مقصد اول: در ارث انساب است‌

و انساب، سه طبقه مى‌باشند:

اولى: پدر و مادر- بدون واسطه- و اولاد اگر چه پايين بروند؛ الاقرب فالاقرب.

مسأله 1- اگر فقط پدر وارث باشد، مال، به قرابت، مال او مى‌باشد. و اگر فقط مادر باشد ثلث آن به عنوان فرض مال او است و بقيه هم به او رد مى‌شود. و اگر هر دو باشند ثلث آن به عنوان فرض مال مادر و بقيه مال پدر است در صورتى كه مادر حاجب نداشته باشد وگرنه سدس آن مال مادر و بقيه مال پدر است و اخوه در اين فرض چيزى را ارث نمى‌برند اگر چه حاجب مى‌باشند.

مسأله 2- اگر فقط يك پسر باشد، مال به قرابت، مال او مى‌باشد و اگر بيشتر از يك پسر باشد مساوى مى‌باشند. و اگر تنها يك دختر باشد نصف آن به عنوان فرض و بقيه هم به عنوان رد، مال او است؛ و عصبه نصيبى ندارند و خاك در دهانشان باد. و اگر دو دختر و بيشتر باشند براى اين دو دختر يا اين دخترها به عنوان فرض دو ثلث و بقيه هم به عنوان رد مى‌باشد. و اگر پسرها و دخترها با هم باشند ارثيه مال همه آن‌ها است كه براى پسر دو برابر سهم دختر مى‌باشد.

مسأله 3- اگر اولاد با يكى از پدر و مادر باشد، پس اگر فرزند، يك دختر باشد نصف آن به عنوان فرض به آن دختر و سدس آن به عنوان فرض به يكى از پدر و مادر و بقيه به عنوان رد به آن‌ها به طور چهار يك داده مى‌شود. و اگر دو دختر و بيشتر باشند چهار پنجم آن به عنوان فرض و رد مال دخترها و خمس آن به عنوان فرض و رد مال يكى از پدر و مادر، مى‌باشد. و اگر فرزند، پسر باشد- چه يكى باشد يا متعدد- سدس آن به عنوان فرض مال يكى از پدر و مادر و بقيه مال فرزند مى‌باشد.

مسأله 4- اگر اولاد با پدر و مادر باشند پس اگر فرزند، يك دختر باشد و مادر مانعى از رد نداشته باشد سه پنجم آن به عنوان فرض و رد مال دختر و دو پنجم آن به عنوان فرض و رد- نصف به نصف- مال پدر و مادر مى‌باشد. و اگر مادر مانعى از رد داشته باشد، سدس آن مال مادر است و بقيه آن بين دختر و پدر به طور چهار يك به عنوان فرض و رد