نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 9 صفحه : 275
شوهران خود مداخله
نمىكنند، مگر اينكه باز كفار آنان را تحريك كنند، و لذا خداى تعالى نهى از دوستى
را اختصاص داد به پدران و برادران كافر، آرى اين دو طايفهاند كه ترس آن هست كه در
دل فرزندان و برادران مؤمن خود رخنه كرده، و در پارهاى از شؤون زندگى ايشان دخل و
تصرف كنند.
نهى از دوستى
كفار در چند جاى قرآن كريم آمده، كه بعضى از آنها در سوره
مائده ، آل عمران ، نساء و اعراف گذشت، و
در آنها تهديد شديدى هم شده بود، مثلا در سوره مائده آيه
51 فرموده: (وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ)- و هر كه از
شما ايشان را دوست بدارد او خود از ايشان است و در سوره آل
عمران آيه 28 فرموده: (وَ
يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ-) خدا شما را از خودش بيم مىدهد و در
همين آيه فرموده: (وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي
شَيْءٍ-) و كسى كه چنين كند در هيچ مامنى از خدا قرار ندارد و در
سوره نساء آيه 144 فرموده: (أَ تُرِيدُونَ
أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطاناً مُبِيناً-) آيا مىخواهيد براى
خدا عليه خود حجتى واضح درست كنيد، (دست خدا را در عذاب به روى خود باز كنيد).
و اگر در آيه
مورد بحث فرمود:(وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَأُولئِكَ هُمُ
الظَّالِمُونَ) و نفرمود: و من يتولهم منكم فانه منهم براى
اين است كه ممكن بود بعضى از همين مؤمنينى كه پدر و برادر كافر دارند خيال كنند
معناى آيه اين است كه هر كس از شما پدر و برادر كافر خود را دوست بدارد خيلى مقصر
نيست چون او خودش از خانواده ايشان است، آن وقت آيه شريفه در تهديد، اثر جديدى
ندارد كه مؤمنين را از دوستى ايشان باز بدارند.
و بهر حال،
جمله(وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ) از جهت
اينكه جملهايست اسمى و حرف لام هم بر سر خبرش درآمده، و ضمير فصل در آن بكار
رفته، و همه اينها مفيد تاكيدند، لذا ظلم ايشان را بطور تحقيق و قطع اثبات نموده و
مىرساند كه در ظلمشان پايدارند، بهمين جهت در بسيارى از آيات قرآن آمده كه:(إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ) و در سوره مائده در
آيهاى كه راجع به مساله مورد بحث است همين معنا را نيز اضافه كرده و فرموده:(وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي
الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ).
پس نتيجه مىگيريم
كه چنين كسانى از نعمت الهى محرومند، و هيچ يك از اعمال صالح و حسناتشان در جلب
سعادت و رستگارى اثر ندارد.
(قُلْ إِنْ كانَ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ وَ إِخْوانُكُمْ ...) آيه قبلى
خطاب به مؤمنين بود و اين آيه خطاب به رسول خدا 6 است، و اين اشاره است به اعراض
از مؤمنين مورد بحث در آيه قبلى، و اينكه خداى تعالى از دلهاى
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 9 صفحه : 275