يعنى هيچ يك از
پيروان ابليس نتوانست شبههاى را بر من القا كند و حقّ را به باطل بيارايد و بر من
مشتبه سازد.
(3623- 3609)
امام (ع) به موضوع سوّم اشاره كرده و فرموده است: و ايم اللّه لافر طنّ حوضا انا
ماتحه الى آخر. افراط حوض را براى جمعآورى سپاه و فراهم كردن ابزار جنگ استعاره
آورده است و «انا ماتحه» را كنايه از اين آورده است كه خود سرپرستى و اختيار اين
جنگ را به عهده خواهد داشت. از اين جهت كه جنگ شبيه دريا و آب فراوان است، اوصاف آب
را براى آن استعاره آورده است. در مثل گفته مىشود فلان غوّاص غمرات و فلان متغمّس
فى الحرب، يعنى فلان كس در گردابها فرو رفت و فلانى در جنگ غوطهور شد. جايز است
در اين جا لفظ حوض را استعاره بياورد و آن را با كلمات «متح» و «فرط» و «اصدار» و
«ايراد» ترشيحيّه كند.
امام با
اختصاص «متح» به نفس خود تهديد آنها را تأكيد مىكند، زيرا آنها به سختى و شجاعت
او آگاه بودند. مضاف اليه ماتح در حقيقت حذف شده است و تقدير آن چنين بوده است:
انّه ماتح ماؤه زيرا آب از حوض قابل كشيدن است. سپس استعداد خود را در سخت گرفتن
بر آنها توصيف مىكند و به كنايه مىفرمايد هر كه در آن حوض وارد شد نجات پيدا
نمىكند و به منزله كسى خواهد بود كه غرق مىشود و هر كس جان سالم به در برد
دوباره به ميدان جنگ برنمىگردد و مجدداً در صدد تهيّه تداركات جنگ برنمىآيد، و
سپس اين حقيقت را با سوگند خالق متعال تأكيد مىفرمايد.
اصل كلمه
«ايم»، ايمن و جمع يمين است. نون آن براى تخفيف حذف شده همان گونه كه «لم يكن» را
«لم يك» تلفّظ مىكنند. و بنا به قولى «ايم» مستقلًا اسمى است كه براى سوگند وضع
شده، شرح بيشتر در كتابهاى نحو آمده است.