(2) اراكى : و كراهت ندارد.

فاضل : بعد از آن كه به قيمت رساند، باز كسى كه زكات را به او داده مكروه است خريدارى كند.

مسأله اختصاصى

بهجت : مسأله 1559 كسى كه مالك حدّ نصاب طلا و نقره بوده و چند سال بر آن گذشته و زكات آن را نداده است، در صورتى كه زكات فعلى آن را پرداخت كند كافى است.

[مسأله 1980]

مسأله 1980 اگر شك كند زكاتى را كه بر او واجب بوده داده يا نه (1) بايد زكات را بدهد (2) هر چند شك او براى زكات سالهاى پيش باشد (3)

اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) خوئى ، تبريزى ، سيستانى ، زنجانى : و مال زكات‌دار موجود باشد. .

(2) اراكى : مگر آن كه نسبت به پرداخت زكات سالهاى قبل شك كند كه در اين صورت پرداخت زكات واجب نيست.

زنجانى : و اگر عين تلف شده، چنانچه احتمال دهد كه زكات بدون كوتاهى تلف شده باشد، زكات لازم نيست، وگرنه بايد زكات بدهد، مثلاً اگر مال زكات‌دار را مصرف كرده و نمى‌داند آيا زكات آن را داده و مصرف كرده يا پيش از پرداخت زكات مصرف كرده، بايد زكات را بدهد، و در اين مسأله فرقى نيست كه شك او در دادن زكات مربوط به زكات سالهاى پيش باشد يا مربوط به همين سالها باشد.

(3) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : و اگر عين تلف شده، زكاتى بر او نيست هر چند از سال حاضر باشد.

[مسأله 1981]

مسأله 1981 فقير (1) نمى‌تواند زكات را به كمتر از مقدار آن صلح كند يا چيزى را گرانتر از قيمت آن بابت زكات قبول نمايد، يا زكات را از مالك بگيرد و به او ببخشد (2) ولى (3) كسى كه زكات زيادى بدهكار است و فقير شده و نمى‌تواند زكات را بدهد (و اميد هم ندارد كه دارا شود (4) چنانچه بخواهد توبه كند (5) فقير مى‌تواند زكات را از او بگيرد و به او ببخشد

. اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست

(1) گلپايگانى ، صافى : بنا بر احتياط لازم. .

(2) مكارم : حتى اگر كسى زكات زيادى بدهكار است و فقير شده و نمى‌تواند زكات را ادا كند بر ذمۀ او مى‌ماند، مانند بدهى‌هاى ديگرش؛ و گرفتن و بخشيدن به او اشكال دارد.

(3) فاضل : ولى چنانچه مصلحت باشد مى‌تواند به عنوان قرض برگرداند. امّا. .

(4) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: گلپايگانى ، خوئى ، اراكى ، صافى و تبريزى نيست]

(5) خوئى ، تبريزى : چنانچه توبه كند. .

سيستانى : مسأله فقير نمى‌تواند پيش از گرفتن زكات او را به كمتر از مقدار آن صلح كند يا چيزى را گرانتر از قيمت آن بابت زكات قبول نمايد؛ و همچنين مالك نمى‌تواند زكات را به مستحقّ داده و بر او شرط كند كه آن را به او برگرداند؛ ولى اگر مستحقّ پس از گرفتن زكات راضى شود كه آن را به او برگرداند، مانعى ندارد، مثلاً كسى كه زكات زيادى بدهكار است و فقير شده و نمى‌تواند زكات را بدهد و حال توبه كرده، اگر فقير راضى شود زكات او را بگيرد و به او ببخشد، اشكال ندارد.

زنجانى : مسأله فقير قبل از اينكه زكات را از مالك بگيرد نمى‌تواند آن را با وى صلح كند