برخلاف نظريه پل فولكيه، زنون از اعمال ديالك تيك، جنبه اثباتى نيز داشته است.

ب ـ در دوره ظهور سوفسطائيان، واژه ديالك تيك كاربرد ديگرى پيدا كرد و در «فن مشاجره» به كار رفت، غرض سوفسطائيان اين نبود كه به شاگردان خود علم و دانش بياموزند، بلكه هدف اين بود كه شاگردان خود را طورى تربيت كنند كه در زندگى سياسى موفق شوند و بتوانند زمام امور را به دست بگيرند، از اين جهت كوشش مى شد كه به آنان فن بلاغت و مهارت در سخنرانى بياموزند تا آن ها را بر اجتماعات حاكم نمايند تا از طريق مغالطه و زبان بازى به مقصود خود نايل آيند.

2ـ ديالك تيك در دوره سقراط و پيروان او

سقراط از كسانى است كه سرسختانه بر ضد سوفيست ها قيام كرد. وى در راهنمايى افراد به هر نوع واقعيت از هر نوع ابراز نظر قبلى خوددارى مى كرد، بلكه پيوسته وى از كسى كه با او بحث مى كرد درباره امور جزئى با كلى سؤال مى نمود و طرف را از سؤالى به سؤالى منتقل مى كرد و در هر مرحله مى كوشيد نقاط ضعف طرف را روشن سازد و سرانجام با همكارى او، به حقيقت مى رسيد و لذا مى گفت، من علم ندارم و معلم نيز نيستم، من حس مامايى دارم كوشش مى كنم كه ذهن طرف، علوم و آگاهى هاى درونى خود را بيرون بريزد. مى گويند سقراط بهوسيله پرسش از جوانك برده اى به نام «منون» كه هيچ گاه به تحصيل هندسه نپرداخته بود بعضى قضاياى اقليدس را از ذهن او