». قَالَ رَسُولُ اللَهِ صَلَّى اللَهُ عَلَيْهِ وَ ءَالِهِ: حَلالٌ بَيِّنٌ، وَ حَرَامٌ بَينٌ، و شُبُهَاتٌ بَيْنَ ذَلِكَ، فَمَنْ تَرَكَ الشُّبُهَاتِ نَجَى مِنَ الْمُحَرَّمَاتِ، وَ مَنْ أَخَذَ بِالشُّبُهَاتِ ارْتَكَبَ الْمُحَرَّمَاتِ، وَ هَلَكَ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُ.

«رسول خدا صلَّى الله عليه و آله (و سلَّم) فرمود: يك حلالى است روشن و آشكار؛ و يك حرامى است روشن و بَيِّن، و شُبُهاتى است بين اين دو. و كسى كه از شبهات اجتناب كند، شبهات را ترك كند، از محرّمات نجات پيدا كرده است؛ و كسيكه شبهات را بجا بياورد، مرتكب محرّمات خواهد شد مِن حَيْثُ لا يَعْلَم‌بدون اينكه خود بفهمد، ناخود آگاه غَيرَ مُشعِرٍ بِالْهَلاكَه‌در ورطه هلاكت سقوط مى‌كند.»

إنسان براى اينكه در ورطه هلاكت نيفتد بايد از شُبُهات هم اجتناب كند؛ زيرا شبهات گرچه بَيِّنُ الغىّ نباشند، و ليكن شُبهَه هستند. شُبهَه به چه معنى است؟ به اين معنى كه ما نمى‌دانيم: حقيقتِ آن غىّ است، يا رشد است؟ ممكن است غىّ باشد! پس اگر إنسان اجتناب نكند و آنرا بجا آورد، ممكن است كه در هلاكت واقع بشود؛ زيرا فرض اينست كه فِيهِ رَيْبٌ؛ و آنچه كه: فِيهِ رَيْبٌ‌است شايد مصادف با رشد نشود، و ممكن است غىّ باشد و ما ندانيم. زيرا براى ما راه وصول به واقع در اين أمر بسته است و در آن رَيب و شُبهه داريم، پس اگر به اين كار دست بزنيم ممكن است در مفسده بيفتيم؛ كسى كه مايل نيست در مفسده بيفتد بايد از اين شبهه اجتناب كند؛ و إلّا اگر اجتناب نكند و بجاى آورد، با فرض اينكه شبهه است و با فرض اينكه فِيه رَيْبٌ‌است در غىّ خواهد افتاد وَ هَلَكَ مِن حَيثُ لا يَعلَم.

و حضرت صادق عليه السّلام بعد از اينكه خود بيان فرمودند: إنَّمَا الامُورُ ثَلَاثَةٌ: أَمْرٌ بَيِّنٌ رُشْدُهُ فَمُتَّبَعٌ؛ وَ أَمْرٌ بَيِّنٌ غَيُّهُ فَمُجْتَنَبٌ؛ وَ أَمْرٌ مُشْكِلٌ يُرَدُّ حُكْمُهُ إلَى اللَهِ عَزَّ وَ جَلَ‌، استشهاد كردند به كلام رسول الله كه رسول خدا هم همينطور فرموده‌اند. و حقيقت مطلب را هم بيان فرموده‌اند و غير از اين نيست.