است اكنون قائلى نداشته باشند، ولى توجّه اجمالى به آنها مفيد است. از شهادت‌طلبى امام عليه السلام، چهار تفسير، صورت پذيرفته است و هر كدام، قائلانى دارد.

الف- شهادت تكليفى‌

منشأ اين تفسير، برخى روايات است كه از ميان آنها، دو روايت از همه مشهورتر است:

يكى، روايتى از امام صادق عليه السلام در الكافى كه بر اساس آن، هر امامى، وظيفه‌اى دارد:

فَلَمَّا تُوُفِّىَ الحَسَنُ وَ مَضَى فَتَحَ الحُسَيْنُ عليه السلام الخَاتَمَ الثَّالِثَ فَوَجَدَ فِيهَا أنْ قَاتِلْ فَاقْتُلْ وَ تُقْتَلُ اخْرُجْ بِأقْوَامٍ لِلشَّهَادَةِ لا شَهَادَةَ لَهُمْ إِلّا مَعَكَ‌[1].

وقتى حسن عليه السلام در گذشت، حسين عليه السلام، مُهر سوم را باز كرد. ديد كه در آن، نوشته شده: بجنگ و بكُش و كشته مى‌شوى. با گروهى براى شهادت، عازم شو. براى آنان، شهادتى جز با تو نيست.

و ديگرى، روايتى است كه خواب امام حسين عليه السلام هنگام حركت از مكّه به كوفه را گزارش مى‌كند كه در آن آمده:

يا حُسينُ! اخرُج، فَإِنَّ اللَّهَ قَد شاءَ أن يَراكَ قَتيلًا![2]

اى حسين! عازم شو كه خداوند، خواسته كه تو را كشته ببيند.

برخى با استناد به اين روايات، قيام امام حسين عليه السلام را تكليفِ شخصى بر اساس‌

[1] الكافى: ج 1 ص 279 ح 1.

[2] الملهوف: ص 127، بحار الأنوار: ج 44 ص 364.