8

تضاد و توجيه تحولات

الف ـ توجيه تحولات بر اساس تلاقى، تركيب و توليد

تحولات جهان بر محور تلاقى و تركيب و توليد دور مى زند نه برمحور توليد و تنازع و تركيب; در توضيح آن مى گوييم:

جهان بينى علمى با جهان بينى فلسفى تفاوت روشنى دارد: در جهان بينى علمى، جهان در قالب هاى بسيار كوچك بررسى مى شود; مثلا گفته مى شود: آهن در حرارت خاصى منبسط مى شود، در حالى كه در جهان بينى فلسفى، جهان در قالب هاى كلى و جهان شمول مطالعه مى شود و جهان با تمام انواع خود در پوشش قوانين فلسفى قرار مى گيرد; مثلا گفته مى شود كه تكامل از قوانين عمومى جهان است كه علوم مختلفى از قبيل انسان شناسى، حيوان شناسى، گياه شناسى و معدن شناسى، كيهان شناسى آن را تأييد و تصديق مى كند. از اين جهت انبساط آهن در حرارت خاصى از مسائل علمى و تكامل انواع مختلف جهان از مسائل فلسفى به شمار مى رود.

بسيارى از فلاسفه غرب، تفاوت دو جهان بينى را به اين شكل بيان