صفت نوزدهم كه براى خداوند بيان شده آن است كه حق تعالى ميان
موجودهايى كه با هم دشمنند الفت و انس برقرار فرموده است، عناصر چهارگانه را كه
عبارت از آب و خاك و هوا و آتش مىباشد در مزاجها گرد آورده و از امتزاج و تركيب
آنها، حالتهاى متوسط و معتدل به وجود آورده و شرح اين مطلب بطور تفصيل ضمن خطبه
اول بيان شده است.
20- بيستمين صفت خدا آن است كه ميان موجودات متباين عالم وجود همتايى
و تقارن برقرار ساخته است.
21- و ميان اشيايى كه به جهت طبيعت از هم دور هستند نزديكى به وجود
آورده است، نظير اين دو خصوصيت براى حق تعالى در خطبه اول كتاب ذكر، و شرح داده
شده است.
22- صفت ديگر حق تعالى جدايى افكندن ميان امور به هم چسبيده و نزديك
اين جهان مىباشد: با مرگ جانها را از بدنها جدا كرده و مركبات را از هم متلاشى
مىسازد، امام (ع) همچنان كه صلاحها را به خداوند نسبت مىدهد، فسادها و نابوديها
را نيز به او نسبت مىدهد و علتش آن است كه وى مسبب الاسباب و به وجود آورنده علل
مىباشد و نيز حضرت در عبارتهاى فوق بطور كامل صفت مطابقه را رعايت فرموده، الفت
را در برابر دشمنى و مقاومت را در مقابل مباينت و نزديكى را با دورى و تفريق را با
تدانى همراه آورده است كه نشانه برترى فصاحت سخن مىباشد.
(41072- 41066)
23- لا يشمله حدّ
يكى از ويژگيهايى كه از ساحت قدس الهى نفى شده آن است كه محدود به
حدّى نيست واژه حدّ را به دو معنى مىتوان گرفت.
الف- حدّ اصطلاحى فلسفى است و اين بيشتر در خداوند ظهور دارد زيرا
هيچ گونه اجزاء ندارد پس هيچ حدّى هم ندارد.
ب- و مىتوان آن را حد لغوى گرفت كه به معناى آخرين مرحله و نهايت
كشش جسم و از خواصّ كم متصل و منفصل است كه از جمله اعراض مىباشد