5 ـ مرئى بى رنگ (چون هوا) نباشد.

6 ـ نور كافى براى ديدن وجود داشته باشد، خواه بگوييم نورى از جسم كه حامل تصوير مرئى است بر مى خيزد و بر شبكيه وارد مى شود (نظريه صحيح)، يا نورى از چشم بر جسم مى تابد و رؤيت تحقق مى پذيرد.

مسلما رؤيت با اين قيود، بدون جهت داشتن و آثار جسمانى ممكن نيست.

گروهى از روشن فكران اشاعره مى گويند: سراى ديگر براى خود احكام خاصى دارد، اگر رؤيت در اين جهان منفك از جهت و مقابله و مكان داشتن مرئى ممكن نيست، اين دليل نمى شود كه رؤيت در آخرت نيز در گرو همين احكام باشد[1].

ناگفته پيداست كه اين سخن شبيه سخنان سوفسطائيهاست كه اصولا حقائق ثابت را انكار مى كنند، زيرا از نظر هر انسان واقع بين، يك رشته حقائق ثاتبى در كار است كه با تغيير شرائط، حكم آنها دگرگون نمى شود، مثلا قوانين موجود در جدول ضرب، در دو جهان يكسان است و نتيجه ضرب 7 در 7 مطلقا 49 مى شود، و اگر گفتار ياد شده را بپذيريم، بايد احتمال دهيم كه در آن جهان، حاصل ضرب اين دو عدد كمتر يا بيشتر خواهد بود.

اصولا اعتقاد به يك رشته قوانين ثابت، افراد واقع گرا را از شكاكان جدا ميسازد.قوانين ثابت يكى، دو تا نيستند، آنچه را كه عقل در بسيارى از مسائل رياضى و فلسفى درك مى كند حقائق ثاتبى بوده و در گرو شرائطى نيستند.

آرى آنچه در اين جهان هست، ممكن است در جهان ديگر به صورت