نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 718
(
فرورفتگى كوچكى است)و به گفتۀ«طبرسى»در مجمع البيان و«قرطبى»در تفسيرش،
پوستۀ نازك سفيد رنگى است كه سراسر هسته را پوشانده و در هر حال كنايه از
موجودات بسيار كوچك و كمارزش است.
آيۀ مورد بحث در نفى شرك و بتپرستى است و انسان را از
هرگونه شرك و پرستشهاى خرافى بازمىدارد ،مىگويد:«...و كسانى را كه جز او مىخوانيد(و
مىپرستيد)حتى بهاندازۀ پوست نازك هستۀ خرما حاكميت(و
مالكيت)ندارند»مٰا يَمْلِكُونَ مِنْ قِطْمِيرٍفاطر13/.
آرى اين بتها نه مبدأ سودى هستند و نه منشأ زيانى،نه از شما دفاع
مىكنند و نه از خويشتن،نه حاكميت دارند و نه مالكيت،حتى بهاندازۀ
پوستۀ خرمايى ارزش ندارند، با اين حال چگونه شما بىخردان آنها را پرستش مىكنيد
و حلّ مشكلاتتان را از آنها مىخواهيد؟!(ج 214/18.)
مصدرش«قعود»به معنى«نشستن»(در مقابل برخاستن)است و آيۀ مورد
بحث،به دو گروه از تخلفكنندگان در جهاد اشاره مىكند،نخست،آن دسته كه واقعا معذور
بودند (مُعَذِّرون)و ديگر گروهى كه بدون عذر و به عنوان سركشى و عصيان سر از انجام
اين وظيفۀ بزرگ باززدند ،يعنى«كسانى كه به خدا و پيامبر دروغ گفتند و بدون
هيچ عذرى در خانۀ خود نشستند»توبه90/.
قرآن،گروه اخير را شديداً تهديد مىكند و آنها را به عذاب دردناكى
وعده مىدهد.
اسم فاعل اين ماده،«قاعد»و جمع آن«قاعدون»است،چنان كه در آيۀ
95 سورۀ
[*]...وَ قَعَدَ الَّذِينَ
كَذَبُوا اللّٰهَ وَ رَسُولَهُ ...«...كسانى كه به خدا و پيامبر دروغ
گفتند،بدون هيچعذرى در خانۀ خود نشستند...»توبه90/.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 718