نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 789
تعبير
به«قيام»در آيۀ فوق به معنى ايستادن روى دو پا نيست،بلكه به معنى آمادگى
براى انجام كار است،چرا كه انسان به هنگامى كه روى پاى خود مىايستد آماده براى
انجام برنامههاى مختلف زندگى مىشود،بنابراين انديشه كردن نياز به آمادگى قبلى
دارد كه انگيزه و حركتى در انسان به وجود آيد كه با اراده و تصميم به فكر
بپردازد.(ج 104/4، ج 135/18.)
واژۀ«قوّامين»جمع«قوام»(صيغۀ مبالغه)به معنى«بسيار
قيامكننده»است و«قسطا»به كسر قاف به معنى«عدل و عدالت»است.
در آيۀ مورد بحث،يك اصل اساسى و يك قانون كلى دربارۀ
اجراى عدالت در همۀ موارد بدون استثنا ذكر مىكند و به تمام افراد با ايمان
فرمان مىدهد كه قيام به عدالت كنند، آيه مىگويد:«اى كسانى كه ايمان آوردهايد
كاملا قيام به عدالت كنيد...»كُونُوا قَوّٰامِينَ بِالْقِسْطِنساء135/.
تعبير به«قيام»در اين جا ممكن است به خاطر آن باشد كه انسان براى
انجام كارها معمولاً بايد بپاخيزد و به دنبال آن برود،بنابراين«قيام به كار»كنايه
از تصميم و عزم راسخ و اقدام جدى دربارۀ آن است،اگرچه آن كار همانند حكم
قاضى احتياج به قيام و حركتى نداشته باشد،و نيز ممكن است تعبير به قيام از اين نظر
باشد كه قائم معمولا به چيزى مىگويند كه عمود بر زمين بوده باشد و كمترين ميل و
انحرافى به هيچ طرف نداشته باشد،يعنى بايد آنچنان عدالت را اجرا كنيد كه كمترين
انحرافى به هيچ طرف پيدا نكند.
آيۀ فوق توجه فوقالعادۀ اسلام را به مسئله عدالت
اجتماعى در هر شكل و هر صورت كاملا روشن مىسازد و تأكيداتى كه در اين جمله به كار
رفته،نشان مىدهد كه اسلام تا چه اندازه در اين مسئله مهمّ انسانى و
اجتماعى،حسّاسيّت دارد،اگرچه با نهايت تأسف ميان