و جمعآورى كمكها براى امور خيريّه اشكال ندارد و تشويق مردم به كمك كردن با وعدۀ اعطاى جايزه به كسى كه قرعه به نام او در آيد، جايز است. مشروط بر اين كه مردم اين اوراق را به قصد شركت در امور خير، تهيّه نمايند.
س 1240: آيا خريد اوراق قرعهكشى بختآزمايى (لوتو) ، با توجه به اينكه تحت مالكيت شركت خاصى است و 20% سود آن به مؤسسههاى خيريّه زنان پرداخت مىشود، جايز است يا خير؟ ج: برگههاى بختآزمايى، ماليّت ندارند و اين اوراق در حكم آلت قمار هستند بنا بر اين خريد و فروش آنها جايز نيست و مبلغى را هم كه برندگان قرعهكشى اين برگهها دريافت مىكنند، حلال نيست.
رشوه
س 1241: بعضى از مشتريان بانك براى انجام سريع كارهايشان و دريافت خدمات بهتر، اموالى را به كارمندان بانك مىبخشند، با توجه به اين كه اگر كارمندان بانك آن كارها را براى آنان انجام ندهند، چيزى به آنان نمىدهند، آيا در اين حالت، گرفتن آن مال جايز است؟ ج: جايز نيست كارمندان در برابر انجام كار مشتريان كه براى آن استخدام شدهاند و در برابر آن هر ماه حقوق دريافت مىكنند، از مشتريان چيزى بگيرند و همچنين مشتريان بانك نبايد كارمندان را در برابر انجام كارهايشان با پول نقد يا غير آن تطميع كنند زيرا اين كار مستلزم فساد است.
س 1242: بعضى از مشتريان بانك بر اساس عادات رايج به كارمندان عيدى مىدهند و اعتقاد دارند كه اگر اين هديه را ندهند كارهايشان به شكل مطلوب انجام نمىشود، حكم اين كار چيست؟ ج: اگر اين هدايا منجر به تبعيض در انجام خدمات بانكى به مشتريان شود و در نهايت باعث فساد و از بين رفتن حقوق ديگران گردد، مشتريان نبايد آن هدايا را به كارمندان بدهند و كارمندان هم حق گرفتن آنها را ندارند.
س 1243: چنانچه فردى از باب تشكّر و قدردانى از كارمند، هديهاى به او اهداء كند، حكمش چيست؟ هر چند آن كارمند بدون هيچ گونه چشم داشتى، كارى را انجام داده باشد؟ ج: هديه در محيط كار و از جانب ارباب رجوع، يكى از خطرناكترين چيزها است و هر چه بيشتر از آن اجتناب كنيد، به صرفۀ دنيا و آخرت شما، خواهد بود. فقط در يك صورت، دريافت آن جايز است و آن، اين است كه هديه دهنده، با اصرار زياد و با امتناع مأمور از قبول، بالاخره به نحوى آن را اهداء كند. آنهم بعد از انجام كار و بدون مذاكره و حتّى توقّع قبلى.
س 1244: هدايا اعم از نقدى، خوراكى و غيره كه توسط ارباب رجوع با رضايت و طيب خاطر به كارمندان دولت داده مىشوند، چه حكمى دارند؟ و اموالى كه به صورت رشوه به كارمندان داده مىشوند اعم از اينكه بر اثر توقع انجام كارى براى پرداختكننده باشد يا خير، چه حكمى دارند؟ و اگر كارمند بر اثر طمع به دريافت رشوه، مرتكب عمل خلاف قانون شود، چه حكمى دارد؟ ج: بر كارمندان محترم واجب است كه رابطه آنان با همۀ مراجعه كنندگان بر اساس