نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 526
كلى حاصل
گردد.
و
مراد از اينكه فرمود: امساك و نگهدارى زن به طور معروف باشد ، اين است
كه اگر شوهر خواست برگردد، و از جدايى با زن صرفنظر كند، بايد كه از آن به بعد با
او نيكوكارى نموده، حقوقى را كه خدا براى زن بر مرد واجب كرده رعايت نمايد. و مراد
از مفارقت به نحو معروف هم اين است كه حقوق شرعيه زن را احترام
بگذارد. پس تقدير كلام چنين مىشود فامسكوهن بمعروف من الشرع او فارقوهن
بمعروف من الشرع .
(وَ أَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ)- يعنى دو
نفر مرد عادل از خودتان شاهد بر طلاق بگيريد. و توضيح معناى عدالت در تفسير سوره
بقره گذشت.
(وَ أَقِيمُوا الشَّهادَةَ لِلَّهِ)- توضيح اين جمله نيز در سوره
بقره بيان شد.
(ذلِكُمْ يُوعَظُ بِهِ مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ)-
كلمه ذلك اشاره به مطالب قبل است، مىفرمايد: اين امر به تقوا و پرهيز
از خدا، و اقامه شهادت براى خدا، و اين نهى از تعدى در باره حدود الهى كه گفتيم
چنين و چنان است. ممكن هم هست بگوييم اشاره است به همه مطالب گذشته، چه احكامى كه
بيان شد، و چه امر به تقوى و به اخلاص در شهادت و نهى از تعدى در حدود خدا،
مىفرمايد: همه اينها مطالبى است كه مؤمنين به وسيله آنها موعظه مىشوند، به حق
ركون نموده از باطل دل كنده مىشوند، و اين تعبير در عين حال اشارهاى هم به اين
معنا دارد كه اعراض از اين احكام، و يا تغيير دادن آن خارج شدن از ايمان است.
[معناى
جملات آيه شريفه «(وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً ...)»
با توجّه به سياق و موضع آن]
(
وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا
يَحْتَسِبُ) ...(قَدْراً ) مىفرمايد:(وَ
مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ) و هر كس از محرمات الهى به خاطر خدا
و ترس از او بپرهيزد، و حدود او را نشكند، و حرمت شرايعش را هتك ننموده، به آن عمل
كند(يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً) خداى تعالى
برايش راه نجاتى از تنگناى مشكلات زندگى فراهم مىكند، چون شريعت او فطرى است، و
خداى تعالى بشر را به وسيله آن شرايع به چيزى دعوت مىكند كه فطرت خود او اقتضاى
آن را دارد، و حاجت فطرتش را بر مىآورد، و سعادت دنيايى و آخرتيش را تامين
مىكند، و از همسر و مال و هر چيز ديگرى كه مايه خوشى زندگى او و پاكى حياتش باشد،
از راهى كه خود او احتمالش را هم ندهد و توقعش را نداشته باشد روزى مىفرمايد، پس
مؤمن اين ترس را به خود راه ندهد كه اگر از خدا بترسد و حدود او را محترم بشمارد و
به اين جهت از آن محرمات كام نگيرد، خوشى زندگيش تامين نشود، و به تنگى معيشت دچار
گردد، نه، اينطور نيست، براى اينكه رزق از ناحيه خداى تعالى ضمانت شده و خدا قادر
است كه از عهده ضمانت خود بر آيد.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 526