نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 427
مغانم: جهت که مال دنیا خود نمایی میکند. مغانم: غنیمت: فائده اعم از غنیمت جنگی و غیر آن مغانم جمع مغنم به معنی غنیمت است.
شرحها
در این آیات احکامی چند درباره قتل نفس و آدم کشی بیان شده و در آیه
اخیر دستور داده شده: چون برای جنگ خارج شدید در شناختن دشمن تحقیق کنید و
بدون تحقیق و برای غنیمت کسی را نکشید. 92- وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِناً إِلَّا خَطَأً. در
شأن نزول آیه آمده: عیاش بن ابی ربیعه برادر مادری ابو جهل مسلمان شده سپس
مسلمانی را بی آنکه بداند مسلمان است کشت، نام مقتول حارث بن یزید بوده،
«ما» برای نفی اقتضاء است یعنی در خور شأن هیچ مؤمنی نیست که مؤمنی را بکشد
مگر از روی اشتباه وَ مَنْ قَتَلَ مُؤْمِناً خَطَأً فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ
مُؤْمِنَةٍ وَ دِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلی أَهْلِهِ إِلَّا أَنْ یَصَّدَّقُوا
یعنی اگر کسی مؤمنی را از روی اشتباه بکشد باید بردهای آزاد کند و خونبهای
مقتول را باهل او بدهد مگر آنکه عفو کنند و خونبها نخواهند، عفو آنها صدقه
نامیده شده زیرا آن کار خوبی است و هر کار خوب صدقه است «کل معروف صدقه»
بنا بر روایات قتل خطایی دو گونه است یکی خطای محض، مثل آنکه سنگی
بپرندهای میانداخت اتفاقا انسانی کشته شد، دیگری شبیه عمد و آن اینکه
میخواست کسی را تنبیه کند اتفاقا کشته شد. در اولی خونبها بر عهده اقوام
پدری قاتل (عاقله) است و در دومی بر عهده خودش. در قتل خطاء یک برده را
آزاد میکند تا جای کشته شده را پر کند، معلوم میشود که قرآن برده را مرده
میداند، از طرف دیگر چون به خانواده مقتول صدمه
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 427