل كفار دوزخى به يقينشان به معاد و اقرارشان به گناهانشان، براى نجات يافتن از عذاب	474
مراد از دو اماته و دو احياء در سخن كفار در جهنم: ربنا أمتنا اثنتين و أحييتنا اثنتين... و وجوه مختلف در اين باره	475
[سوره غافر(40): آيات 13 تا 20]	479
ترجمه آيات	479
بيان آيات اقامه دو حجت بر توحيد، با بيان اينكه ارسال رسل و انزال رزق فقط از ناحيه خداى سبحان است	480
معناى اينكه خداى تعالى رفيع الدرجات است	482
معناى اينكه خداى تعالى رفيع الدرجات است	483
مقصود از بروز مردم براى خدا در روز قيامت	484
توضيحى در مورد لا ظلم اليوم و تعليل آن به إن الله سريع الحساب	485
احتجاج بر توحيد با بيان اينكه خدا قضاى به حق مى‌كند	486
بحث روايتى(رواياتى در باره يوم التلاق ، فانى شدن دنيا به هنگام قيامت، توبه، و خائنة الأعين	487
[سوره غافر(40): آيات 21 تا 54]	491
ترجمه آيات	493
بيان آيات	495
داستان ارسال موسى7 به سوى فرعون و گفتگوى فرعون در باره كشتن او	496
موسى7 از شر هر متكبر بى ايمان به روز حساب به خدا پناه مى‌برد	498
مؤمن آل فرعون، فرعونيان را از قتل موسى7 نهى و نسبت به تصميم بر آن توبيخ مى‌كند و بدانان هشدار مى‌دهد	500
اشاره به وجه تسميه روز قيامت به يوم التناد	501
مقصود از فرعون از اينكه به وزير خود گفت: يا هامان ابن لي صرحا لعلي أبلغ الأسباب	502
بيان اركان دين حق و سبيل رشاد در سخنى كوتاه از مؤمن آل فرعون	504
نفى شريك براى خداى سبحان با بيان اينكه شريك ادعايى فرعونيان براى خدا، نه در دنيا و نه در آخرت دعوتى ندارد	506
اشاره به مقامات سه گانه عبوديت: توكل، تفويض و تسليم	507
نكاتى در باره كيفيت و مراحل تعذيب فرعونيان در عالم برزخ و قيامت	508
اينكه در جهنم كفار زير دست(تابعان) كم كردن عذاب خود را از بزرگان و متبوعان خود سؤال مى‌كنند از باب ظهور ملكات دنيويشان است	509
توضيحى در باره وعده خدا به استجابت دعا و معنى و وجه اينكه خزنه جهنم در جواب التماس دعاى دوزخيان مى‌گويند: فادعوا و ما دعاء الكافرين إلا في ضلال	510
بحث روايتى(رواياتى در باره: تقيه، تفويض امر به خدا، و اينكه فرعونيان هر صبح و شام بر آتش عرضه مى‌شوند)	513
[سوره غافر(40): آيات 55 تا 60]	515
ترجمه آيات	515
بيان آيات استنتاج از داستان موسى و فرعون و امر پيامبر اسلام6 به صبر، استغفار و تسبيح	516
علت اينكه با باطل در برابر حق مجادله مى‌كنند، كبر آنان است	517
بحث روايتى(رواياتى در باره دعاء و استجابت آن در ذيل آيه: ادعوني أستجب لكم... )	519
[سوره غافر(40): آيات 61 تا 68]	521
ترجمه آيات	521
بيان آيات اثبات توحيد خداوند و الوهيت و ربوبيت با بيان او در آفاق و انفس	522
بحث روايتى(نقل و رد رواياتى كه در باره شان نزول آيه: لخلق السماوات و الأرض أكبر من خلق الناس نقل شده	526
[سوره غافر(40): آيات 69 تا 78]	528
ترجمه آيات	528
بيان آيات	529
بيان حال مجادله كنندگان در آيات خدا و سر انجام سختى كه در جهنم خواهند داشت	530
معناى اينكه فرمود: ذلكم بما كنتم تفرحون في الأرض بغير الحق	533
[سوره غافر(40): آيات 79 تا 85]	536
ترجمه آيات	536
بيان آيات	537
معناى جمله فرحوا بما عندهم من العلم كه عكس العمل كفار بر خوردار از علوم مادى را در مقابل دعوت پيامبران الهى حكايت مى كند	539
(41) سوره فصلت، مكى است و پنجاه و چهار آيه دارد(54)	542
[سوره فصلت(41): آيات 1 تا 12]	542
ترجمه آيات	542
بيان آيات غرض اصلى اين سوره مباركه	543
نكته‌اى كه از جمله تنزيل من الرحمن الرحيم استفاده مى‌شود، معناى تفصيل قرآن	544
توضيحى راجع به عربى بودن قرآن و جهانى و عمومى بودن دعوت خاتم الانبياء6	545
انفاق نكردن مال، و كفر به معاد، دو صفت از اخص صفات مشركين	548
مقصود از خلقت زمين در دو روز، خلقت آن در دو قطعه از زمان و در دو مرحله است	549
وجوهى كه در باره تقدير روزى‌ها در چهار روز(و قدر فيها أقواتها في أربعة أيام) و جمع بين آن و اينكه خلقت زمين و آسمان‌ها در شش روز بوده، گفته شده است	550
مقصود از سؤال در: سواء للسائلين استعداد ذاتى و احتياج طبيعى نباتات و حيوانات و انسان است	552
معناى جمله: ثم استوى إلى السماء و بيان اينكه مفاد كلمه ثم تاخر زمانى خلقت آسمان نيست	553
توضيح در مورد فرمان خداوند به آسمان و زمين(ائتيا طوعا أو كرها) و تخيير آن دو بين آمدن به طوع يا كره	554
معناى اينكه در باره خلقت آسمانها فرمود: فقضاهن سبع سماوات	556
مراد از وحى و مقصود از امر آسمان‌ها در جمله: و أوحى في كل سماء أمرها	557
وجه اينكه فرمود سماء دنيا را با مصابيح آراستيم	559
گفتارى در تكميل مطالب گذشته(راجع به آسمان‌ها و اينكه آسمان‌ها منزلگاه ملائكه است)	560
بحث روايتى روايتى در باره قرائت آيات اول سوره فصلت(حم سجده) توسط پيامبر6 در جواب فرستاده قريش	562
چند روايت حاكى از گفتگوى يهوديان با رسول الله6 در باره خلقت شش روزه زمين و آسمان‌ها، و بيان ضعف آنها	563
رواياتى در باره آغاز خلقت عالم	564
[سوره فصلت(41): آيات 13 تا 25]	567
ترجمه آيات	568
بيان آيات انذار به عذاب دنيوى، عذابى مثل صاعقه عاد و ثمود كه پيامبران به سويشان رفتند و	569
وجه اينكه از هود و صالح7 با صيغه جمل الرسل ياد كرد	570
مراد از حشر دشمنان خدا به سوى آتش	573
توضيح راجع به شهادت اعضاء و پوست بدن آدمى عليه او در قيامت، و وجوهى كه در اين باره گفته شده است	574
توضيح جمله: أنطقنا الله الذي أنطق كل شي‌ء كه جواب اعضاء و پوست بدن در جواب آدميان كه مى‌گويند: لم شهدتم علينا؟ مى‌باشد	576
بحث اجمالى قرآنى(قسمتى از آيات قرآنى كه دلالت دارند بر اينكه تمامى موجودات داراى علم هستند)	579
بحث اجمالى فلسفى(در باره علم داشتن موجودات مادى و غير مجرد)	580
تفسير آيه: و ما كنتم تستترون... و بيان اينكه اعمال بندگان از آفريدگار پوشيده نبوده، خدا بر هر چيزى شهيد و رقيب است	581
معناى اينكه قرين‌هاى سوء براى مشركين ما بين أيديهم و ما خلفهم را زيبا جلوه دادند	585
بحث روايتى(رواياتى راجع به حسن ظن به خدا، و مراد از گواهى دادن پوست بدن در قيامت)	586
[سوره فصلت(41): آيات 26 تا 39]	587
ترجمه آيات	588
بيان آيات	589
(رواياتى راجع به حسن ظن به خدا، و مراد از گواهى دادن پوست بدن در قيامت)	589
بيان حسن حال مؤمنين استقامت پيشه و آينده نيكويى كه در انتظارشان است	591
دعوت پيامبر اسلام6 احسن القول است	593
معناى جمله: ادفع بالتي هي أحسن	594
معناى آيه: و إما ينزغنك من الشيطان نزغ فاستعذ بالله	595
بحث روايتى معناى آيه: و إما ينزغنك من الشيطان نزغ فاستعذ بالله	598
[سوره فصلت(41): آيات 40 تا 54]	599
ترجمه آيات	600
بيان آيات	601
وجوه مختلف در باره خبر ان در آيه: إن الذين كفروا بالذكر لما جاءهم	603
مراد از اينكه در باره قرآن فرمود كتاب عزيز است و لا يأتيه الباطل من بين يديه و لا من خلفه	604
توضيح آيه: و لو جعلناه قرآنا أعجميا	606
معناى اينكه ملائكه به مؤمنين مى‌گويند ما در دنيا و آخرت اولياء شما هستيم	607
نكوهش انسان از جهت اينكه در حال تنعم از خدا غافل و روى گردان است و در سختى و تنگى به دعا مى‌پردازد	610
اعراض از قرآن حتى با احتمال اينكه از ناحيه خدا باشد، بر خلاف حكم عقل است	612
سه احتمال در باره مراد از آيات در آيه: سنريهم آياتنا في الآفاق و في أنفسهم	613
بحث روايتى(رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته)	615

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 17 صفحه : 617

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست