شبيه عمد نباشد، مثل آن كه سنگ را به هوا بيندازد و اتفاقاً به يكى از خويشان او بخورد و او را بكشد از او ارث مى‌برد، ولى ارث بردن او از ديۀ قتل كه بعداً گفته مى‌شود محلّ اشكال است.

(3) نورى : و حتى در اين صورت از ديه قتل او نيز كه عاقله قاتل متحمل مى‌شوند، ارث مى‌برند.

(4) گلپايگانى ، خوئى ، صافى : ارث بردن او از ديۀ قتل كه بعداً گفته مى‌شود محلّ اشكال است.

تبريزى : ظاهر آن است كه از ديه نيز ارث مى‌برد.

مكارم : در اين صورت، از ديۀ قتل بنا بر احتياط ارث نمى‌برد.

سيستانى : از ديۀ قتل كه عاقله مى‌پردازد ارث نمى‌برد و همچنين قتل شبه عمد (يعنى اينكه كارى كند كه معمولاً موجب قتل نيست و قصد قتل هم نداشته ولى قصد انجام آن را نسبت به مقتول داشته است) مانع ارث نمى‌شود.

اراكى : مسأله اگر كسى يكى از افرادى را كه از او ارث مى‌برند، عمداً و بناحق بكشد، از او ارث نمى‌برد ولى اگر از روى خطا باشد مثل آن كه سنگ به هوا بيندازد و اتفاقاً به يكى از آن افراد بخورد و او را بكشد، از او ارث مى‌برد، ولى ارث بردن او از ديۀ قتل، محلّ اشكال است.

فاضل : مسأله اگر كسى شخصى را كه از او ارث مى‌برد بكشد:

الف: اگر او را عمداً و به ناحق كشته باشد از او ارث نمى‌برد.

ب: اگر او را عمداً ولى از روى حقّ و به حكم حاكم شرع كشته باشد از او ارث مى‌برد.

ج: اگر او را به صورت خطا يا شبه عمد بكشد از اموال ديگر او ارث مى‌برد ولى از ديۀ او ارث نمى‌برد.

مسائل اختصاصى

زنجانى : مسأله 2798 برادران يا خواهران مادرى و فرزندان آنها و هر كس كه به جهت برادرى يا خواهرى مادرى با ميّت قرابت دارد، از ديه ارث نمى‌برد.

فاضل : مسأله 2957 اگر كودكى از زنا متولّد شود:

الف: اگر زن و مرد هر دو زناكار باشند نه آنها از كودك ارث مى‌برند و نه كودك از آنها ارث مى‌برد.

ب: اگر يكى از آن دو زناكار باشند ولى ديگرى فكر مى‌كرده كه حلال است، كودك و زانى از همديگر ارث نمى‌برند ولى كودك نسبت به فردى كه فكر مى‌كرده حلال است ولد شبهه محسوب مى‌شود و از يكديگر ارث مى‌برند.

ج: اگر ولد الزنا ازدواج كند زن و فرزندان او طبق احكام ارث از او ارث مى‌برند.

[مسأله 2785]

مسأله 2785 هرگاه بخواهند ارث را تقسيم كنند (در صورتى كه ميت بچه‌اى داشته باشد كه در شكم مادر است و در طبقۀ او وارث ديگرى هم مانند اولاد و پدر و مادر باشد (1) براى بچه‌اى كه در شكم است كه اگر زنده به دنيا بيايد ارث مى‌برد، سهم دو پسر را كنار مى‌گذارند (2) ولى اگر (3) احتمال بدهند بيشتر است مثلاً احتمال بدهند كه زن سه بچه حامله باشد، سهم سه پسر را كنار مى‌گذارند و چنانچه مثلاً يك پسر يا يك دختر به دنيا آمد، زيادى را ورثه بين خودشان تقسيم مى‌كنند (4)