تبديل نمى شود، بلكه تغييرات كيفى سرانجام سر از تغييرات نوعى درمى آورد، زيرا تغيير كمّى در آب اين است كه آب كاهش و يا فزونى يابد، مثل اين كه چند ليتر بر آب اضافه كنيم و يا چند ليتر از آن برداريم و هرگز بالا رفتن درجه حرارت آب مايه دگرگونى كمى در خود جسم (آب) نيست.

از آن جا كه خود حرارت از كيفيات آب است و يك نوع چگونگى در آب به شمار مى رود، بالارفتن درجه حرارت در آب نوعى دگرگونى در حرارت و گرمى است كه از مقوله كيف مى باشد. بنابراين بالا رفتن درجه حرارت آب، تغييرات كيفى است نه كمّى و اين حالت در آب، در درجه خاصى از حرارت، به بخار كه خود نوعى ديگر و چهره جدا از چهره آب است، تبديل مى شود، از اين جهت عنوان صحيح قانون اين است كه بگوييم: گذار از تغييرات كيفى به تغييرات نوعى.

مثال هاى ديگرى كه تكيه گاه هگل و يا ماركس در اين مورد است نيز از همين قبيل مى باشد و ما برخى را كه مورد استناد هگل و ماركس است يادآور مى شويم:

1ـ زاييده شدن و مردن، هر كدام تغيير ناگهانى است كه پس از تغييرات تدريجى بالش و كاهش حاصل مى شود.

2ـ در حد معينى از نيروى برق مفتول پلاتين درخشان مى گردد فلز، گداخته مى شود، هر گازى در فشار معينى در گرماى معين، در نقطه خاصى به حالت مايع در مى آيد.

3ـ اكسيژن را در نظر بياوريد: اگر در يك مولكول به جاى دو اتم معمولى، سه اتم گذاشته شود، در آن صورت، با ازن سر و كار داريم كه