زنده مى‌كند كه نخستين بار آن را آفريد، و او به هر مخلوقى داناست». [1]

آيا كسى كه آسمانها و زمين را آفريده، نمى‌تواند همانند انسانهاى خاك شده را بيافريند؟! خداوند براى آفرينش چيزى نياز به مقدّمات و تهيّه كردن شرايط و اسباب و لوازم ندارد، بلكه هر گاه آفرينش چيزى را اراده كند، كافى است بگويد: «موجود باش!» [2] آن نيز بى‌درنگ موجود مى‌شود. بنابراين شكى در قدرت خداوندى كه مالكيّت و حاكميّت همه چيز در دست اوست، و همگان به سوى او باز مى‌گردند، نداشته باشيد.

نتيجه اينكه اوّلين پيام سوگندهاى پنجگانه، يادآورى قدرت خداوند بر همه چيز از جمله معاد است.

پيام ديگر اين قسم‌ها توجّه به مرگ و مسأله قبض روح است. خداوند مى‌خواهد در سايه اين قسم باور انسانها را نسبت به مرگ تقويت كند، تا اين باور عامل تربيتى مهمّى براى وى گردد. انسان بايد بپذيرد كه لحظه بسيار حسّاسى بنام مرگ را در پيشرو دارد، و جملاتى مانند «خدا نكند»، «دور از جناب شما»، «گوش شيطان كر» و مانند آن تعارفاتى بيش نيست، كه گاه انسان را از اين حقيقت بى‌چون و چرا غافل مى‌كند. مرگ حقيقتى است انكارناپذير، كه دير يا زود دامنگير ما خواهد شد. و به قول معروف «شترى است كه در خانه همه خوابد» ممكن است دير و زود داشته باشد، امّا قطعاً سوخت و سوز ندارد.

مردم به هنگام مرگ و جان دادن بر دو دسته‌اند: عدّه‌اى با خشم و غضب و شدت مأموران مرگ روبه‌رو مى‌شوند، و به سختى جان مى‌سپارند؛ همان‌گونه كه در سوگند اوّل اشاره شد. و دسته دوم با استقبال و خوشرويى و ملايمت و ملاطفت قابضان ارواح مواجه مى‌شوند، همان‌طور كه در سوگند دوم شرح آن داده شد.

دو آيه ديگر از قرآن مجيد نيز مؤيّد ادّعاى فوق است. توجّه كنيد:

[1]. يس، آيه 79.

[2]. يس، آيه 82.