همان طور كه انسانها در زمين براى نماز صف مى‌بندند .

بعضى‌[1] ديگر گفته‌اند: منظور ملائكه است كه وقتى مى‌خواهند به زمين نازل شوند بال خود را چون بال عقاب باز نگه مى‌دارند و بر هم نمى‌زنند و منتظر فرا رسيدن امر خداى تعالى هستند .

بعضى‌[2] ديگر گفته‌اند: منظور جماعتى از مؤمنين است كه در نماز و جهاد به صف مى‌ايستند .

و اما در باره زاجرات بعضى‌[3] گفته‌اند: مراد از آن ملائكه است كه بندگان را از معاصى زجر و نهى مى‌كنند، و خداى سبحان آن را به صورت الهام و خطور قلبى به قلب ايشان راه مى‌دهد، همانطور كه وسوسه‌هاى شيطان وارد قلب مى‌شود .

بعضى‌[4] ديگر گفته‌اند: مراد فرشتگان موكل بر ابرهايند كه آنها را زجر مى‌دهند و به هر جا كه خدا بخواهد مى‌رانند .

بعضى‌[5] هم گفته‌اند: مراد آياتى است از قرآن كه در آنها از كارهاى زشت زجر و نهى شده .

بعضى‌[6] هم گفته‌اند: مراد مؤمنين هستند كه صداى خود را در هنگام تلاوت قرآن بلند مى‌كنند و به اين وسيله مردم را از منهيات زجر و نهى مى‌كنند .

و اما در باره تاليات .

بعضى‌[7] گفته‌اند: مراد از آن، ملائكه‌اى هستند كه وحى را بر پيامبران مى‌خواندند .

و بعضى‌[8] هم گفته‌اند: مراد از آن فرشتگانند كه كتابى را مى‌خوانند كه خداى تعالى حوادث عالم را در آن نوشته .

و بعضى‌[9] ديگر گفته‌اند: جماعت قاريان قرآنند كه آن را در نماز مى‌خوانند .

[بيان اينكه مراد، سه طائفه از ملائكه كه مامور نزول وحى بوده‌اند مى‌باشد]

و ما احتمال مى‌دهيم- و خدا داناتر است- كه مراد از هر سه طايفه (صافات و زاجرات و تاليات) سه طايفه از ملائكه باشند كه مامور نازل كردن وحى بودند و راه اين كار را از مداخله شيطانها ايمن مى‌كردند و آن را به پيغمبران و يا خصوص پيامبر اسلام محمد 6

[1] ( 1 و 2 و 3 و 4 و 5) مجمع البيان، ج 8، ص 437 و 438.

[2] ( 1 و 2 و 3 و 4 و 5) مجمع البيان، ج 8، ص 437 و 438.

[3] ( 1 و 2 و 3 و 4 و 5) مجمع البيان، ج 8، ص 437 و 438.

[4] ( 1 و 2 و 3 و 4 و 5) مجمع البيان، ج 8، ص 437 و 438.

[5] ( 1 و 2 و 3 و 4 و 5) مجمع البيان، ج 8، ص 437 و 438.

[6] ( 6 و 7 و 8 و 9) مجمع البيان، ج 8، ص 438.

[7] ( 6 و 7 و 8 و 9) مجمع البيان، ج 8، ص 438.

[8] ( 6 و 7 و 8 و 9) مجمع البيان، ج 8، ص 438.

[9] ( 6 و 7 و 8 و 9) مجمع البيان، ج 8، ص 438.