نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 283
به
نظر میآید بِداراً ... برای توضیح است زیرا آنکه مال یتیم را میخورد و
بخود اختصاص میدهد نوعا نظرش آن است که پیش از بلوغ یتیم اینکار را انجام
دهد. فرق ما بین اسراف و بدار آن است که اولی ما فوق حق ولیّ، دومی از اصل
ناحق است. وَ مَنْ کانَ غَنِیًّا فَلْیَسْتَعْفِفْ وَ مَنْ کانَ فَقِیراً فَلْیَأْکُلْ بِالْمَعْرُوفِ. ولیّ
یتیم اگر خود فقیر باشد و حفظ و اصلاح مال یتیم او را از تلاش برای خود
باز دارد، میتواند از مال یتیم بطور متعارف حق الزحمه بردارد. ولی امن بر
عفت و ترک در صورت غنی بودن ظاهرا برای استحباب و تحریک عاطفه انسانیّت است
و گرنه، عمل انسان محترم است، ولیّ یتیم با آنکه غنی است میتواند حق
العمل بخواهد. اینکه در بعض از روایات شیعه و اهل سنت هست که این آیه با
آیه إِنَّ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامی ظُلْماً ... نسخ شده،
اعتباری ندارد، این دو آیه هر یک در مسیر جداگانه قرار دارند باید روایات
را طرح یا تأویل کرد. فَإِذا دَفَعْتُمْ إِلَیْهِمْ أَمْوالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَیْهِمْ وَ کَفی بِاللَّهِ حَسِیباً. این
دستور برای آن است که در آینده اختلافی میان ولیّ و یتیم رخ ندهد و ولیّ
متّهم نباشد. در آلاء الرحمن فرموده: این دستور در نزد شیعه برای ارشاد و
استحباب است. در المنار گفته: جمهور فقهاء آن را ارشاد گفته ولی بعضی از
شافعیها شهادت گرفتن را واجب دانستهاند. البته خدا از حیث حسابگری کافی است اما صلاح دنیوی در شاهد گرفتن است.
نکتهها:
تعدد زوجات:
بصریح آیه مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ تعدد زوجات تا چهار زن جایز است
بشرط مراعات عدالت، و حتی در صورت خوف از عدم مراعات عدالت باید بیک زن
اکتفاء نمود. مسلمانان در اینجا مورد حملات
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 283