قال: «کان مِن قضاء النَّبِیّ صلِّی
الله علِیه و آله و سلّم: أنَّ المَعدِنَ جُبارٌ و البِئرَ جُبارٌ و العَجماءَ
جُبارٌ.»[1]
و
رواِیت دِیگرِی در الکافِی و التهذِیب
دارد:
عن
السکونِی عن أبِیعبدالله علِیه السّلام قال: قال رسول الله: «البئرُ جُبارٌ و العَجماءُ
جُبارٌ و المَعدِنُ جُبارٌ.»[2]
ِیعنِی
امام صادق همِین رواِیت عبادة بن صامت را تکهتکه بِیان کردهاند.
اِین مطلب دلِیل مِیشود بر اِینکه بفهمِیم عبادة بن
صامت چه نحوه بِیان کرده است.
مثلاً در کافِی و تهذِیب
رواِیتِی از محمّد بن عبدالله از عقبة بن خالد از أبِیعبدالله هست
که فرمود:
قَضِیٰ
رسول الله أنَّ ثَمَرَ النَّخلِ لِلَّذِِی أبَّرَهَا؛[3] «ثمرۀ نخل براِی آن کسِی است که آن را درست کرده و
تلقِیح کرده است.»
ِیعنِی
هرکسِی قبلاً صاحب اِین نخل بوده است ثمرۀ نخل هم مال اوست؛ مثلاً
اگر شما نخلِی را فروختِید، ثمرۀ اِین نخل مال آن کسِی
است که قبلاً اِین را درست کرده است. «أبَّرَها» ِیعنِی آن را
درست کرده و تلقِیح کرده است. براِی تلقِیح نخل، گرد نر را
مِیگِیرند و به شاخۀ ماده مِیزنند و درست مِیکنند.
اِین ثمرۀ نخل براِی او است گرچه نخل را بفروشد.
إلّا
أن ِیشترطَ المُبتاع؛ «مگر
اِینکه خرِیدار شرط بکند که ثمرش هم براِی او است.»
ولِی
مقتضاِی اِین معامله اِین است که اِین نَمائات براِی آن
کسِی است که اِین نَماء را درست کرده است.