آماده است كه آدميان آن را بپذيرند و سپس به
منظور تشويق و توجه كردن بيشتر مردم مىفرمايد: علت اين كه تقوا اين چنين خود را
جلوه مىدهد آن است كه فرداى قيامت همگان به آن نيازمند و محتاجند، مىتوان همين
علّت را وجه شبه دانست (وجه مشابهت دنيا به زن، نياز مردم به هر دو است).
(42969- 42957) اذا اعاذ ... اسدى، چون در عبارت قبلى از روز قيامت
تعبير به فردا كرده، در پى آن اين عبارت را به منظور قرينه بيان كرده است تا كلمه
غد را از معناى حقيقى خارج سازد و معناى مجازى آن را كه فرداى قيامت است اراده
فرموده و معين كرده كه آن وقتى است كه هر چه خداوند از اول آفرينش ايجاد كرده در
آن روز آنها را به نيستى بر مىگرداند و آنچه از هستى دنيوى و متعلقات آن كه به
موجودات داده همه را از آنها مىگيرد و ندايش بلند مىشود: حاكميت جهان هستى در
امروز با چه كسى است؟ و باز خود مىفرمايد: تنها از آن خداى يكتاى غالب است. در
حديث آمده است: خداوند متعال در آن هنگام تمام جواهر پر ارزش دنيا از قبيل طلا و
نقره را جمع مىكند تا به اندازه كوههاى عظيمى مىشود و آن گاه مىگويد اينها فتنه
اولاد آدم بود و سپس آن توده از طلا و نقره را به جانب دوزخ سوق مىدهد و آن را
وسيله داغ نهادن بر پيشانيهاى گنهكاران قرار مىدهد و از مردم سؤال مىكند در باره
نعمتهايى كه در دنيا به آنان عطا كرده بود كه با آن همه نعمت و ثروت چه اعمالى
انجام دادند، از آنان كه اموال دنيا را اندوخته كردند و در راههاى رضاى خدا صرف
نكردند سؤال مىكند، و نيز از كسانى كه آن را در راههاى نامشروع و غير رضاى خدا
خرج و صرف كردند مىپرسد كه چرا چنين كرديد و به آنان خطاب مىكند: «وَ يَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ
أَذْهَبْتُمْ[1].»
[1] سوره احقاف (46) قسمتى از آيه (19)، يعنى: شما خوشيهايتان را
در زندگانى دنيا به شهوترانى و عصيان برديد و از آن لذتها در دنيا برخوردار بوديد.