(49558- 49554) 1- اين كه خدا خونها را از ريختن نگهدارى فرمايد، زيرا اولين چيزى كه در جنگ معمول است و خوف آن مى‌رود خون‌ريزى است.

(49564- 49559) 2- علت حفظ خون كه اصلاح ذات البين است، درخواست شده، يعنى خدايا! ميان ما و ايشان را از حالاتى كه مايه اختلاف است، حفظ فرما و به جاى آن الفت و همبستگى قرار ده.

شارح در شرح ذات البين چنين مى‌گويد: به علت اين كه احوال اجتماعى همراه با طرفين است لذا بر آنها ذات البين اطلاق شده (يعنى آن چه در ميان است).

چنان كه وقتى گفته مى‌شود: اسقنى ذا إنائك، يعنى بنوشان به من آن چه از آشاميدنى كه در ظرف خوددارى، به علت اين است كه آشاميدن همراه ظرف مى‌باشد.

معناى ديگر براى ذات البين: اين است كه ذات به معناى حقيقت و ماهيت شيئى باشد، و بين از بينونيت و به معناى افتراق و جدايى باشد و كلمه ذات البين يعنى حقيقت اختلاف و معناى عبارت: (اصلح ذات ...) اين است: خدايا! حقيقت تفرقه ميان ما و ايشان را اصلاح فرما و آن را به الفت و همبستگى تبديل كن.

(49582- 49565) 3- سپس عاملى كه ريشه اختلاف و تفرقه را از بن بر مى‌كند و مايه اصلاح جامعه مى‌شود كه همان هدايت و برگشتن از ضلالت است از خدا خواسته، تا با شناخت كسى كه حقش ناشناخته مانده، از بى‌خبرى نجات يافته و از عداوت و دشمنى برگردد [1]. غباوت (غفلت و بى‌خبرى) طرف تفريط از

الف- وقتى كه نقيصه فكرى فاصله زيادى با حكمت داشته باشد، آن را غباوه گويند، يعنى سفاهت و كودنى كه جزء رذايل اخلاقى و خويهاى پست است، در مقابل حكمت كه به معناى كمال دانش و تدبير و از فضايل اخلاقى است.

ب- امّا موقعى كه در اجراى عدالت و گرفتن حقّ، افراط و زياده‌روى شود، دشمنى و عداوت به وجود مى‌آيد كه از خويهاى پست اخلاقى است بر خلاف عدل كه از فضايل است. (مترجم)