نام کتاب : جهان بينى مادى معاصر نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 1 صفحه : 287
صائب مى گويد:
تار و پود عالم هستى به هم پيوسته است *** عالمى را شاد كرد آن كس كه يك دل شاد كرد
در فلسفه اسلامى بحثى است به نام «وحدة العالم» آن گاه پس از اثبات چنين وحدت و پيوستگى در اجزاى جهان آن را بر «وحدة اله العالم» گواه گرفته و مى گويند وحدت شخصى جهان، گواه بر وحدت مدبر جهان مى باشد.
فلاسفه اسلامى، جهان را انسان كبير و انسان را عالم صغير مى دانند و آنان در تشريح اين مطلب كه جهان انسان كبير است به اندازه اى پيشروى كرده اند كه مراكزى از جهان را مغز و قلب عالم دانسته و در اين مورد بياناتى دارند.[1]
بالاتر از همه در قرآن مجيد با آيه (قُلْ لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلاَّ اللهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ )[2] بر وحدت مدبر جهان استدلال شده است و پايه استدلال همان پيوستگى نظام جهان و ارتباط محكم اجزاى آن است و پيشوايان بزرگ اسلام و مفسرانى كه در تفسير خود، معارف عقلى و فلسفى قرآن را تعقيب مى كنند در تشريح برهان قرآن كه در اين آيه وارد شده است، پيوستگى نظام جهان را، پايه برهان گرفته و به تشريح آن پرداخته اند.
[1] اسفار، ج 6، ص 94-95 . [2] اگر در زمين و آسمان خدايى جز خدا بود جهان تباه مى شد، پيراسته است خدا از آنچه آنان توصيف مى كند. (الانبيا، آيه 22)
نام کتاب : جهان بينى مادى معاصر نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 1 صفحه : 287