جِئْنا بِک عَلی هؤُلاءِ شَهِیداً» [1] یعنی «چگونه خواهد بود آنگاه که برای هر امتی گواهی بطلبیم و تو را بر اینها گواه بطلبیم». تا این را خواندم دیدم که چشمهای مبارک پیغمبر پر از اشک شد و فرمود:

«حَسْبُک هذا» دیگر بس است.

در روایات خودمان درباره امام سجاد و امام باقر هست که اینها قرآن را آنچنان با آهنگ خوش و زیبا از داخل منزل و با صدای بلند میخواندند که صدایشان به بیرون منزل منعکس میشد و مردمی که از کوچه میگذشتند به واسطه زیبایی و خوشی این آهنگ میایستادند. بعد پشت خانه امام را نگاه میکردند میدیدند مردم داخل کوچه ایستادهاند دارند گوش میکنند و حتی نوشتهاند آنقدر این صدا زیبا و جذاب بود که سقّاها در حالی که مشکهای سنگین را به دوش میکشیدند و میآمدند عبور کنند، با همان مشکهای پر از آب میایستادند که گوش کنند [2].

این هم یکی از جنبههای زیبایی قرآن است: تحمل پذیریاش برای آهنگ، آنهم آهنگهای مختلف.

سخن طه حسین

طه حسین در همین جا مخصوصا این آهنگهای مختلف را به تناسب موضوعات مختلف [گوشزد میکند] چون آیات قرآن همه یک جور نیست؛ آیات طویل داریم، آیات قصیر داریم، آیات شدید داریم، آیات آرام داریم. بعضی آیات، آیات خاصی است، به یک لحنی و با یک کلماتی بیان شده است که انسان احساس میکند این کلمات را آرام آرام باید بر قلب خودش تلقین کند، آیاتی که میخواهد تذکر و موعظه را به وجود بیاورد؛ مثلا:«کتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیک مُبارَک لِیدَّبَّرُوا آیاتِهِ وَ لِیتَذَکرَ أُولُوا الْأَلْبابِ» [3] کتابی بر تو نازل کردهایم، کتابی پر برکت و میمنت که آیات آن را تدبر کنند و صاحبدلان متنبه گردند. ببینید! آیهای که دعوت به تدبر و تذکر میکند و میخواهد فکر را وادار به اندیشیدن کند، میخواهد دل را بیدار کند، با یک بیان نرم و ملایم و آهستهای آمده است. آهنگی هم که این آیه میپذیرد یک آهنگ مخصوصی است که متناسب با هدف خودش است. یا این آیه: