ترجمه تفسیر المیزان - علامه طباطبایی

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 678

(52) سوره طور مكى است و چهل و نه آيه دارد(49)	3
[سوره الطور(52): آيات 1 تا 10]	3
ترجمه آيات	3
بيان آيات اشاره به مفاد كلى سوره مباركه طور و بيان مقصود از طور	4
اقوال مختلف در معناى رق و مراد از كتابى كه مسطور و در رقى منشور است	5
مقصود از بيت معمور و بحر مسجور	6
معناى جمله تمور السماء مورا... در وصف روز قيامت	7
بحث روايتى(رواياتى در باره مراد از طور، بيت معمور و... كه بدانها قسم ياد شده است)	8
[سوره الطور(52): آيات 11 تا 28]	10
ترجمه آيات	10
بيان آيات	12
عذاب مكذبان عين عمل آنها است و چه صبر كنند و چه بى‌تابى از آن جدا شدنى نيست	14
معناى اينكه در وصف متقين بهشتى فرمود: فاكهين بما آتاهم ربهم	15
توضيح آيه: و الذين آمنوا و اتبعتهم ذريتهم بإيمان ألحقنا بهم ذريتهم... و چند وجه در معناى آن	16
معناى جمله: كل امرئ بما كسب رهين و جمع آن با آيه كل نفس بما كسبت رهينة إلا أصحاب اليمين	18
معناى اينكه بهشتيان مى‌گويند: ما در خانواده‌مان مشفق بوديم	21
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيه: ألحقنا بهم ذريتهم..... در باره ملحق گشتن فرزندان مؤمنين به ايشان در قيامت)	22
[سوره الطور(52): آيات 29 تا 44]	25
ترجمه آيات	25
بيان آيات نفى عذرها و دستاويزهاى تكذيب كنندگان	26
چند وجه در معناى آيه: أم خلقوا من غير شي‌ء	29
معناى آيه: أم عندهم الغيب فهم يكتبون و أم يريدون كيدا	31
مثالى براى بيان ميزان عناد كفار و اصرارشان بر تكذيب دعوت حق	33
[سوره الطور(52): آيات 45 تا 49]	34
ترجمه آيات	34
بيان آيات توضيحى در باره تهديد مكذبين در آيه: فذرهم حتى يلاقوا يومهم الذي فيه يصعقون	34
امر به پيامبر6 به صبر(و اصبر لحكم ربك) و تاكيد آن به اينكه فرمود: فإنك بأعيننا	36
وجود متعدد در معناى آيه: و سبح بحمد ربك حين تقوم و من الليل فسبحه و إدبار النجوم	37
بحث روايتى(رواياتى در باره مراد از آيه: و سبح بحمد ربك حين تقوم... )	38
(53) سوره نجم مكى است و شصت و دو آيه دارد(62)	39
[سوره النجم(53): آيات 1 تا 18]	39
ترجمه آيات	39
بيان آيات اشاره به غرض و محتويات سوره مباركه نجم و مكى بودن آن	40
چند قول در باره مراد از نجم در آيه: و النجم إذا هوى	41
مقصود از اينكه فرمود: و ما ينطق عن الهوى	42
وجوه مختلف در معناى آيات: ذو مرة فاستوى و هو بالأفق الأعلى ثم دنا فتدلى	43
شرح مفاد آيه: ما كذب الفؤاد ما رأى	46
مقصود از نزلة أخرى و رؤيت رسول خدا6، در آيه: و لقد رآه نزلة أخرى	48
بحث روايتى چند روايت در باره مراد از نجم در و النجم إذا هوى ، و رواياتى در ذيل آيات مربوط به معراج پيامبر اسلام6	51
رواياتى در باره رؤيت قلبى رسول الله6 خداوند سبحان را	52
اشاره به اختلاف در باره اينكه معراج پيامبر6 جسمانى و روحانى يا فقط روحانى بوده	56
[سوره النجم(53): آيات 19 تا 32]	58
ترجمه آيات	58
بيان آيات احتجاج عليه بت پرستى و اعتقاد به اينكه ملائكه دختران خدا و شفعايند	59
شفاعت ملائكه مشروط به اذن و رضاى خداى سبحان است	62
مقصود از اينكه فرمود مشركين بدانچه مى‌گويند علم ندارند و جز ظن را پيروى نمى‌كنند	64
وجه تفريع جزاء بد كاران و نكو كاران بر مالكيت خداى سبحان	66
مقصود از استثناى الا اللمم در آيه: الذين يجتنبون كبائر الإثم و الفواحش إلا اللمم	67
[سوره النجم(53): آيات 33 تا 62]	70
ترجمه آيات	70
بيان آيات اشاره به مطالب و محتويات اين قسمت از سوره مباركه نجم	72
بيان آيات مربوط به شخصى كه از انفاق در راه خدا اعراض كرد و دست نگه داشت	73
شرحى در باره مفاد آيه: و أن ليس للإنسان إلا ما سعى و اينكه عمل انسان چه خوب و چه بد با او خواهد بود	74
مقصود از اينكه فرمود: و أن إلى ربك المنتهى شدن خلقت و تدبير به خداى سبحان است	76
مراد از اينكه فرمود خدا است كه خنداند و گرياند، و توضيح عدم منافات بين آن و اسناد خنده و گريه به خود انسان و به اسباب خنده و گريه	77
ذكر مصاديق ديگر از انتهاء خلقت و تدبير به خداوند: اماته، احياء، خلق زوجين و	79
قيامت نزديك شد... آيا باز هم مى‌خنديد و نمى‌گرييد؟!	82
بحث روايتى چند روايت راجع به شان نزول آيات: أ فرأيت الذي تولى	83
چند روايت راجع به بهره‌مند شدن از اعمال ديگران	84
رواياتى در باره انديشه كردن در باره خدا، در ذيل آيه: و أن إلى ربك المنتهى	85
چند روايت در ذيل آيات: و أنه هو أضحك و أبكى ، و أنه هو أغنى و أقنى و	86
(54) سوره قمر مكى است و پنجاه و پنج آيه دارد(55)	87
[سوره القمر(54): آيات 1 تا 8]	87
ترجمه آيات	87
بيان آيات اشاره به مطالب سوره مباركه قمر	88
مقصود از انشقاق قمر و وجوه مختلف در اين باره	88
معناى جمله و يقولوا سحر مستمر و و كل أمر مستقر	90
مفاد جمله يوم يدع الداع... در آيه: فتول عنهم يوم يدع الداع	91
بحث روايتى(رواياتى راجع به معجزه شق القمر در ذيل آيه: اقتربت الساعة و انشق القمر )	94
گفتارى اجمالى پيرامون مساله شق القمر	96
سخن كسانى كه با استناد به چند آيه قرآنى به وقوع معجزه شق القمر اشكال كرده‌اند و پاسخ آن	97
جواب به دو شبهه ديگر پيرامون معجزه شق القمر	103
[سوره القمر(54): آيات 9 تا 42]	106
ترجمه آيات	107
بيان آيات	108
وجه تكرار تكذيب در آيه: كذبت قبلهم قوم نوح فكذبوا عبدنا	109
توضيحى در باره اينكه راجع به كشتى نوح7 فرمود: و لقد تركناها آية	112
معناى ذكر و مقصود از تيسير قرآن براى ذكر	113
گفتارى در چند فصل پيرامون سعادت و نحوست ايام و طيره و فال	115
سعادت و نحوست ايام(از نظر عقل، قرآن و سنت)	115
1 - در سعادت و نحوست ايام	115
بيان اينكه منظور از سعادت و نحوست بعضى ايام در روايات، وقوع حوادث خاصى در آن روزها است نه سعادت و نحوست ذاتى و تكوينى	117
رواج عقيده به سعادت و نحوست ايام در بين اهل سنت و حمل روايات وارده از طرق شيعه در اين باره بر تقيه	120
2 - در سعادت و نحوست كواكب سعادت و نحوست كواكب(از نظر عقل و شرع)	121
اقسام رواياتى كه در اين باره وارد شده‌اند	122
اقوال منجمين در باره ارتباط كواكب با حوادث زمينى	123
حمل آن دسته روايات كه بر سعد و نحس بودن بعضى كواكب دلالت دارند بر تقيه و وجوهى ديگر در اين باره	124
در تفال خوب و بد	125
بيان اينكه تاثير تفال و تطير مربوط به حالت نفسانى كسى است كه تفال و تطير مى‌كند	127
نهى از فال بد زدن و توصيه به توكل بر خدا در موارد تطير	127
بيان	129
مقصود از تكذيب قوم ثمود به نذر	129
بحث روايتى(چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته)	134
[سوره القمر(54): آيات 43 تا 55]	136
ترجمه آيات	136
بيان آيات	137
مقصود از خطاب در أ كفاركم خير	137
وجه اينكه در تعليل معذب ساختن مجرمين فرمود: ما هر چيز را به قدر آفريديم	140
اعمال ما تابع قواعد كلى و ضوابط عمومى منتزع از خارج است ولى اعمال خداوند علتى جز مشيت او ندارد	141
سه گونه تعليل افعال خدا در آيات قرآن	142
بيان مراد از اينكه فرمود: امر ما يكى است چون چشم برهم زدن	144
بحث روايتى(رواياتى در باره قدر و اينكه قدريه - منكران قدر - مجوس اين امتند و...)	146
گفتارى پيرامون قدر(و اينكه مقصود از آن هندسه و حد وجودى هر چيز است)	148
قدر غير قضايى است كه قطعى و غير قابل برگشت مى‌باشد	150
(55) سوره الرحمن مكى است و هفتاد و هشت آيه دارد(78)	153
[سوره الرحمن(55): آيات 1 تا 30]	153
ترجمه آيات	153
بيان آيات غرض و مفاد سوره مباركه الرحمن	155
معناى رحمن و اشاره به وجه اينكه در آغاز شمارش نعمت‌هاى مادى و معنوى، تعليم قرآن را ذكر فرمود	156
مقصود از اينكه خداوند به انسان بيان آموخت و اهميت بيان در زندگى بشر	157
چند قول ديگر در معناى آيات: خلق الإنسان، علمه البيان	159
مراد از سجده گياه و درخت براى خدا و وجه اينكه آيات دوم و سوم سوره عطف نشده‌اند	160
منظور از رفع سماء و وضع ميزان	161
مخاطب در آيه: فبأي آلاء ربكما تكذبان جن و انس است	164
وجه اينكه در ضمن شمارش نعم الهى از شدائد و نقمت‌هاى قيامت خبر داده شده است	165
مقصود از مشرقين و مغربين و معناى آيه: مرج البحرين يلتقيان	166
مراد از فناى هر كه بر زمين است و وجه اينكه آن را از جمله نعمت‌هاى الهى شمرده است	168
مقصود از وجه خدا و بقاى آن، و معناى ذو الجلال و الإكرام	169
منظور از سؤال هر كه در آسمان و زمين است از خدا، و معناى اينكه خدا در هر روز در شانى است	170
بحث روايتى(رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته)	171
[سوره الرحمن(55): آيات 31 تا 78]	174
ترجمه آيات	175
بيان آيات معناى جمله سنفرغ لكم أيه الثقلان و عدم منافات آن با لا يشغله شان عن شان	177
معناى اينكه خطاب به جن و انس فرمود نمى‌توانيد بگريزيد جز به سلطان	178
آيه فيومئذ لا يسئل عن ذنبه إنس و لا جان سرعت حساب را افاده مى‌كند و با آيه، و قفوهم إنهم مسؤلون و امثال آن منافات ندارد	179
مراد از مقام پروردگار در آيه: و لمن خاف مقام ربه جنتان	181
اشاره به اقسام و مراحل خوف از مقام پروردگار و بيان اينكه مقصود از خائفان در آيه: و لمن خاف... مخلصين است	182
اقوال مختلف در باره اينكه خائف از مقام رب دو بهشت دارد	183
وصف آن دو بهشت	184
مراد از و من دونهما جنتان	186
بحث روايتى چند روايت در ذيل آيه: و لمن خاف مقام ربه جنتان	189
رواياتى در ذيل آيه، هل جزاء الإحسان إلا الإحسان	191
چند روايت در باره وجود دو قسم بهشت و در باره همسران بهشتى	192
(56) سوره واقعه مكى است و هفتاد و شش آيه دارد(76)	194
[سوره الواقعة(56): آيات 1 تا 10]	194
ترجمه آيات	194
بيان آيات	195
وجه اينكه از قيامت به واقعه تعبير فرمود	195
مقصود از اصحاب الميمنة	198
معناى السابقون السابقون و اقوال مختلف در باره مراد از سابقين	198
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيه: إذا وقعت الواقعة... و مراد از السابقون السابقون	200
[سوره الواقعة(56): آيات 11 تا 56]	203
ترجمه آيات	204
بيان آيات	205
موارد استعمال كلمه قرب و معناى تقرب به خدا و اينكه مقربون بلند مرتبه‌ترين طبقات اهل سعادتند	206
مراد از اولين و آخرين در آيه: ثلة من الأولين و قليل من الآخرين و وصف نعمت‌هاى بهشتى مقربان از ايشان	208
وصف نعم بهشتى اصحاب اليمين	211
مقصود از اتراف در تعليل استقرار اصحاب شمال در عذاب به اينكه آنان مترف بودند	214
اقوال مختلف در باره مقصود از حنث عظيم كه اصحاب شمال بر آن اصرار مى‌ورزيدند	215
بحث روايتى	217
توضيحى راجع به روايتى كه بر نسخ آيه: ثلة من الأولين و قليل من الآخرين با آيه: ثلة من الأولين و ثلة من الآخرين دلالت دارد	218
رواياتى در ذيل آيات مربوط به بهشت و نعمت‌هاى بهشتى	220
[سوره الواقعة(56): آيات 57 تا 96]	224
ترجمه آيات	225
بيان آيات	226
بيان جهت اينكه لازمه اعتقاد به آفريدگان تصديق قيامت و معاد است(نحن خلقناكم فلو لا تصدقون)	227
مرگ تقدير شده است و ناشى از غلبه اسباب زوال بر قدرت و اراده خداوند نيست	229
حكمت و غرض از تقدير مرگ: تبديل امثال، و انشاء مجدد اموات	230
توضيح اينكه چگونه علم به دنيا و خصوصيات آن مستلزم اذعان به معاد است	231
بيان اينكه آيه: و لقد علمتم النشأة الأولى فلو لا تذكرون مبتنى بر قياس نيست	232
اثبات ربوبيت پروردگار با بر شمردن سه تا از مهمترين حوائج مردم: زراعت، آب و آتش	233
معناى آيه: فسبح باسم ربك العظيم	235
معناى اينكه قرآن كريم است	236
مراد از مس و مطهرون در آيه: لا يمسه إلا المطهرون	237
معناى اينكه فرمود: روزى خود را تكذيب قرار مى‌دهيد	239
اگر قيامتى در كار نيست پس چرا جان به گلوگاه رسيده را بر نمى‌گردانيد؟!	240
وضع طوائف سه گانه(مقربون، اصحاب اليمين و اصحاب الشمال) در حال مرگ و پس از مرگ	241
بحث روايتى(رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته)	244
چند روايت در باره نهى از مس قرآن بدون طهارت	245
(57) سوره حديد مدنى است و بيست و نه آيه دارد(29)	249
[سوره الحديد(57): آيات 1 تا 6]	249
ترجمه آيات	249
بيان آيات بيان غرض سوره حديد: تحريك و تشويق مؤمنين به انفاق و	250
بيان اينكه تسبيح آنچه در آسمان‌ها و زمين است تسبيح حقيقى است نه مجازى و به زبان حال	251
توضيح مقصود از اول ، آخر ، ظاهر و باطن بودن خداى سبحان	253
احاطه، ملك و علم مطلق خداوند بر همه چيز و همه كس	256
بحث روايتى	258
شرح چند روايت در باره اول و آخر و ظاهر و باطن بودن خداى تعالى	259
شرح روايتى راجع به علم خداوند	261
[سوره الحديد(57): آيات 7 تا 15]	263
ترجمه آيات	264
بيان آيات	265
بيان اينكه آيه: آمنوا بالله و رسوله و أنفقوا... خطاب به مؤمنين و امر به آثار ايمان است	265
وجه و نكته اينكه فرمود از آنچه كه خدا شما را در آن جانشين كرده انفاق كنيد	266
مراد از ميثاقى كه از مؤمنين گرفته شده است	267
توبيخ شديد كسانى كه از انفاق مالى كه خدا تنها وارث آنست بخل مى‌ورزند	268
عدم تساوى انفاق در زمان جنگ با انفاق بعد از فتح	269
توضيحى در باره اجر دادن خدا به بنده و اينكه اجرى كه خدا در مقابل عمل عبد مى‌دهد تفضلى است از او عز و جل	271
حد اعلاى تشويق به انفاق در راه خدا، به اينكه آن را قرض دادن به خدا ناميد كه به چند برابر باز پرداخت مى‌شود	272
تقاضاى منافقان از مؤمنان در قيامت، و جوابى كه به آنان داده مى‌شود: به دنيا برگرديد و نور به دست آوريد	273
مقصود از ديوارى كه بين منافقان و مؤمنان زده مى‌شود و مفاد اين تمثيل در بيان حال منافقان در دنيا و آخرت	275
استمداد منافقان از مؤمنان و جواب ايشان به آنها	276
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيه مربوط به انفاق قبل از فتح و بعد از فتح، گفتگوى منافقان و مؤمنان در قيامت و روايتى در باره آرزوى دراز)	278
[سوره الحديد(57): آيات 16 تا 24]	281
ترجمه آيات	282
بيان آيات عتاب به مؤمنين به جهت قساوتى كه دل‌هايشان را گرفته و در مقابل ذكر خدا خاشع نمى‌شود	283
مقصود از اينكه فرمود مؤمنان به خدا و رسل نزد پروردگارشان صديقين و شهدايند	285
پنج خصلت زندگى دنيا: لهو، لعب، زينت، تفاخر و تكاثر و سخنى از شيخ بهايى در اين باره	288
مثلى براى بيان فريبندگى دنيا	289
اختلاف معنا و مفاد آيه: سابقوا إلى مغفرة من ربكم با آيه: و سارعوا إلى مغفرة	290
مراد از اينكه عرض بهشت مانند عرض آسمان و زمين است	291
مقصود از ايمان در جمله: ... أعدت للذين آمنوا بالله و رسله ايمان توأم با عمل است	292
وجوه متعدد در معناى آيه: ما أصاب من مصيبة في الأرض و لا في أنفسكم إلا في كتاب	293
حكمت و فايده دانستن اينكه حوادث دنيا مكتوب و مقدرند اين است كه در از دست دادن اندوه مخوريد و در به دست آوردن شادى مكنيد	294
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيه: أ لم يأن للذين آمنوا... و أولئك هم الصديقون و الشهداء... و در باره حد زهد)	296
[سوره الحديد(57): آيات 25 تا 29]	299
ترجمه آيات	299
بيان آيات	300
مقصود از كتاب و ميزان در آيه: لقد أرسلنا رسلنا بالبينات و أنزلنا معهم الكتاب و الميزان	301
وجه تعبير به انزال حديد در: و أنزلنا الحديد	302
منظور از قرار دادن رأفت و رحمت در دل‌هاى پيروان عيسى7	303
معناى امر به ايمان به رسول6 در آيه: يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله و آمنوا برسوله	305
مراد از نورى كه خدا براى مؤمنين قرار مى‌دهد كه بدان راه روند و معناى آيه: لئلا يعلم أهل الكتاب	306
بحث روايتى رواياتى در باره ميزان، انزال حديد، بدعت رهبانيت در نصرانيت، انفاق و	307
(58) سوره مجادله مدنى است و بيست و دو آيه دارد(22)	310
[سوره المجادلة(58): آيات 1 تا 6]	310
ترجمه آيات	310
بيان آيات	311
سنت جاهلى ظهار و الغاء و منكر و دروغ اعلام كردن آن در آيه: الذين يظاهرون منكم	312
بيان كفاره ظهار و معناى جمله ثم يعودون لما قالوا	313
بحث روايتى(رواياتى در باره شان نزول آيات مربوط به ظهار)	316
[سوره المجادلة(58): آيات 7 تا 13]	319
ترجمه آيات	320
بيان آيات	320
مقصود از چهارمى بودن خدا براى سه نجوى كننده و ششمى بودن او براى پنج نجوى كننده	321
مذمت و توبيخ منافقان و بيمار دلانى كه با وجود نهى شدن از نجوى، باز هم نجوى مى‌كردند	323
تجليل از علماء امت	327
وجوب دادن صدقه بر توانگران قبل از نجوى يا پيامبر6، علت و حكمت آن، و سپس نسخ شدن اين حكم	328
بحث روايتى رواياتى در ذيل آيات مربوط به نجوى، تحيت مغرضانه منافقين بر پيامبر6، و رفع درجات علماء	330
چند روايت حاكى از اينكه امير المؤمنين7 تنها كسى بود كه به حكم صدقه دادن قبل از نجوى با پيامبر6 عمل نمود	331
[سوره المجادلة(58): آيات 14 تا 22]	333
ترجمه آيات	333
بيان آيات	334
بيان وصف و حال منافقان: تولى يهود، سوگند دروغ ياد كردن و	334
دروغ گويى منافقين در قيامت كه روز كشف حقائق است از باب بروز ملكات و عادات است	336
جنبه‌هاى مختلف غلبه خدا و رسولان او(كتب الله لأغلبن أنا و رسلي)	338
هرگز دوستى با دشمنان خدا و رسول6 با داشتن ايمان قابل جمع نيست	340
مراد از تاييد مؤمنين به روحى از او و بيان اينكه مؤمنان علاوه بر حيات طبيعى از حيات طيبه برخوردارند	340
بحث روايتى رواياتى در باره نزول آيه: كتب الله لأغلبن أنا و رسلي ، حب و بغض فى الله، و روح ايمان	343
(59) سوره حشر مدنى است و بيست و چهار آيه دارد(24)	346
[سوره الحشر(59): آيات 1 تا 10]	346
ترجمه آيات	347
بيان آيات	348
بيان آيات مربوط به اخراج بنى النضير از سرزمينشان	348
معناى اينكه فرمود: يخربون بيوتهم بأيديهم و أيدي المؤمنين	349
موارد مصرف فى‌ء	352
شرح آيه: و الذين تبوؤا الدار و الإيمان... كه متضمن مدح انصار در چشم نداشتنشان به اموالى كه بين مهاجران تقسيم شد مى‌باشد	355
بحث روايتى رواياتى در باره ماجراى اخراج و تبعيد بنى النضير، و چشم پوشى انصار از غنائم آنان براى تقسيم بين مهاجرين	358
چند روايت در باره فى‌ء و موارد مصرف آن، و در ذيل آيه ما آتاكم الرسول فخذوه	362
چند روايت در باره ايمان و اينكه دين حب، و حب دين است و در باره صفت رذيله شح	363
[سوره الحشر(59): آيات 11 تا 17]	364
ترجمه آيات	364
بيان آيات دروغگويى و پيمان شكنى منافقين در وعده‌ها و قرارهايى كه با برادران كافرشان مى‌گذارند	365
تمثيل حال منافقين به شيطان كه انسان را تا مرز كفر مى‌كشاند و سپس از او بيزارى مى‌جويد	367
بحث روايتى(چند روايت راجع به تبعيد بنى النضير، عهد شكنى منافقان با آنان و داستان برصيصاى عابد كه كارش به كفر انجاميد)	370
[سوره الحشر(59): آيات 18 تا 24]	372
ترجمه آيات	372
بيان آيات معارف و مواعظى كه از مضامين اين آيات برداشت مى‌شود	373
امر به تقوى در اعمال و امر به محاسبه و نظر در اعمال، در آيه: يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد	375
بيان رابطه و ملازمه بين فراموش كردن خدا و فراموش كردن خود(و لا تكونوا كالذين نسوا الله فأنساهم أنفسهم...)	377
مثلى گوياى عظمت و جلالت قدر قرآن	380
توضيحى در مورد اينكه خداوند عالم غيب و شهادت است. و معانى پاره‌اى از اسماء حسناى ديگر خدا	381
بحث روايتى(رواياتى در باره بعضى اسماء و صفات خداوند، و در باره محاسبه نفس و نظر در اعمال)	384
(60) سوره ممتحنه مدنى است و سيزده آيه دارد(13)	386
[سوره الممتحنة(60): آيات 1 تا 9]	386
ترجمه آيات	387
بيان آيات بيان آياتى كه به سختى از دوستى مؤمنين با كفار و مشركين نهى مى‌كند	388
دوستى كردن با كفار از بغض و عداوت آنها نسبت به شما نمى‌كاهد و اگر به شما دست يابند	391
بيان اينكه در قيامت رابطه اسباب و انساب وجود نخواهد داشت و مراد از اينكه فرمود خداوند بين شما و ارحام و اولادتان در قيامت جدايى مى‌اندازد	392
وجوه ديگرى كه در معناى جمله يفصل بينكم گفته شده است	393
اسوه بودن ابراهيم7 و پيروانش در تبرى از مشركين و توضيح در باره استغفار ابراهيم7 براى پدر و اينكه استثناى إلا قول إبراهيم لأبيه... متصل است يا منقطع	394
نهى از دوستى با كفار به معناى نهى از عدالت و خوش رفتارى با كفار غير حربى نيست	399
بحث روايتى چند روايت راجع به نزول آيات نهى از دوستى با كفار و مشركين در ماجراى نامه نوشتن حاطب بن ابى بلتعه براى مشركين مكه	400
نقد و رد روايتى كه در آن آمده است: شايد خداوند به شركت كنندگان در جنگ بدر گفته باشد هر چه مى‌خواهيد بكنيد...!	402
چند روايت در باره تجويز معاشرت و خوش رفتارى با كفار غير محارب و در باره حب و بغض بخاطر خدا	406
[سوره الممتحنة(60): آيات 10 تا 13]	407
ترجمه آيات	407
بيان آيات حكم زنانى كه ايمان آورده به سوى پيامبر6 هجرت مى‌كردند ازدواج با آنها و	408
معناى آيه شريفه: و إن فاتكم شي‌ء من أزواجكم	410
حكم بيعت زنان مؤمن با رسول خدا6 و شرايط آن	411
ياد آورى شقاوت و هلاكت ابدى يهود(مغضوب عليهم) و نهى از دوستى با آنان	412
بحث روايتى رواياتى در باره زنان مهاجر، امتحان ايمان آنها، بيعتشان با پيامبر6، حكم ازدواج با آنها و	413
زن‌هايى كه از اسلام خارج شدند و به كفار پيوستند	415
چند روايت در باره ازدواج با زنان كافر و توضيحى در باره جمع بين آيه: و لا تمسكوا بعصم الكوافر و آيه و المحصنات من الذين أوتوا الكتاب	415
(61) سوره صف مدنى است و چهارده آيه دارد(14)	418
[سوره الصف(61): آيات 1 تا 9]	418
ترجمه آيات	418
بيان آيات اشاره به مطالب اين سوره مباركه	419
مقصود از خطاب توبيخى: چرا مى‌گوييد آنچه را كه عمل نمى‌كنيد با توجه به سياق و زمينه كلام	420
مراد از ايذاء بنى اسرائيل پيامبرشان موسى7 را و نهى مسلمانان از اينكه مانند آنها رسول الله6 را بيازارند	422
معناى جمله: فلما زاغوا أزاغ الله قلوبهم... و بيان اينكه مقصود از ازاغه و اضلال خداوند چيست	423
دو بخش دعوت و رسالت عيسى7: تصديق پيامبر پيش از خود، و بشارت به آمدن پيامبر بعد از خود	425
توضيح اينكه مفهوم بشارت دادن عيسى7 به آمدن پيامبر اسلام6 اين است كه دين اسلام اتم و اكمل است	426
معروف بودن پيامبر6 به نام احمد	428
وجه اينكه رد كننده دعوت به اسلام ظالمترين است	429
معناى اظهار دين حق بر همه اديان	431
بحث روايتى(رواياتى در باره نام‌هاى پيامبر اكرم6، بشارت عيسى، فاصله بين عيسى و پيامبر اسلام6	432
[سوره الصف(61): آيات 10 تا 14]	435
ترجمه آيات	435
بيان آيات	436
تجارتى كه شما را از عذاب اليم نجات مى‌دهد و مغفرت و جنت و نصرت و فتح در پى دارد	436
معناى اينكه فرمود: كونوا أنصار الله	439
بحث روايتى چند روايت در باره تجارت نجات دهنده، حواريون عيسى7 و...)	440
(62) سوره جمعه مدنى است و بيست و يك آيه دارد(21)	442
[سوره الجمعة(62): آيات 1 تا 8]	442
ترجمه آيات	442
بيان آيات اشاره به مطالب سوره جمعه	443
معناى اينكه آنچه در آسمان و زمين است خدا را تسبيح مى‌كنند	444
مقتضيات منزه بودن خداى تعالى از هر نقص و حاجت	444
مقصود از اميين و اشاره به عدم منافات بين امى بودن پيامبر6 و مبعوث شدنش در اميين، با جهانى بودن دعوت آن جناب	445
مراد از تزكيه و تعليم كتاب و حكمت و وجه مقدم آوردن تزكيه در جمله: و يزكيهم و يعلمهم الكتاب و الحكمة	447
وجه ارتباط تشبيه يهود به حمار حامل اسفار با آيه مربوط به بعثت پيامبر اسلام6	448
استدلال عليه يهود با اين بيان كه اگر راست گوييد آرزوى مرگ كنيد	450
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيه: هو الذي بعث في الأميين... ، اهل فارس و تحصيل ايمان، و...)	452
گفتارى در اينكه منظور از تعليم حكمت چيست توضيحى در باره رابطه سنت‌هاى عملى با مبانى اعتقادى	454
حكمت عبارت است از علم و عمل حق و سر چشمه گرفته از فطرت، كه اسلام بدان دعوت مى‌كند	456
[سوره الجمعة(62): آيات 9 تا 11]	460
ترجمه آيات	460
بيان آيات بيان آيات مربوط به نماز جمعه، امر به شتاب بدان و رها كردن هر كارى باز دارنده از آن	460
معناى اينكه فرمود: بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است	462
بحث روايتى(رواياتى در باره شتاب به سوى نماز جمعه و تعطيل كارها، انتشار در زمين بعد از نماز و طلب رزق، و...)	464
چند روايت در باره پراكنده شدن مردم از نزد پيامبر6 در حالى كه خطبه جمعه مى‌خواند، و نزول آيه: إذا رأوا تجارة أو لهوا انفضوا إليها	466
(63) سوره منافقون مدنى است و يازده آيه دارد(11)	468
[سوره المنافقون(63): آيات 1 تا 8]	468
ترجمه آيات	468
بيان آيات	469
كاذب بودن منافقان در شهادت به رسالت پيامبر6 از باب كذب مخبرى بوده است	469
منظور از اينكه در باره منافقين فرموده: آمنوا ثم كفروا فطبع على قلوبهم	471
معناى اينكه خداوند بر دل‌هاى منافقين مهر زده	472
اوصاف و احوالى ديگر از منافقين	474
بحث روايتى(رواياتى در باره ماجراى رفتار و گفتار منافقانه عبد الله ابن ابى و نزول آيات مربوطه)	476
گفتارى پيرامون مساله نفاق در صدر اسلام اشاره به خطر منافقين و فتنه انگيزى‌ها و توطئه‌هايشان در صدر اسلام	483
رد اين سخن كه نفاق بعد از هجرت پديد آمد و قبل از رحلت پيامبر6 برچيده شد! و اثبات اينكه قبل از هجرت و بعد از پيامبر6 نيز انگيزه‌هاى نفاق وجود داشته است	485
[سوره المنافقون(63): آيات 9 تا 11]	489
ترجمه آيات	489
بيان آيات نهى از دو صفت نفاق آور: سر گرمى به مال و اولاد، و بخل ورزى	489
پيش از مرگ انفاق كنيد كه چون اجل آمد آرزوى باز گشت اجابت نمى‌شود	490
بحث روايتى(چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته)	492
(64) سوره تغابن مدنى است و هجده آيه دارد(18)	493
[سوره التغابن(64): آيات 1 تا 10]	493
ترجمه آيات	493
بيان آيات	494
ذكر پاره‌اى از اسماء حسنى و صفات علياى خداى تعالى كه وجود قيامت و بعث و جزا را اقتضاء دارند	494
معناى جمله: و استغنى الله و مراد از استغناى خداى سبحان	500
اشاره به آياتى كه در آنها براى وقوع و تحقق قيامت قسم ياد شده است	501
آياتى كه بر جمع شدن مردم در قيامت براى فصل قضاء دلالت مى‌كنند	504
چند وجه درباره وجه تسميه روز قيامت به يوم التغابن	505
بحث روايتى(چند روايت در باره نام‌هاى روز قيامت و يوم التغابن بودن آن و	507
[سوره التغابن(64): آيات 11 تا 18]	508
ترجمه آيات	508
بيان آيات	509
مقصود از اذن كه فرمود هيچ مصيبتى نمى‌رسد مگر به اذن خدا، اذن تكوينى است نه اذن لفظى و نه اذن تشريعى	509
مفاد جمله: و من يؤمن بالله يهد قلبه و رابطه بين اعتقاد به عموميت علم و مشيت خدا با سكون و آرامش قلبى	511
اطاعت رسول6 اطاعت خدا و نافرمانيش نافرمانى او است	512
بيان اينكه اطاعت يك نحوه عبوديت است و فقط بايد از خدا و فرستاده‌اش اطاعت شود، و ايمان به خدا و اطاعت او يك نوع توكل بر او است	514
مقصود از اينكه خطاب به مؤمنين فرمود: برخى از همسران و فرزندانتان دشمن شمايند، از آنان بر حذر باشيد و	515
معناى اينكه فرمود: فاتقوا الله ما استطعتم و جمع آن با آيه اتقوا الله حق تقاته	517
معناى جمله: و أنفقوا خيرا لأنفسكم و وجه منصوب بودن كلمه خيرا	518
بحث روايتى روايتى در باره دشمن بودن بعضى از همسران و فرزندان مؤمنين و نزول آيه: إن من أزواجكم و أولادكم عدوا لكم	519
اشكال وارد بر چند روايت حاكى از اينكه پيامبر6 راجع به حب خود حسنين را آيه إنما أموالكم و أولادكم فتنة را قرائت نموده است	520
روايتى در ذيل آيه: اتقوا الله حق تقاته و فاتقوا الله ما استطعتم و روايتى در باره بخل ورزيدن	521
(65) سوره طلاق مدنى است و دوازده آيه دارد(12)	522
[سوره الطلاق(65): آيات 1 تا 7]	522
ترجمه آيات	523
بيان آيات بيان آيات راجع به حكم طلاق، عده، رجوع و	524
معناى جملات آيه شريفه«و من يتق الله يجعل له مخرجا...» با توجه به سياق و موضع آن	526
شرح مفاد آيه كريمه فوق	527
مدت عده طلاق	530
تكليف بچه شير خوار زن مطلقه	532
بحث روايتى(رواياتى در ذيل آيات طلاق، راجع به احكام طلاق، عده، رجوع و...)	533
چند روايت در باره تقوى، توكل و كفايت خداوند، در ذيل آيه شريفه: و من يتق الله يجعل له مخرجا	536
[سوره الطلاق(65): آيات 8 تا 12]	541
ترجمه آيات	541
بيان آيات مقصود از شدت حساب در جمله فحاسبناها حسابا شديدا	542
تقواى خدا و بيم از وبال عتو و استكبار در برابر او مقتضاى عقل و نقل است	544
وجه اينكه رسول خدا6 را ذكر ناميد و از بعثت او تعبير به انزال فرمود	545
مقصود از اينكه خداوند زمين را مانند آسمان‌ها هفت تا آفريد	546
مراد از امر و نزول آن بين آسمان‌ها و زمين در جمله: يتنزل الأمر بينهن	547
بحث روايتى(دو روايت در ذيل جمله قد أنزل الله إليكم ذكرا رسولا... و در باره خلقت سماوات و ارضين)	548
(66) سوره تحريم مدنى است و دوازده آيه دارد(12)	550
[سوره التحريم(66): آيات 1 تا 9]	550
ترجمه آيات	551
بيان آيات	552
مقصود از تحريم پيامبر6 آنچه را كه خدا برايش حلال كرده(لم تحرم ما أحل الله لك)	552
توضيح آياتى كه افشاى سر پيامبر6 توسط يكى از همسرانش(حفصه دختر عمر) و آزار شدن پيامبر6 را حكايت مى‌كند و از پشتيبانى خدا و جبرئيل و صالح مؤمنين و ملائكه از آن جناب خبر مى‌دهد	554
لحن و بيان عجيبى كه در آيات متضمن پشتيبانى و تاييد رسول الله6 به كار رفته است	557
اشاره به اينكه همه همسران پيامبر6 نيكوكار و ماجور نبوده‌اند و بيان اينكه ملاك بهتر و برترى مفاد أزواجا خيرا منكن توبه و قوت(اطاعت) است	558
مراد از توصيف ملائكة موكل بر جهنم به غلاظ و شداد بودن و اينكه: لا يعصون الله ما أمرهم و يفعلون ما يؤمرون	560
توضيحى راجع به مكلف بودن ملائكه	561
در قيامت جزا عبارت است از خود عمل و عذر خواهى در آن روز بلا اثر است	562
دو احتمال در معناى جمله: يوم لا يخزي الله النبي و الذين آمنوا معه	563
مقصود از دعاى مؤمنين در قيامت: ربنا أتمم لنا نورنا... و مراد از امر به جهاد با منافقين به پيامبر اكرم6	565
بحث روايتى رواياتى در ذيل آيات نخست سوره تحريم و شان نزول آن آيات	566
رواياتى راجع به اينكه منظور از صالح المؤمنين على7 است و اينكه چگونه اهل خود را از آتش حفظ كنيم(قوا أنفسكم و أهليكم نارا...)	572
چند روايت پيرامون مراد از توبه نصوح و راجع به نور مؤمنين در روز قيامت	573
[سوره التحريم(66): آيات 10 تا 12]	574
ترجمه آيات	574
بيان آيات تعريض شديد به دو همسر پيامبر(حفصه و عايشه) با ذكر دو مثل بيانگر اينكه هيچ سبب و نسبى ملاك كرامت و برترى نيست	575
سر انجام بد همسر نوح7 و همسر لوط7 با اينكه همسر پيامبر بودند	575
شرح دعاى همسر فرعون و درخواست‌هايش از پروردگار متعال	577
اوصاف و فضائل مريم3	578
بحث روايتى(رواياتى پيرامون فضيلت فاطمه3، خديجه، مريم و آسيه و در باره نحوه كشته شدن همسر فرعون)	580
(67) سوره ملك مكى است و سى آيه دارد(30)	582
[سوره الملك(67): آيات 1 تا 14]	582
ترجمه آيات	582
بيان آيات اشاره به غرض سوره مباركه ملك	583
افاده كمال تسلط خدا بر ملك در جمله بيده الملك	584
وجه اينكه فرمود: خلق الموت	585
مفاد اينكه در تعليل آفرينش موت و حيات فرمود: ليبلوكم أيكم أحسن عملا	585
بيان اينكه مقصود از نبودن تفاوت در خلق ارتباط و اتصال اجزاء عالم و وحدت نظام جارى در آن است	587
اشاره به مراد از اينكه فرمود ستارگان را رجوم براى شياطين قرار داديم	589
وصف جهنم و حكايت سؤال و جواب ملائكه موكل بر دوزخ با دوزخيان	590
موارد استعمال سمع و وجه اينكه دوزخيان در جواب فرشتگان گفتند: لو كنا نسمع أو نعقل	592
جواب به شبهه‌اى در باره معاد، با بيان علم فراگير و احاطه مطلق خداوند بر اعمال و احوال موجودات	593
بحث روايتى(رواياتى در ذيل جمله: ليبلوكم أيكم أحسن عملا و در ذيل برخى ديگر از آيات گذشته)	595
[سوره الملك(67): آيات 15 تا 22]	597
ترجمه آيات	597
بيان آيات پاره‌اى از نشانه‌هاى تدبير الهى	598
ذكر آيت پرواز پرندگان(أ و لم يروا إلى الطير... و بيان وجه اينكه فرمود جز خدا كسى طيور را در فضا نگه نمى‌دارد	601
تمثيلى براى بيان حال مؤمن طالب بصيرت و كافر جاهل و لجوج	603
بحث روايتى(روايتى دال بر اينكه قلب بر چهار قسم است، در ذيل آيه أ فمن يمشي مكبا على وجهه... )	604
[سوره الملك(67): آيات 23 تا 30]	606
ترجمه آيات	606
بيان آيات	607
مقصود از انشاء بشر(هو الذي أنشأكم...)	607
(68) سوره قلم مكى است و پنجاه و دو آيه دارد(52)	613
[سوره القلم(68): آيات 1 تا 33]	613
ترجمه آيات	614
بيان آيات محتويات سوره مباركه قلم و محل نزول آن	615
وجوهى كه در باره قسم به قلم و ما يسطرون گفته شده است	616
مراد از نعمت در آيه: ما أنت بنعمة ربك بمجنون	617
معناى اينكه فرمود پيامبر اجر غير ممنون دارد و بر خلق عظيم است	618
صفات رذيله برخى از دشمنان دين كه داراى مال و فرزند هستند و خدا پيامبر6 را از اطاعت آنها و از مداهنه و مماشات با آنها نهى فرموده است	621
تهديد مكذبان متمول زمان پيامبر6 با ذكر داستان صاحبان باغى كه به مال دل بستند و از خدا غافل گشتند و از فقرا دريغ كردند و باغشان نابود شد و	623
بحث روايتى رواياتى در باره مراد از ن ، قلم و ما يسطرون	629
رواياتى در باره مراد از خلق عظيم ، مراد از كل حلاف مهين... و	630
ماجراى صاحبان باغى كه به عذاب الهى نابود گشت	632
[سوره القلم(68): آيات 34 تا 52]	635
ترجمه آيات	635
بيان آيات	637
شرح مفاد آيه أ فنجعل المسلمين كالمجرمين و آيات بعد از آن كه در مقام نفى حكم مكذبان به اينكه بر فرض وجود قيامت، با مسلمانان برابرند مى‌باشد	637
مراد از شركاى مشركين در آيه: أم لهم شركاء فليأتوا بشركائهم	642
معناى از شركاى مشركين در آيه: يوم يكشف عن ساق	643
معناى استدراج كفار و مكذبان(سنستدرجهم من حيث لا يعلمون)	644
امر به رسول الله6 به صبر و نهى از اينكه چون يونس7 ناشكيبا باشد	646
بيان عدم منافات بين آيه: لو لا أن تداركه نعمة من ربه... با آيه: فلو لا أنه كان من المسبحين	647
اشاره به اينكه دليلى بر نفى چشم زخم و خرافى بودن آن نيست	648
بحث روايتى رواياتى در ذيل آيه: يوم يكشف عن ساق	649
رواياتى در باره املاء و استدراج گنهكاران، چشم زخم، و	651
(69) سوره الحاقه مكى است و پنجاه و دو آيه دارد(52)	652
[سوره الحاقة(69): آيات 1 تا 12]	652
ترجمه آيات	652
بيان آيات تسميه قيامت به حاقه و قارعه و اشاره به هلاكت اقوامى كه آن را تكذيب كردند	653
توضيحى در باره اينكه يكى از سنن الهى به كمال رساندن همه موجودات است و انسان علاوه بر كمال تكوينى، با سنت تشريع به سوى كمال هدايت شده است	657
بحث روايتى(رواياتى متعدد دال بر اينكه امير المؤمنين7 أذن واعية بوده است)	659
[سوره الحاقة(69): آيات 13 تا 37]	661
ترجمه آيات	661
بيان آيات پاره‌اى از نشانه‌ها، مقدمات و وقايع قيامت: نفخ در صور، كوبيده شدن زمين، كوه‌ها، انشقاق آسمان، و	663
مقصود از اينكه فرمود در قيامت عرضه مى‌شويد، بروز و افشاى حقايق است در آن روز	665
وصف حال آن كس كه در آن روز كتابش به دست راستش داده مى‌شود و آنكه كتابش به دست چپش داده مى‌شود، و نقل آنچه مى‌گويند	666
بحث روايتى(رواياتى راجع به حمله عرش در قيامت، كسانى كه كتابشان به دست راست يا چپ داده مى‌شود، و...)	669
[سوره الحاقة(69): آيات 38 تا 52]	672
ترجمه آيات	672
بيان آيات قسم به آنچه مى‌بينيد و آنچه نمى‌بينيد سوگند به مجموع خلائق است. چند وجه ديگر در باره اين قسم	673
وجه اينكه قرآن را قول رسولى كريم خواند	674
مفاد تهديد پيامبر6 به اينكه و لو تقول علينا بعض الأقاويل لأخذنا منه باليمين	675

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 678

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست