دم وشكم است.

تفتازانى براى شناخت يك شيء، سه مرحله معرفى مى كند: عقلى، خيالى وحسى.

او مى گويد: انسان، گاهى آفتاب را فقط از طريق حد و رسم مى شناسد، اين همان شناخت عقلانى است، ولى آنگاه كه خورشيد را ديد، سپس چشمان خود را بست، اين نيز شناخت ديگرى است (خيالى) بالاتر از شناخت عقلى، ولى آنگاه كه چشم را باز كرد و آنرا نبست و بر خورشيد نظاره كرد، در اين موقعيت رؤيت بهترى دست مى دهد(رؤيت حسى)، سخن در اين است كه چنين رؤيتى در باره خدا در روز قيامت انجام گيرد ولى مرئى از تقابل و جهت و مكان، پيراسته است، آيا در روز قيامت چنين رؤيتى امكان پذير است يا نه[1]؟.

سعد الدين تفتازانى، يكى از بزرگترين متكلمان اشعرى است و برخى او را از فرقه «ماتريدى» مى دانند كه به معتزله از اشاعره نزديك ترند، وى در اين بحث،تلاش مى كند كه ميان رؤيت و تنزيه جمع كند و رؤيت خدا را در روز قيامت، پيراسته از آثار جسمانى بشمارد، ولى به خوبى مى دانيم، چنين رؤيتى با اين قيد و شرط آرزوى خامى بيش نيست، زيرا رؤيت در گرو يك رشته شرائط فيزيكى است كه مهمترين آنها عبارتند از:

1 ـ حس بينائى سالم باشد.

2 ـ يك نوع مقابله ميان رائى و مرئى حاكم باشد.

3 ـ مرئى بسيار دور و بسيار نزديك نباشد.

4 ـ مانعى ميان بيننده و ديدنى وجود نداشته باشد.