responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ عقايد و مذاهب اسلامى نویسنده : سبحانی، علیرضا    جلد : 2  صفحه : 307

همان درجه متوسط است، يعنى تكليفى كه با زحمت فوق العاده همراه باشد[1]. عضدى در اين مورد، با يكى از اصول اشاعره به مخالفت برخاسته است.

2 ـ يكى از عقائد اشاعره، زيادى صفات خدا، بر ذات او است، يعنى خدا ذاتى دارد و صفتى، درست مانند انسان كه حقيقتى دارد و صفتى به نام علم و قدرت. اين گروه، براى اثبات مدعاى خود چنين استدلال مى كنند كه: اگر صفات خدا، عين ذات او باشد، بايد حمل هر صفتى بر خدا مانند (اللّه عالم)، از قبيل حمل اوّلى بوده و به اصطلاح، حمل شيء بر خود شيء باشد.

اين استدلال، حاكى از آن است كه مستدل، محور بحث را گم كرده و از حقيقت بحث آگاه نيست، زيرا محور بحث، عينيت و يا زيادى مفهوم اوصاف خدا با مفهوم «اللّه» نيست، بلكه مقصود، عينيّت واقعيت صفات با واقعيت اللّه است، از اين جهت، عضدى بر بى پايگى استدلال، اشاره مى كند و مى گويد: «اين دليل بيش از اين اثبات نمى كند كه مفهوم صفات، غير مفهوم ذات «اللّه» است، ولى هرگز زيادى مصداقِ صفت را برحقيقت ذات، ثابت نمى نمايد[2].»

3 ـ گرفتارى در حصار تعصب

اگر عضدى در مواردى، حجاب وهم و پندار را پاره كرده، و در مسائلى بر خلاف اشاعره مى انديشده، اما در بسيارى از موارد، در حصار تعصب گرفتار شده و سخنانى گفته است كه شايسته مقام او نيست.

او مى گويد: «امامت، با بيعت(اهل حل و عقد) ثابت مى شود، بر خلاف


[1] المواقف، ص331، چاپ بيروت.
[2] المواقف، ص280، چاپ بيروت.

نام کتاب : فرهنگ عقايد و مذاهب اسلامى نویسنده : سبحانی، علیرضا    جلد : 2  صفحه : 307
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست