نام کتاب : لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه نویسنده : علامه مجلسی جلد : 1 صفحه : 101
ضرورت كه معارضى بهم مىرسد، و بسيارى از اصحاب را رجوع به
بسيارى از اصحاب كردهاند، و نهايت مرتبه ايشان توثيق است با فضل و علم، و رساله
در اين باب نوشتم مشتمل بر أخبار متواتره كه دلالت مىكند بر حجيت خبر واحد، و
ظواهر آيات نيز دلالت دارد مثل آيه فَلَوْ لا نَفَرَ چنانكه گذشت و آيه إِنْ
جاءَكُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا[1] يعنى اگر فاسقى
خبرى بسوى شما بياورد تأمل كنيد و به آن خبر عمل مكنيد تا ظاهر شود صدق آن مفهومش
اين است كه اگر غير فاسق يا عادل خبرى بياورد تأمل مكنيد و به آن عمل كنيد با آن
كه اخبارى كه در اين چهار كتاب ماست اين سه شيخ عظيم الشأن از كتب معتبره نقل
نمودهاند كه بعضى از آن كتب را بر حضرات ائمه هدى عرض نمودهاند و ايشان تحسين
فرمودهاند، و بعضى را حضرات حكم بحقّيت آنها نمودهاند و تفصيلش در ديباچه خواهد
آمد إن شاء اللَّه تعالى.
و ايضا خبر واحد منقسم
مىشود به اقسام بسيار نزد عامه،
و بعضى از متأخرين، و
ليكن اكثر متقدمين ما حكم به صحت جميع نمودهاند چنانكه از ديباچه كافى و اين كتاب
ظاهر مىشود، بلكه از كتب صدوق ظاهر مىشود، كه حديث غير صحيح را در كتابهاى خود
نقل ننموده است، و ظاهر صحت نزد قدماء آنست كه معلوم بوده باشد كه حضرات معصومين
فرمودهاند و اين علم ايشان را ميسر بوده است بواسطه كتب بسيار كه از اصحاب ائمه
به ايشان رسيده بود لهذا بر مقيد بسند نشدهاند، و تجربه كردهام كه بسيارى از
أخبار كه كلينى رحمة اللَّه عليه مرسل روايت كرده است صدوق رحمه اللَّه و غير او
آن را مسند بطرق صحيحه روايت كردهاند، و از كتاب تهذيب و استبصار شيخ طوسى رحمه
اللَّه نيز ظاهر است كه او نيز اخبار را از كتابهاى معتمده روايت نموده