نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 258
و بقاء آنها، تأثیر کامل دارد. خلقت
آسمانها و زمین دارای نظامی عجیب و اسراری بیشمار است، پی در پی بودن شب و
روز و مقدار آن دو، چنان دقیق تنظیم شده که در غیر آن صورت بوجود آمدن
حیات و ادامه آن غیر ممکن بود چنان که ذیل آیه 164 بقره توضیح داده شده
است، در نور دائم و ظلمت دائم، زندگی امکان پذیر نبود چنان که فرموده: قُلْ
أَ رَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ اللَّیْلَ سَرْمَداً إِلی
یَوْمِ الْقِیامَةِ مَنْ إِلهٌ غَیْرُ اللَّهِ یَأْتِیکُمْ بِضِیاءٍ أَ
فَلا تَسْمَعُونَ قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ
النَّهارَ سَرْمَداً إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ مَنْ إِلهٌ غَیْرُ اللَّهِ
یَأْتِیکُمْ بِلَیْلٍ تَسْکُنُونَ فِیهِ أَ فَلا تُبْصِرُونَ قصص/ 71- 72
جمله لَآیاتٍ لِأُولِی الْأَلْبابِ حاکی است که باید در درک این حقائق
عقلها را بکار انداخت تا هم خدا و هم یگانگی خدا و هم هدفدار بودن خلقت را
از آنها فهمید. 191- الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللَّهَ قِیاماً وَ قُعُوداً
وَ عَلی جُنُوبِهِمْ وَ یَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ
الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلًا خردمندان پس از آنکه در بررسی
آسمانها و زمین بتوحید رسیدند، بدون چیز دیگر راه مییابند یکی اینکه خدا
را در هر حال، ایستاده، نشسته و خوابیده یاد میکنند زیرا مخلوق او
میباشند و همه جا با آثار توحید مواجه هستند [1] (البته در اینجا تلقین
انبیاء بفهم انسان درباره ذکر خدا کمک میکند و گرنه ممکن بود توحید را
بفهمد و خدا را چنان که باید یاد نکند) دوم اینکه: با تفکر در آفرینش
آسمانها و زمین میدانند که اینها بیهدف و باطل آفریده نشدهاند لذا به
زبان یا در ضمیر خود میگویند: رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلًا چون نظم و
حساب،[1] ظهور
قیاما و قعودا و علی جنوبهم، یاد کردن خدا در هر حال است، ائمه اطهار صلوات
اللَّه علیهم از آیه به کیفیت نماز استدلال فرمودهاند، در کافی از امام
باقر (ع) نقل شده: شخص صحیح نماز میخواند ایستاده و نشسته (مراد از نشسته
شاید حال تشهد و سجده باشد) مریض نشسته نماز میخواند و آنکه حالش بدتر است
خوابیده میخواند.
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 258