شعار جاهليت هستند كه شمشيرها را به دست
مىگرفتند و شعار مىدادند كه يا لفلان و با اين فرياد قبيله خود را به يارى
مىطلبيدند و آشوب به پا مىكردند چنان كه در مورد سبب اين خطبه بيان شد و به همين
دليل است كه اين گونه شعارها كه باعث ايجاد فتنه مىشود، در اسلام ممنوع است و نيز
به اين مناسبت روايت شده است كه ابىّ بن كعب شنيد مردى صدا مىزند يا لفلان، ابىّ
از اين شعار ناراحت شد و به او گفت: آلت پدرت را گاز گرفتى؟ شخصى كه آن جا بود و اين
حرف را شنيد به ابى گفت: اى ابو منذر، چرا اين حرف زشت را بر زبان راندى؟ ابىّ گفت
از پيامبر شنيدم كه فرمود: «هر كه به شعارهاى زمان جاهليت بگرايد به او، اين نسبت
بدهيد و بطور آشكار بگوييد به كنايه و پوشيده سخن نگوييد
[1]» عزاء، اسم مصدر از اعتزاء مىباشد يعنى شعار.
(43990- 43978)
فاتقو اللَّه و لا تكونوا ...،
پس از بر حذر داشتن مردم از اطاعت شيطان و تسليم بىقيد و شرط در
مقابل سردمداران و پيشينيان، آنان را به داشتن تقوا امر مىكند و آنان را نهى
مىكند از آن كه كارهايى انجام دهند كه ضدّ نعمتهاى الهى بر آنان باشد يعنى در
برابر نعمتهاى خداوند گناه و معصيت كنند كه اين كفران و باعث زوال و از بين رفتن
نعمت بلكه تبديل آن به نقمت و عذاب مىشود، و در عبارت ديگر به طريق استعاره ايشان
را از اين عمل باز مىدارد، و كسانى را كه بر اثر گناه و كفران باعث زوال نعمت مىشوند
به عنوان حسّاد نام مىبرد و مىگويد در باره وجود نعمت، اهل حسد نباشيد به اين
دليل كه چون باعث از بين رفتن نعمت مىشوند گويا بر وجود نعمت حسد مىورزند و
مىخواهند كه نباشد.
(44002- 43991)
و لا تطيعوا الأدعياء،
بعضى در معناى كلمه ادعياء مىگويند منظور از آن
[1] من تعزّى بعزاء الجاهليه فاعضّوه بهن ابيه و لا تكنوا (پيامبر
اكرم (ص)).