بيان آيات [اشاره به مفاد كلى سوره مباركه طور و بيان مقصود از طور ]

غرض اين سوره تهديد و انذار كسانى است كه هر آيتى را تكذيب نموده و همواره با حق عناد مى‌ورزند. مى‌خواهد اينگونه كفار را به عذابى كه براى روز قيامتشان آماده كرده بيم دهد و به همين منظور با سوگندهايى غليظ، از وقوع چنين عذابى و تحقق آن در قيامت خبر مى‌دهد و مى‌فرمايد: عذاب آن روز، ايشان را رها نخواهد كرد تا بر آنان واقع شود، و هيچ گريزى از آن ندارند.

سپس پاره‌اى از صفات آن عذاب و آن ويل را كه عذابى است عمومى و جدا ناشدنى بيان مى‌كند، و در مقابل، قسمتى از نعمتهاى اهل نعيم آن روز را كه همان متقين هستند شرح مى‌دهد، همانهايى كه در دنيا در ميان اهل خود به شفقت رفتار مى‌كردند، و خدا را به ايمان مى‌خواندند، و به يكتايى مى‌ستودند.

و آن گاه شروع مى‌كند به توبيخ مكذبين، كه نسبت‌هاى ناروايى به رسول خدا 6 و به قرآن و دين حقى كه بر آن جناب نازل شده مى‌دادند.

و در پايان، سوره را با تكرار همان تهديدها ختم نموده، رسول گرامى خود را دستور مى‌دهد به اينكه پروردگار خود را تسبيح گويد. و اين سوره به شهادت سياق آياتش، در مكه نازل شده است.

و الطور بعضى‌[1] از مفسرين گفته‌اند: طور به معناى مطلق كوه است، و هر كوهى را طور مى‌گويند، و ليكن استعمالش در آن كوهى كه موسى (ع) با خداى تعالى سخن گفت غلبه يافته، و در آيه مورد بحث هم مناسبتر آن است كه همان كوه منظور باشد، چون سوگند همواره به چيزى مى‌خورند كه نوعى قداست داشته باشد، و از ميان كوه‌ها اين كوه است كه خداى تعالى مقدسش دانسته، و پر بركتش ساخته است، هم چنان كه در آيه‌(وَ طُورِ سِينِينَ)[2] نيز به آن سوگند ياد كرده و در آيه‌(وَ نادَيْناهُ مِنْ جانِبِ الطُّورِ الْأَيْمَنِ)[3] از آن نام‌

[1] روح المعانى، ج 21، ص 26.

[2] سوره تين، آيه 2.

[3] سوره مريم، آيه 52.