responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 644

این حکایت میکند از یک نیرویی که این موجود را به سوی تکامل میبرد و این، نماینده یک نیرویی است در این شیء که آن نیرو پیشبرنده است.

این حالت که در فرد وجود دارد [1]، دیگر فرق نمیکند که این فرد در قالب ثابتی تکامل پیدا کند (به این معنا که به حد پدر و مادرش و به حد نوعش که رسید، متوقف شود) یا نه، چهار قدم هم از حد پدر و مادرش بالاتر برود و در نسل خودش هم این اثر را بگذارد به طوری که نسل او هم چهار قدم بالاتر برود. خلاصه، این جهت که نسلهای بعدی از نسلهای پیشین قدمی جلوتر رفته باشند یا نرفته باشند، در اصل این استدلال تأثیری ندارد. آنچه که در این استدلال تأثیر دارد تکامل فرد است، اعم از اینکه تکامل نوع صورت بگیرد یا صورت نگیرد. مسأله تکامل از نظر قدما واقعا یک مسأله ماوراءالطبیعی است (وقتی میگویم «ماوراءالطبیعی» مقصودم این است که حکایت میکند از یک جنبه ماوراء جسم و ماده در درون اشیاء) [2].

« ذرّه بی انتها »: پیدایش انسان، نشانه دخالت عنصر سوم

مثال پنجم خصوص پیدایش انسان است:

یکی از مراحل تکامل عمومی جانوران به عقیده داروین پیدایش انسان است ... تئوری داروین دیگر به صورت اولیه طرفدار ندارد. علاوه بر قوانین تناسب با محیط، تنازع در بقاء و انتخاب اصلح که پایههای تطور داروینی است، دانشمندان بعدی پایه چهارمی نیز به نام «جهش» وارد کردهاند که خیلی به بحث و نظر ما نزدیک است و کلیدی محسوب میشود. مراد آنکه نظریه دو عنصری و قوانین تطور و تکامل، بدون استمداد و اقرار به پیشامدهای پیشبینی نشده یعنی جهشهایی که یا باید معلول تصادف باشد و یا اثر دخالت یک عامل و عنصر ثالث، نمیتواند ظهور انسان را به روی صحنه جهان توجیه و تعلیل کند.

بررسی مطلب

این هم البته مطلب خوبی است. فقط چیزی که ما اینجا اضافه میکنیم این است که اگر فرض کنیم «اصل جهش» [3] هم نبود و ما بودیم و همان «اصل تناسب با محیط» که داروین در میان اصول


[1]. تکامل انواع هم از فرد شروع میشود.

[2]. همیشه افراد از «ماوراءالطبیعی» یک نوع تصور خاصی دارند، مثل اینکه شیئی از بیرونِ وجود این اجسام میآید و دخالتی میکند.

[3]. این اصل از نظر الهیون اصل بسیار ارزندهای است.

نام کتاب : مجموعه آثار ط-صدرا نویسنده : مطهری، مرتضی    جلد : 4  صفحه : 644
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست