قرينه اينكه در آيه‌اى ديگر فرموده:(ما كانَ إِبْراهِيمُ يَهُودِيًّا وَ لا نَصْرانِيًّا وَ لكِنْ كانَ حَنِيفاً مُسْلِماً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ)[1].

چون از اين آيه استفاده مى‌شود كلمه (حنيف) تعريضى بر يهود و نصارى است، نه جمله‌(وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ)، چون حنيف به معناى برى‌ء بودن ساحت ابراهيم از انحراف از وسط به طرف افراط و تفريط است، به طرف ماديت محضه يهود، و معنويت محضه نصارا، و كلمه (مسلما) تعريض بر مشركين است، چون مى‌فهماند كه ابراهيم تنها تسليم خدا بود، و چون بت‌پرستان براى او شريكى نمى‌گرفت.

و همچنين آيات زير كه در آنها كلمه مشركين آمده، با گفتار ما منافاتى ندارد چون در اينها منظور از اين كلمه معناى وصفى و اسمى آن نيست، بلكه منظور كسانى است كه گاهگاهى شرك از آنان سر مى‌زند، و آن آيات اين است:(وَ ما يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّهِ، إِلَّا وَ هُمْ مُشْرِكُونَ)[2](إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ، وَ الَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ)[3] چون مى‌دانيم مؤمنين هم كه احيانا گناه مى‌كنند، در حال گناه در تحت تسلط شيطانند پس اين شرك شرك مشركين اصطلاحى نيست، شركى است كه بعضى از مؤمنين و بلكه همه آنان سواى افرادى انگشت شمار يعنى اولياى مقرب و عباد صالحين گرفتار آن مى‌شوند.

[ظاهر آيه شريفه تحريم ازدواج با زن و مرد بت پرست است نه ازدواج با اهل كتاب‌]

پس از اين بيان كه قدرى هم طولانى شد، اين معنا روشن گرديد كه ظاهر آيه شريفه كه مى‌فرمايد:(وَ لا تَنْكِحُوا الْمُشْرِكاتِ) تنها مى‌خواهد ازدواج با زن و مرد بت‌پرست را تحريم كند، نه ازدواج با اهل كتاب را.

[عدم تعارض و عدم وقوع نسخ بين آيات سوره بقره و آيات سوره مائده و ممتحنه‌]

پس از اينجا فساد گفته بعضى روشن مى‌شود كه گفته‌اند: آيه شريفه ناسخ آيه سوره مائده است، كه مى‌فرمايد:(الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ، وَ طَعامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ حِلٌّ لَكُمْ، وَ طَعامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ، وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الْمُؤْمِناتِ، وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ)[4].

[1] ابراهيم يهودى و نصرانى نبود، و ليكن حنيف و مسلم بود، و از مشركين نبود. سوره آل عمران آيه 67

[2] اكثر آنان به خدا ايمان نمى‌آورند مگر آنكه مرتكب شرك هم مى‌شوند. سوره يوسف آيه 106

[3] شيطان تنها بر كسانى تسلط دارد، كه او را دوست مى‌دارند، و كسانى كه به خدا شرك آورند.

سوره نحل آيه 100

[4] امروز ديگر هر چيز پاكيزه‌اى برايتان حلال شد، و طعام اهل كتاب براى شما، و طعام شما براى آنان، و زنان پارساى مؤمن، و زنان پارسايى كه قبل از شما اهل كتاب بودند، حلال گرديد. سوره مائده آيه 6