ثروتمند بود و هم دارای اولاد و خویشان فراوان، و لهذا او را بزرگترین مرد قریش میدانستند، که یک وقت گفتند:«لَوْ لا نُزِّلَ هذَا الْقُرْآنُ عَلی رَجُلٍ مِنَ الْقَرْیتَینِ عَظِیمٍ» [1] اگر بناست قرآن نازل شود باید به یکی از دو بزرگی که یکی در طائف است و یکی در مکه نازل شود که خیلی با شخصیت هستند.

در مکه ولید بن مغیره را در نظر داشتند و در طائف عروة بن مسعود ثقفی، که البته عروه خودش بعد مسلمان شد و مسلمان هم از دنیا رفت ولی ولید در همان اوایل مسلماننشده از دنیا رفت.

ولید مردی محترم بود و به سخنشناسی او اقرار و اعتراف داشتند. آمد قرآن را گوش کرد و بعد قرآن جریانش را این طور نقل میکند:«إِنَّهُ فَکرَ وَ قَدَّرَ» یعنی اندیشید و سنجید، پیش خودش حساب کرد، روی این فکر کرد «فَقُتِلَ کیفَ قَدَّرَ» «قُتِلَ» نفرین است: کشته باد، همین که ما در فارسی میگوییم «مرده باد» یا میگوییم «خاک بر سرش») ای خاک بر سرش، چگونه سنجید؟!«ثُمَّ قُتِلَ کیفَ قَدَّرَ» باز هم خاک بر سرش، ای بمیرد، ای کشته باد، چگونه سنجید؟! سنجش او را این طور بیان میکند:«ثُمَّ نَظَرَ» بعد نظر افکند «ثُمَّ عَبَسَ وَ بَسَرَ» بعد چهرهاش را درهم کرد، دُژَم کرد؛ یعنی در اندیشه فرو رفت، ابروهایش را درهم کشید و رویش را ترش کرد. جمله «ثُمَّ نَظَرَ» میخواهد وقتی را حکایت کند که او دچار اضطراب و ناراحتی درونی بود؛ یعنی [درباره] آنچه که میخواست با همفکرها و هم مسلکهای خودش بگوید، ذهن و وجدانش با او همراه نبود و لهذا دچار یک نوع ناراحتی روحی و روانی و داخلی بود.«ثُمَّ أَدْبَرَ وَ اسْتَکبَرَ» بعد پشت کرد و رفت در حالی که کبر بر او مستولی شده بود «فَقالَ إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ یؤْثَرُ» گفت من هر چه فکر میکنم این جز یک سحر چیز دیگری نیست «إِنْ هذا إِلَّا قَوْلُ الْبَشَرِ» [2] جز سخن بشر چیز دیگری نیست ولی سخن بشری است که آمیخته به سحر و جادوست.

در باب اعجاز قرآن، ما از دو جنبه باید صحبت کنیم و به نظر میرسد مجال سخن در اینجا خیلی باز است و میدان بازی برای صحبت کردن دارد، و ارزش دارد که ما هر چه بیشتر در این زمینه مطالعه کنیم و آقایان هم مطالعه کنند. در فارسی بعضی کتابها در این زمینه هست که من آقایان را راهنمایی میکنم؛ از جمله همین کتاب اعجاز قرآن صادق رافعی ترجمه مرحوم ابن الدین که ممکن است کمی فنیتر و کسالتآورتر باشد، و یکی از قسمتهایی که شاید قبل از اینها باید مطالعه شود کتاب آئینه اسلام است (ترجمه مرآت الاسلام طه حسین که مرحوم آیتی خودمان رضواناللَّه علیه در اوایلی که شرکت انتشار تأسیس شد این کتاب را ترجمه کرد)؛ 46 صفحه این کتاب (از صفحه 134 تا 180) اختصاص دارد به بحث درباره قرآن؛ بسیار خوب و مفید و نافع