responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 10  صفحه : 449

تنظرون اضافه كرد كه:(إِنِّي تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ رَبِّي وَ رَبِّكُمْ) من در كار خودم بر خدا توكل كرده‌ام كه مدبر امر من و شما است و براى اينكه بفهماند شما هيچ كارى نمى‌توانيد به من بكنيد- نه اينكه مى‌توانيد ولى من نمى‌ترسم- اضافه كرد:(ما مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ) و فهمانيد كه من در توكل كردنم به خدا، پيروزم، چون خداى تعالى محيط بر كار من و شما است و او شما را هلاك مى‌كند نه مرا زيرا او بر صراط مستقيم است يعنى در برخورد حق با باطل همواره سنتش يك سنت بوده و آن عبارت بوده از يارى كردن حق و غلبه دادن آن بر باطل.

پس بيزارى آن جناب از بت‌هاى مشركين و تعجيزشان با جمله فكيدونى و لا تنظرون در حالى كه آنان مردمى نيرومند بودند و اينكه با اين تعجيز مع ذلك در كمال عافيت و سلامت در بين آنان رفت و آمد مى‌كرده نه از ناحيه آنان آسيبى ديده و نه از ناحيه خدايان آنان، خود آيتى بوده معجزه و حجتى بوده آسمانى بر اينكه آن جناب رسول و فرستاده‌اى از ناحيه خداى تعالى به سوى آنان بوده است.

(ما مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ)- كلمه دابه به معناى هر جنبنده و جاندارى است كه روى زمين حركت و جنبشى دارد، و شامل تمامى حيوانات مى‌شود، و گرفتن به ناصيه (سوى جلوى سر) كنايه است از كمال تسلط و نهايت قدرت، و بر صراط مستقيم بودن خداى تعالى به معناى اين است كه او سنتش در ميان مخلوقات يك سنت ثابت است و هرگز، تغيير نمى‌كند و آن اين است كه امور را بر يك منوال يعنى بر منوال عدل و حكمت تدبير كند و چون چنين است پس او همواره حق را به كرسى مى‌نشاند و باطل را هر جا كه با حق در بيفتد رسوا مى‌سازد.

پس معناى آيه اين شد كه: من بر اللَّه توكل مى‌كنم كه رب من و رب شما است، او است كه مى‌تواند حجتى را كه به شما القاء كردم (و آن حجت اين بود كه علنا از آلهه شما بيزارى جستم و اعلام كردم كه نه شما با همه زور و قلدريتان مى‌توانيد به من آسيبى برسانيد و نه آلهه شما) به ثمر برساند چون او است تنها مالك و صاحب سلطنت بر من و بر شما و بر هر جنبنده، و سنت او عادله و تغيير ناپذير است پس به زودى دين خود را يارى نموده و مرا از شر شما حفظ مى‌كند.

هود (ع) در اين گفتار خود گفت: پروردگار من بر صراط مستقيم است و نگفت پروردگار من و شما با اينكه قبلا گفته بود: توكل من بر پروردگار من و شما است ، علت اين آن است كه مقام آن سخن و اين سخن دو مقام است در اينجا هود (ع) در

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 10  صفحه : 449
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست