بالخصوص است. مثلا درباره پیغمبر بزرگوار خودمان ما به طور جداگانه باید بحث کنیم که ما چه دلایل و نشانههایی بر نبوت و پیغمبری ایشان داریم، چون خود نبوت که همان وحی یعنی رسالت من جانب اللَّه باشد جزء محسوسات نیست که مشاهده بشود؛ یعنی یک پیغمبر که مدعی است من پیغمبر هستم، پیغمبری او، رسالت او از جانب خدا مستقیما یک امر محسوسی نیست که هر کسی به چشم خودش ببیند یا مثلا در زیر یک دستگاهی بشود نبوت او را کشف کرد، مثل کسی که بگوید من بر عکس همه مردم دارای دو قلب هستم؛ میآییم او را معاینه میکنیم ببینیم دو قلب دارد یا یک قلب. آن کسی که میگوید بر من از غیب و باطنْ وحی و الهام میشود باید با یک دلیلی ثابت بشود که او واقعا وحی و الهامی دارد. آن دلیلش- که در تعبیر قرآن کلمه «آیت» یعنی نشانه آمده و در اصطلاح علمای اسلامی بعد کلمه «معجزه» آمده است- همان است که ما با آن نبوت را اثبات میکنیم. ما فعلا به نبوت سایر انبیائی که در گذشته بودهاند کار نداریم، درباره نبوت پیغمبر خودمان که صحبت میکنیم [میخواهیم بدانیم] ایشان چه معجزاتی داشتهاند، چه آیاتی از جانب خداوند داشتهاند که دلیل بر نبوتشان باشد. بزرگترین آیت و بزرگترین دلیل و آن چیزی که به نصّ قرآن به آن استناد شده است خود قرآن است و بنابراین عمده بحث ما باید روی خود قرآن متمرکز بشود.

تحدّی قرآن

قرآن نشان میدهد که از همان ابتدای نزول- یعنی از دوران مکه- به اصطلاح متکلمین «متحدّی» بوده است یعنی از آن اوّلی که نازل شده است مقرون به این دعوا بوده است که این کلام کلام فوق بشری است، این کلام کلام غیر قابل تقلید است و مردم را به مبارزه طلبیده است، نه تنها مردم آن محیط و مردم آن عصر را، بلکه مردم همه زمانها. در سوره بنیاسرائیل میفرماید:«قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلی أَنْ یأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیراً» [1] اگر جن و انس اجتماع کنند و همدست و همفکر شوند و همه آنها بخواهند منتهای نیروی خودشان را به کار ببرند که مثل این قرآن را به وجود بیاورند، نمیتوانند به وجود بیاورند.

پس خود قرآن به خودش تحدی کرده است یعنی به مبارزه طلبیده است و این مطلب را بیان کرده است که این کتابی است غیر قابل تقلید و ما فوق بشری و جن و انس قادر نیست مثل این قرآن را بیاورد.

. اسراء/ 88.