همه آنها را برمىانگيزد، و اعمالشان را بر آنها عرضه مىدارد، و در دادگاه عدلش از آنها سؤال مىكند، ولى آنان براى خدا نيز سوگند دروغ ياد مىكنند، همان گونه كه براى شما سوگند مىخورند» «يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَما يَحْلِفُونَ لَكُمْ». «1»
قيامت، تجليگاه اعمال و روحيات انسان در اين دنيا است، و از آنجا كه منافقان اين روحيه را همراه خود به قبر و برزخ بردهاند، در صحنه قيامت نيز آشكار مىشود، و با اين كه مىدانند خداوند علام الغيوب است، و چيزى بر او مخفى نيست، ولى، باز بر طبق عادت گذشته، سوگند دروغين ياد مىكنند.
البته، اين منافات با اعتراف آنها به گناهانشان در بعضى از مواقف آن دادگاه عدلِ الهى ندارد؛ چرا كه قيامت منزلگاهها و مواقف مختلفى دارد، و در هر كدام، برنامهاى است.
سپس، مىافزايد: «آنها گمان مىكنند كه با اين سوگندهاى دروغ، مىتوانند سودى براى خود جلب كنند، و يا زيانى را دفع نمايند» «وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَلى شَىْءٍ».
البته، اين يك پندار موهوم و خيال خام بيش نيست، ولى از آنجا كه در دنيا به اين كار عادت كرده بودند كه خطرات و ضررها را با سوگندهاى دروغين از خود دفع نمايند، و منافعى براى خود كسب كنند، اين ملكات زشت، در آنجا نيز جان مىگيرد و خودنمائى مىكند.
و سرانجام، آيه را با اين جمله پايان مىدهد: «بدانيد! آنها دروغگويانند» «أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْكاذِبُونَ».