بحث روايتى ديگر [ (پاره‌اى از روايات از ائمه : در معناى رؤيت قلب)]

در اين بحث پاره‌اى از روايات را كه در معناى رؤيت قلب از ائمه اهل بيت (ع) وارد شده نقل مى‌كنيم.

مرحوم صدوق در كتاب توحيد و امالى به سند خود از حضرت رضا (ع) روايت كرده كه در ضمن خطبه‌اى از خطبه‌هاى خود فرمود: خداوند يگانه است اما نه يگانه عددى، و او ظاهر است، اما ظهورش مانند ظهور ساير موجودات نيست كه ما به مباشرت خود آنها را مى‌بينيم، و او متجلى است، اما تجليش مانند تجلى و طلوع خورشيد و ماه نيست تا در انتظار طلوعش به جستجو بر آييم، و او باطن است اما باطن بودنش مانند غروب آفتاب و يا غيبت ساير موجودات به مفارقت و جدا شدن نيست‌[1].

مؤلف: داستان تجلى دائمى خداى تعالى براى تمامى موجودات و مخلوقات خود در كلمات امير المؤمنين و ساير ائمه (ع) مكرر آمده، و ما در مباحث توحيد در ذيل آيه‌(لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ ثالِثُ ثَلاثَةٍ)[2] پاره‌اى از آن كلمات را ايراد نموديم.

و نيز در كتاب توحيد به سند خود از امام صادق (ع) روايت كرده كه در ضمن مطالبى كه در باره توحيد ايراد نموده چنين فرموده است: خداى تعالى واحد و صمد است، ازلى و صمدى است، او را ظلى نيست تا نگاهش بدارد، بلكه او است كه هر چيزى را به ظلش نگاه مى‌دارد، او عارف به هر مجهول و خودش معروف در نزد هر جاهل است نه او در خلق خويش است و نه خلقش در او است‌[3].

مؤلف: ظاهر اينكه فرمود: معروف در نزد هر جاهل است اين است كه او را در نزد مخلوقاتش معرفتى است كه هيچگاه دستخوش غفلت نمى‌شود، و در پس پرده جهل قرار نمى‌گيرد، بخلاف معرفتى كه از طريق استدلال حاصل مى‌شود، و در نتيجه وقتى صورت برهان از صفحه ذهن محو شود معرفت نيز از بين مى‌رود، اين در صورتى است كه مقصود از جمله مذكور اين باشد كه انسان در باره هر چيز جاهل باشد نسبت به پروردگارش جاهل نيست،

[1] التوحيد، ص 37 ح 2 و امالى

[2] سوره مائده آيه 73

[3] التوحيد ص 57 ح 15