نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 257
کتاب،
این آیات خردمندان را به عوامل طبیعت حواله داده و میگوید: در آفرینش
آسمانها و زمین و در پی در پی بودن شب و روز، نشانههایی است که خردمندان
میتوانند در آنها دقت کنند و خدا را بشناسند و او را بندگی کنند و آنچه
قرآن و پیامبران بآن دعوت کردهاند از زبان طبیعت بشنوند، به عبارت دیگر:
ارشاد پیامبران مبتنی بر حقائقی است که تفکر در خلقت آنها را تأیید میکند. وانگهی
حتما این آیات توصیه دعائی است که مؤمنان با آن خدا را بخوانند و با زمزمه
آن، فکر و اندیشه خویش را بپرواز در آورند، نسبت خویش را با جهان و جهان
آفرین بسنجند. از علی علیه السّلام نقل شده که رسول خدا صلّی اللَّه
علیه و آله چون در شب از خواب بر میخاست، مسواک میکرد، سپس بآسمان نظر
افکنده آیات إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ تا فَقِنا عَذابَ
النَّارِ میخواند، مشهور است چون این آیات نازل گردید حضرت فرمود: وای بر
کسی که این آیات را میان دو فکّش بجود و بمعانی آنها توجه ننماید [1] و از
امامان اهل بیت صلوات اللَّه علیهم نقل شده که امر بخواندن این آیات
فرمودهاند در وقت برخاستن بنماز شب و وقت خوابیدن بعد از نماز صبح. (نقل
از مجمع البیان) ناگفته نماند: آنچه در این آیات گفته شده مطابق فطرت است و
از عوامل طبیعی درک میشود ولی تلقین خدا و پیامبر در یاد آوردن آنها لازم
است و گرنه، انسان مشکل متوجه میشود. 190- إِنَّ فِی خَلْقِ
السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ لَآیاتٍ
لِأُولِی الْأَلْبابِ این آیه نظیر آیه 164 از سوره بقره است. آخر آن
لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ است، خلقت زمین شامل موجودات روی زمین نیز
هست، بقرینه وَ اخْتِلافِ ... زیرا خلقت زمین توأم با توالی شب و روز، در بوجود آمدن موجودات روی زمین[1] ویل لمن لاکها بین فکیه و لم یتأمل ما فیها.
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 257