یهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ یخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ یهْدِیهِمْ إِلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ [1].

سبک این آیه به گونهای است که از اول که انسان شروع به خواندن میکند، مثل آدمی که بالای سرسره است و خودش سُر میخورد میرود پایین، اصلا خود آیه این طور است، هیچگونه ممانعتی در جلوی انسان ایجاد نمیکند، یعنی این قدر روان و سلیس است:«یهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ یخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ یهْدِیهِمْ إِلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ» خدا به این وسیله هدایت و راهنمایی میکند مردمی را که حقیقتجو باشند و رضای حق را بطلبند (نه دنبال هدفهای منحرفکننده باشند) راههای سلامت را، و آنها را از تاریکیها به سوی نور میکشاند و به راه راست هدایت میکند.

ولی یک سلسله آیات دیگر مخصوصا آیات عذاب، آیات انذار و تخویف، به قول طه حسین آدم آن آیات را نگاه میکند، میبیند مثل صاعقه به سر انسان میبارد، با یک سَجْعهای کوتاهی، جملههای کوتاهی، مرتب یکی پشت سر دیگری میآید، که آهنگی هم که خوانده میشود یک آهنگ فشاردار و تندی است:

وَ الطُّورِ. وَ کتابٍ مَسْطُورٍ. فِی رَقٍّ مَنْشُورٍ. وَ الْبَیتِ الْمَعْمُورِ. وَ السَّقْفِ الْمَرْفُوعِ. وَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ. إِنَّ عَذابَ رَبِّک لَواقِعٌ. ما لَهُ مِنْ دافِعٍ [2].

وقتی عذاب را میخواهد ذکر کند، میخواهد روح را تحت تأثیر قرار بدهد، میخواهد مجال هر گونه فراری را از او بگیرد، میبینید با یک سجعهای خیلی کوتاه و با یک فشار شدید وارد میشود:

«وَ الطُّورِ. وَ کتابٍ مَسْطُورٍ». اصلا خود لحن کلام و همچنین آهنگی که باید با این کلام خوانده شود خیلی فرق میکند با آنجا که میگوید:«کتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیک مُبارَک لِیدَّبَّرُوا آیاتِهِ وَ لِیتَذَکرَ أُولُوا الْأَلْبابِ».

یا مثلا این آیات هم همین طور است:

وَ الذَّارِیاتِ ذَرْواً. فَالْحامِلاتِ وِقْراً. فَالْجارِیاتِ یسْراً. فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً. إِنَّما تُوعَدُونَ