(ج 228/9.)

قيام:(نساء103/.)[*]

هم معنى مصدرى دارد(ايستادن)و هم جمع«قائم»است(ايستادگان)،و«قعود»نيز چنين است،يعنى هم به معنى«نشستن»و هم به معنى«نشستگان»آمده است و در آيه مورد بحث هر دو معنى احتمال دارد،آيه مى‌گويد:«و هنگامى كه نماز را به پايان رسانيديد خدا را ياد كنيد در حال ايستادن و نشستن و به هنگامى كه به پهلو خوابيده‌ايد...»قِيٰاماً وَ قُعُوداً وَ عَلىٰ جُنُوبِكُمْنساء103/.

منظور از ياد خدا در حال قيام و قعود و بر پهلو خوابيدن،ممكن است همان حالات استراحت در فاصله‌هايى كه در ميدان جنگ واقع مى‌شود باشد و نيز ممكن است به معنى حالات مختلف جنگى كه سربازان گاهى در حال ايستادن و زمانى نشستن و زمانى به پهلو خوابيدن،سلاحهاى مختلف جنگى از جمله وسيلۀ تيراندازى را به كار مى‌برند،بوده باشد.

آيۀ فوق در روايات متعددى به كيفيت نمازگزاران بيمار تفسير شده كه اگر بتوانند ايستاده و اگر نتوانند نشسته و اگر باز نتوانند به پهلو بخوابند و نماز را به‌جاآورند ،اين تفسير در حقيقت يك نوع تعميم و توسعه در معنى آيه است،اگرچه آيه مخصوص به اين مورد نيست.

و امّا در آيۀ 46 سورۀ سبأ مى‌خوانيم:قُلْ إِنَّمٰا أَعِظُكُمْ بِوٰاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلّٰهِ مَثْنىٰ وَ فُرٰادىٰ ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا...«بگو:من تنها شما را به يك چيز اندرز مى‌دهم و آن اين كه براى خدا قيام كنيد،دو نفر دو نفر،يا يك نفر يك نفر،سپس انديشه كنيد...».

[*]فَإِذٰا قَضَيْتُمُ الصَّلاٰةَ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ قِيٰاماً وَ قُعُوداً وَ عَلىٰ جُنُوبِكُمْ ...نساء103/.

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3