يكى اين كه كلمه أخبار كه مضاف بوده حذف شده
و مضاف اليه آن كه الحجّه مىباشد باقى مانده است و معناى سخن حضرت چنين است: كسى
كه از وجود امام در زمان خود آگاهى و اطلاع دارد حكم استضعاف بر او، بار نيست.
احتمال دوم آن كه مراد از حجّت أخبار و رواياتى باشد كه از طرف امام
نقل مىشود و واجب است كه طبق آنها عمل شود، نه آگاهى و اطلاع از وجود امام.
قطب راوندى مىگويد: ممكن است اين سخن اشاره به يكى از دو آيه قرآن
باشد:
الف- «إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ ظالِمِي
أَنْفُسِهِمْ قالُوا فِيمَ كُنْتُمْ، قالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ
قالُوا أَ لَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةً فَتُهاجِرُوا فِيها فَأُولئِكَ
مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ ساءَتْ مَصِيراً.[1]» پس مراد حضرت آن است كه هر كس امام را بشناسد و احكام و دستور
العملهاى الهى را درست درك كند چنين شخصى هرگز مستضعف نيست اگر چه در وطن خود باشد
و زحمت سفر به جانب امام را بر خود هموار نكند چنان كه ياد شدگان در آيه مذكور
نمىتوانند خود را مستضعف به حساب آورند.
ب- آيه بعد، پشت سر همين آيه است كه مىفرمايد:
«إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ لا
يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَ لا يَهْتَدُونَ سَبِيلًا فَأُولئِكَ عَسَى اللَّهُ أَنْ
يَعْفُوَ عَنْهُمْ.»[2]
يعنى آنان كه در اين آيه ذكر شدهاند، به اين دليل مورد عفو
[1] سوره نساء (4) آيه (96) يعنى: كسانى كه هنگام مرگ بر خويشتن
ستمكار باشند فرشتگان از آنان مىپرسند، در چه كار بوديد و چه مىكرديد؟ آنان پاسخ
مىدهند كه ما در روى زمين مستضعف بوديم، فرشتگان گويند آيا زمين خدا پهناور نبود
كه در آن به سفر پردازيد؟ آرى مأواى ايشان جهنم است و بازگشت آنان به جايگاه بسيار
بدى است.
[2] سوره نساء (4) آيه (97 و 98) يعنى: مگر آن گروه از مردان و
زنان و كودكان كه براستى مستضعف بودند و گريز و چارهاى بر ايشان ميسّر نبود و
راهى به نجات خود نمىيافتند، اميد است كه ايشان را خداوند مورد عفو خود قرار دهد.