كتاب وقف و نظائر آن‌

وقف، حبس كردن عين و سبيل نمودن (مباح كردن و آزاد ساختن) منفعت آن است. و وقف فضيلت زياد و پاداش فراوانى دارد. و به سند صحيح از ابى عبد الله امام صادق عليه السلام آمده كه فرمود: مرد بعد از مرگش اجرى پشت سر ندارد مگر به سه خصلت: صدقه‌اى كه در زمان حياتش به راه انداخته است كه بعد از مرگش جارى باشد و سنت هدايتى كه او آن را سنت نموده باشد و بعد از مرگش مورد عمل باشد و فرزند صالحى كه برايش دعا كند. و رواياتى به اين مضمون وارد شده است.

مسأله 1- در وقف، صيغه معتبر است و صيغه هر آن چيزى است كه بر انشاى معناى مذكور دلالت كند مانند «وقفت» (وقف كردم) و «حبست» (حبس نمودم) و «سبّلت» (سبيل نمودم) بلكه و «تصدّقت» (صدقه نمودم) در صورتى كه مقرون به چيزى باشد كه دلالت بر اراده وقف نمايد مانند قول او: «صدقه‌اى است ابدى كه فروخته و هبه نمى‌شود» و مانند اين‌ها. و همچنين مانند «زمين خود را موقوفه يا حبس شده يا سبيل قرار دادم بر چنين ...» و عربى و ماضى بودن در آن معتبر نيست، بلكه جمله اسمى كفايت مى‌كند مانند «اين وقف است» يا «اين حبس يا سبيل شده است».

مسأله 2- در وقف مسجد، بايد عنوان مسجديت را حتماً قصد نمايد؛ پس اگر جايى را براى نماز نمازگزاران و عبادت مسلمانان، وقف نمايد صحيح است، ليكن با چنين وقفى مادامى‌كه عنوان مسجديّت مقصود نباشد، مسجد نمى‌شود، و ظاهراً قول او: «آن را مسجد قرار دادم» كافى باشد؛ اگر چه چيزى را كه بر وقف و جنس آن دلالت كند، ذكر ننمايد. و احتياط مستحب اين است كه بگويد: وقف نمودم آن را به عنوان مسجد، يا بنابراين كه مسجد باشد.