هدف حضرت از اين مطلب كه از حالات مؤمنان دورانهاى گذشته درس بگيرند آن است كه در تحمل شدايد و صبر بر مكار، به آنان اقتداء كرده و به ايجاد انس و الفت با هم اقدام كنند، و با اين عمل خود اميد و انتظار فرج و گشايش براى آينده خود داشته باشند.

(45296- 45289)

فما اشدّ اعتدال الاحوال،

چه قدر بسيار، احوال گذشتگان با شما مردم همانندى دارد، و چون زندگانى و رفتار شما شباهت فراوانى با مردم زمانهاى پيش دارد مى‌توانيد از سرگذشت آنان و تحول نعمتها و بلاهايى كه به سبب دگرگونى در كارها براى آنها پيدا شد پند و عبرت بگيريد.

(45303- 45297)

تأمّلوا أمرهم فى حال تشتتهم ...،

امام (ع) در اين قسمت مردم را متذكر مى‌شود كه در سختى و سستى و شدت و رخا، كه بر مردم دورانهاى گذشته وارد شد بيانديشند تا ذهن شنوندگان را به اين امر متوجه سازد كه خود آنها نيز دچار چنين حالتى مى‌باشند، بنا بر اين اصلى كه پايه پندگيرى است گذشتگان و فرعش شنوندگان است و حكم اصلى و مايه پندپذيرى، حالت خير و شرّ و علت آن هم شباهت داشتن اين مردم به پيشينيان مى‌باشد.

(45320- 45304)

ليالى كانت الاكاسره و القياصره اربابا لهم،

روزگارهاى تاريك و مانند شبهاى ظلمانى را به خاطر آوريد كه پادشاهان و قيصرها بر مردم حاكم بودند، قيصرهاى روم بنى اسرائيل و اولاد اسحاق را در سختى و شدت قرار مى‌دادند و پادشاهان، فرزندان اسرائيل را از حقوقشان محروم مى‌كردند، و آنان را از سكونت در سرزمين عراق باز مى‌داشتند بنا بر اين همه اين پيشينيان از تمام سرزمينهاى آباد و باغهاى شام و درياى عراق يعنى دجله و فرات رانده و آواره شدند.

(45339- 45321)

الى منابت الشيح و مهافى الريح،

اين كلمه كنايه از بيابان و سرزمينهاى خشك و غير آباد مى‌باشد و چنين جايى بطور بديهى محل زندگى ناگوار و تلخ‌