[شرح‌]

(50560- 50545) امام (ع) در اين قسمت از عبارات خداوند متعال را به تعدادى از صفات ثبوتيه و سلبيه ستوده است:

1- ذات اقدس او برتر از آن است كه همانند مخلوقات باشد.

(50563- 50561) 2- بر آنچه وصف كنندگان بگويند غالب است و هيچ وصفى قدرت احاطه به او را ندارد و هيچ صفتى را از دست نمى‌دهد به گونه‌اى كه بر آن توانايى نداشته باشد و ما بارها به اين مطلب اشاره كرده‌ايم.

(50567- 50564) 3- براى كسانى كه با چشم ظاهر و ديده دل به جهان آفرينش مى‌نگرند شگفتيهاى تدبير حق آشكار است.

(50574- 50568) 4- به سبب ارجمندى و شكوه ذاتش از انديشه خيال پردازان پنهان است. توضيح اين دو صفت قبلا گذشت. «بجلال عزّته» مقصود از اين جمله اين است كه خداوند منزّه از راه يافتن انديشه به كنه ذات او است و اين پنهان بودن، به لحاظ حقارت و كوچكى او نيست بلكه عزّت مقام و شكوه ذات او باعث اين امر شده است، تعبير به «فكر المتوهّمين» به اين منظور است كه روح انسان در موقع دريافت امور مجرّد از ماده، ناگزير است كه با انگيزه قوه واهمه از خيال خود كمك بگيرد، يعنى آنها را تشبيه به امور مادّى كرده تنزّل دهد و به صورتهاى خيالى در آورد، زيرا و هم انسان تنها چيزهايى را درك مى‌كند كه مربوط به امور حسى باشد يا چنان تصور شود. بنا بر اين آنچه را كه انسان در اين جهان تصوّر مى‌كند چه ذات يا صفات حق تعالى و يا غير آن باشد ناگزير بايد همراه با صورت خيالى يا وابسته به آن باشد، در حالى كه پروردگار متعال با توجه به عظمت و جلالش از اين تصور خيالى منزّه و بدور است و از اين لحاظ بطون و كمون دارد (يعنى مخفى و پنهان است).

(50584- 50575) 5- دانايى او مسبوق به جهل نيست تا نيازمند به كسب علم باشد، و كمبود علمى ندارد كه احتياج به افزودن داشته باشد يا استفاده از غير كند چنان كه‌